Meer koopkracht

Vandaag is België een fiscaal paradijs voor wie veel geld heeft en een hel voor alle anderen. Onrechtvaardige indirecte belastingen, een personenbelasting die lage en gemiddelde inkomens zwaar treft ... Om de koopkracht van de werkende klasse te beschermen, moeten we het fiscaal beleid radicaal hervormen.

De belasting op consumptie is oneerlijk omdat iedereen hetzelfde tarief betaalt, of zelfs hetzelfde bedrag, ongeacht het inkomen. De econoom Thomas Piketty zegt hierover: “Een belasting op de consumptie is een belasting uit de 19e eeuw, niet uit de 21ste. Indirecte belastingen zoals de btw zijn voor iedereen hetzelfde. Ze wegen zwaarder door voor lage inkomens omdat hoge inkomens niet alles wat ze verdienen opgebruiken." Daarom moeten we alle verhogingen van deze belastingen tegenhouden, en in sommige gevallen afschaffen, zoals de btw op basisproducten of de accijnzen op gas en elektriciteit.

De Vivaldi-regering verlaagde de btw op elektriciteit en gas van 21 naar 6 procent. Maar ze nam met de ene hand terug wat ze met de andere had gegeven, want ze compenseerde de verlaging van de btw met een verhoging van de accijnzen. Voor een gezin is het betalen van één euro btw of één euro accijns hetzelfde.

Aanvankelijk organiseerden de linkse partijen van Vivaldi een schijnprotest tegen deze accijnsverhoging. Ze slaakten verontwaardigde kreten toen de minister van Financiën zijn plan aan de pers presenteerde. De PS bijvoorbeeld (die van het verlagen van de btw op elektriciteit een van haar zeven kernvoorstellen had gemaakt voor de verkiezingscampagne van 2019) deed aanvankelijk forse uitspraken: geen sprake van dat ze met de ene hand terug zouden nemen wat met de andere hand was gegeven. Speculanten en kapitaalinkomsten zouden worden belast. Ze gingen zeker niet in de zakken van de mensen tasten. En toch, nog geen twee weken na deze tandeloze verontwaardiging stemde de PS in met het verhogen van de energierekening van gewone mensen door voor deze nieuwe accijnzen te stemmen.

Energie is een basisproduct. We willen een echte btw van 6 procent. Daarom schaffen we de accijnzen op elektriciteit en gas af. Voor alle vormen van verwarmingsenergie moet hetzelfde btw-tarief gelden. We stellen de btw op stookolie, kolen, paraffine (petroleumkachel) en vloeibaar propaangas vast op 6 procent.

We willen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Het is niet normaal dat inkomen uit kapitaal minder belast wordt dan inkomen uit arbeid. Daarom verdedigen wij een dubbele hervorming van de personenbelasting (PB). Wij willen de inkomens samenvoegen (globaliseren) en de progressiviteit van de belastingen verbeteren.

De inkomens samenvoegen wil zeggen: ervoor zorgen dat alle inkomsten - uit arbeid, financieel en onroerend goed - bij elkaar worden opgeteld en vervolgens worden onderworpen aan de personenbelasting. Het is zeker niet de bedoeling dat, bijvoorbeeld, gepensioneerden met een klein pensioen en wat financiële inkomsten hun belastingen omhoog zien gaan. Daarom moet de budgettaire winst uit die globalisering gebruikt worden om een betere progressiviteit van de belastingen te financieren.

We willen de personenbelasting ook progressiever maken. Een belasting is progressief als het tarief voor een laag inkomen lager is dan voor een hoog inkomen. Op dit moment is het progressieve karakter van de PB relatief laag (je betaalt als modale werknemer al snel een groot percentage belasting, ongeveer 30 à 40 procent).

We willen een belastinghervorming die in de eerste plaats ten goede komt aan mensen uit de werkende klasse met een laag of gemiddeld loon. Zij zouden de grootste belastingvermindering moeten krijgen. In onze logica moeten belastingverminderingen afnemen naarmate het inkomen stijgt. Diegenen met zeer hoge inkomens, zoals ministers die meer dan 250.000 euro per jaar verdienen, zullen hun belastingen zien stijgen.

In december 2022, in volle energiecrisis, kondigde de Europese Unie haar voornemen aan om een koolstofbelasting in te voeren. We zijn fel tegen de invoering van een dergelijke belasting waarbij mensen 10 eurocent meer per liter aan de pomp en 170 euro meer voor hun energierekening zou moeten betalen. Dat is asociaal en inefficiënt voor het milieu, want de overheid biedt geen geloofwaardig alternatief voor de auto omdat ze het openbaar vervoer blijft onderfinancieren.

We produceren steeds meer rijkdom, maar die wordt steeds ongelijker verdeeld. De brutowinstmarges van de Belgische grote bedrijven gingen de voorbije twintig jaar met bijna tien procentpunt omhoog. Onder de Vivaldi-regering stegen ze tot 43-44 procent, een van de hoogste percentages in Europa. Het deel van de rijkdom dat naar lonen gaat, zakt weg tot een historisch dieptepunt. Miljarden euro's worden overgeheveld van de zakken van werkende mensen naar de kluizen van de grote aandeelhouders. Het ondermijnt de koopkracht en de hele economie omdat mensen minder middelen hebben om te consumeren.

We maken een einde aan de loonblokkering. De vakbonden moeten weer het recht krijgen om te onderhandelen over echte loonsverhogingen. Concreet steunen we het wetsvoorstel Goblet-Hedebouw dat in 2021 werd ingediend door PVDA-volksvertegenwoordiger Raoul Hedebouw en wijlen Marc Goblet, voormalig voorzitter van het ABVV. Het bevat een herziening van de loonwet van 1996, waarbij de mogelijkheid voor regeringen om de lonen te bevriezen wordt geschrapt.

De indexeringen zorgen ervoor dat de lonen, pensioenen en uitkeringen de levensduurte bijbenen. Ze zijn op zich dus geen echte loonsverhogingen, maar ze vermijden dat de levensstandaard erop achteruit. Er wordt niet getornd aan de index. Integendeel, wij willen dat de index de werkelijke levensduurte beter weerspiegelt. We voeren het wetsvoorstel van PVDA-volksvertegenwoordigers Gaby Colebunders en Nadia Moscufo uit dat benzine en diesel opnieuw opneemt in de index. We breiden de index uit tot de bijna 400.000 werknemers die er nog niet van genieten.

“#Fightfor14”. Met deze campagne komt het ABVV al jaren op voor een verhoging van het minimumloon tot 14 euro per uur. PVDA-volksvertegenwoordigers Gaby Colebunders en Nadia Moscufo brachten deze strijd onmiddellijk binnen in het parlement met een wetsvoorstel in die zin. Onder die druk werden de eerste stappen vooruit gezet. In het huidige economische klimaat van hollende inflatie volstaat 14 euro per uur niet langer. Wij steunen bijgevolg de eis van het ABVV om het minimumloon te verhogen tot 17 euro per uur, of 2.800 euro bruto per maand. Voor kmo’s voorzien we in overgangsmaatregelen in de vorm van loonsubsidies.

Onder het mom van “Jobs, jobs, jobs” besliste de regering-Michel om een lager minimumloon in te voeren voor jongeren onder 21 jaar. Wie 21 is, heeft nog recht op een “volwassen” minimumloon, maar voor elk jaar jonger wordt daar koudweg 6 procent van afgepakt. Merkwaardig genoeg verzette Groen zich niet. Ook het Vlaams Belang zag blijkbaar geen graten in jongeren die in de solden worden gezet. "Eigen volk eerst", maar de jongeren laatst, blijkbaar. De Vivaldi-regering heeft die maatregel niet teruggedraaid. Met zulke soldenjobs duwt men jongeren in onzekerheid en armoede. Wij willen jongeren een volwaardig loon geven en schrappen het ‘jeugdloon’.

De werkgeversfederaties VBO en VOKA richten het vizier op de barema’s, die de lonen van werknemers volgens anciënniteit vastleggen. VBO en VOKA willen van deze barema's af en vinden daarvoor bondgenoten in de verschillende rechtse partijen. Zij willen individuele loonsverhogingen op basis van ‘productiviteit’ en ‘competentie’. Of hoe je collectieve loonafspraken vervangt door individuele willekeur en de loonvorming vastklikt aan de economische conjunctuur en de concurrentiepositie van het bedrijf. We verdedigen de barema's. Ze beschermen werknemers tegen de grillen van hun managers. Ze zijn voor 68 procent van de werknemers in de privé bij cao vastgelegd.

Tijdens de coronacrisis kwamen honderdduizenden werknemers in de tijdelijke werkloosheid terecht door overmacht. Alleen telden die periodes niet mee voor de berekening van het vakantiegeld. Drie jaar lang bleven werknemers in het ongewisse over de hoogte van hun vakantiegeld en het aantal dagen vakantie. Wij bieden zekerheid aan alle werknemers en zorgen ervoor dat alle dagen van tijdelijke werkloosheid gelijkgesteld worden met gewerkte dagen zodat niemand vakantiedagen of vakantiegeld verliest. De werkgevers die tijdens de coronacrisis konden genieten van de mogelijkheid om werknemers op tijdelijke werkloosheid te sturen, moeten een inspanning leveren door een tijdelijke verhoging van de werkgeversbijdragen.

Krabben om rond te komen lijkt wel het nieuwe normaal. Bijna de helft van de Belgen heeft moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Wat wil je, als gas- en stroomfacturen plots door het dak gaan, je je arm tankt aan de pomp en ook de prijzen voor een volle winkelkar ontploffen.

We maken een grote koopkrachtcrisis door. Met een inflatie van meer dan 10 procent in 2022 en rond de 4 procent in 2024. "De dagelijkse boodschappen zijn veel minder duur geworden dan iedereen denkt”, relativeert Frans Muller, CEO van Ahold Delhaize. Gemakkelijk praten, als je jezelf zes en een half miljoen euro aan salaris en bonussen kan uitkeren en andere mensen boodschappen voor je doen. Rita, de kassierster met een loon van tweeduizend euro, voelt die prijsstijgingen wel. Testaankoop schat de gemiddelde stijging van de supermarktprijzen in de afgelopen twee jaar op bijna 30 procent.

Ondertussen wast de regering haar handen in onschuld. Wordt het leven duurder? Het lag eerst aan de oorlog in Oekraïne, als we Open Vld, cd&v, Vooruit, Groen en N-VA mogen geloven. Het is natuurlijk altijd de schuld van een ander. Wat die partijen er niét bij vertellen, is dat de prijzen al lang voor de oorlog aan het stijgen waren. En dat de PVDA al waarschuwde voor het gevaar van een "recordinflatie", zoals blijkt uit de mondelinge vraag van 2 februari 2022 van PVDA-parlementslid Roberto D'Amico aan de minister van Economie.

We hebben de prijsstijgingen te danken aan een handvol energie- en voedselgiganten. Zij verhandelen stroom, gas, rijst en tarwe als eender welke andere koopwaar op de beurs. Daar telt niet hoeveel het kost om iets te produceren, wel hoeveel winst je er maximaal kan uithalen. Greenpeace berekende dat voor de periode 2020-2021 alleen al 's werelds 20 grootste agrofoodbedrijven 53,5 miljard dollar aan hun aandeelhouders hebben uitgekeerd. De oorlog werkte als een brandversneller. Monopoliebedrijven en speculanten profiteren van de onzekerheid over mogelijke tekorten aan energie en voedselgrondstoffen om de prijzen naar ongeziene hoogtes te jagen. Dit is het fenomeen van "greedflation" of "graaiflatie" in het Nederlands, een term die zelfs is overgenomen door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Europese Centrale Bank (ECB).

Oorlogsprofiteurs doen gouden zaken. Energiereus Engie-Electrabel niet het minst. PVDA-volksvertegenwoordiger Peter Mertens legde in september 2021 als eerste Engie’s woekerwinstmachine bloot. Het kost Engie 35 euro om een megawattuur stroom te produceren. Daar verandert de oorlog niets aan. Toch kan de energiereus plots beslissen om zijn nucleaire stroom maandenlang tien keer zo duur te verkopen. Resultaat: kopzorgen en factuurangst voor de bevolking, miljarden euro éxtra winst voor Engie.

Hetzelfde zie je aan de pomp en aan de kassa van de supermarkt: elke keer wij onze tank en winkelkar vullen, vullen de multinationals hun zakken. Multinational TotalEnergies en agribusinessgigant Cargill boekten elk de grootste winst in hun bestaan.

De regering gaf lange tijd niet thuis. Op het hoogtepunt van de energiecrisis, in de zomer van 2022, vertrok de regering doodleuk op vakantie. Maatregelen om de voedselprijzen te drukken halen op vier jaar tijd zelfs de agenda van de ministerraad niet. Pierre-Yves Dermagne, minister van Economie, dreigde de namen bekend te maken van voedingsbedrijven die weigerden hun prijzen te verlagen ... Een nogal timide dreigement dat niet eens werd uitgevoerd.

Pas onder druk van de PVDA bracht de regering de btw op energie naar 6 procent. Maar wat ze met de ene hand geeft, neemt ze met de andere even snel weer terug. cd&v-minister Vincent Van Peteghem en Groen-minister Tinne Van der Straeten sloegen de handen in elkaar om de btw-verlaging te compenseren met hogere accijnzen. Gevolg: in plaats dat de factuur, in normale tijden, daalt, stijgt ze.

Op basis van officiële cijfers heeft een studie van de PVDA aangetoond dat een Belgisch gezin nu gemiddeld 102 euro per jaar meer belastingen betaalt op de energiefactuur dan in 2019. In totaal zal de overheid ongeveer 351 miljoen meer aan belastingen op energierekeningen innen. In 2019 bedroegen de belastinginkomsten uit elektriciteit en aardgas circa 2,72 miljard. Vandaag bedragen die al 3,08 miljard.

Energierekeningen zijn niet bedoeld als een tweede belastingbrief. Om de staatskas te spekken, zouden we beter naar de sterkste schouders kijken, zoals het regeringsakkoord nochtans beloofde maar naliet, en de multinational Engie meer laten bijdragen.

De accijnshervorming schrappen zou de overheid, ten opzichte van de inkomsten van referentiejaar 2019, circa 702 miljoen euro kosten. Om deze maatregel te financieren legt de PVDA de verlenging van de overwinsttaks op tafel. Deze belasting is eind juni 2023 vervallen, maar Engie zal tot minstens eind 2025 winstoverschotten blijven maken. Recent kondigde Engie nog aan dat ze haar winstprognose voor dit jaar fors optrekt en dat de winsten tussen 5,1 miljard en 5,7 miljard euro zullen liggen.

De markt lijkt onaantastbaar: de overheid weigert in te grijpen om de prijzen te reguleren. Dat is geen natuurwet, maar een politieke keuze. Brood, bloem en pasta, gas en stroom, brandstof en huur: dat zijn toch geen luxeartikelen waarvoor je afhankelijk wil zijn van de grillen van de beurs? Dit zijn basisbehoeften. Die laten we toch niet over aan de winstzucht van speculanten? Willen we basisgoederen betaalbaar maken, dan moeten we breken met de wetten van de markt en over een mechanisme beschikken om in geval van nieuwe hyperprijsstijgingen de prijzen te kunnen blokkeren en vanaf nu de koopkracht te beschermen.

De voedselprijzen verlagen en blokkeren 

Volgens Testaankoop kost een volle winkelkar tegenwoordig gemiddeld 30% meer dan twee jaar geleden. Ketchup (+82%), uien (+81%), mosterd (+78%), wortelen (+58%), diepvries frieten (+57%), kaas (+55%), worst in blik (+55%), papierproducten (toiletpapier, keukenpapier, tissues) (+54%), spaghetti (+51%), boter (+38%) en melk (+31%). Andere landen, zoals Griekenland, hebben vormen van prijsblokkering bedacht. Hierdoor betalen de Grieken een kwart minder voor hun boodschappen dan voor de crisis. Waarom kunnen we dat dan niet in ons eigen land doen?

PVDA-volksvertegenwoordiger Roberto D’Amico was de eerste om dit aan te kaarten in de Kamer. Samen met Raoul Hedebouw, Sofie Merckx en Peter Mertens diende hij een wetsvoorstel in om de federale minister van Economie de bevoegdheid te geven maximumprijzen voor basisvoedingsmiddelen vast te leggen. Wij ijveren op Europees niveau voor een blokkering van de prijzen aan de bron. Kleine kruidenierswinkels en zelfstandigen mogen immers niet opdraaien voor de prijsblokkering. In afwachting financieren we daarom de prijsblokkering met een heffing op de overwinsten van de voedselgiganten.

De energieprijzen verlagen en blokkeren 

De regering wil ons doen geloven dat de energiecrisis achter de rug is. Erger nog, ze schept erover op. De waarheid is dat het weer en externe omstandigheden meer invloed hebben gehad op de energieprijzen dan premier De Croo. De gas- en elektriciteitsprijzen zijn vandaag nog hoger dan voor de crisis en we hebben vooral geen garantie dat ze niet opnieuw de pan uit zullen rijzen bij de minste verstoring. We willen prijsstabiliteit garanderen en prijzen betaalbaar houden. We halveren de totale energierekening. We leggen de elektriciteitsprijs vast op basis van de werkelijke productiekosten. Peter Mertens heeft hierover in de Kamer een wetsvoorstel ingediend. We bevriezen ook de gasprijzen. We financieren dat door middel van een daadwerkelijke belasting op de overwinsten van de energiereuzen.

Verlaag en blokkeer de prijzen aan de pomp

Gaan werken om benzine te betalen ... om te gaan werken. Voor veel werknemers die geen andere keuze hebben dan met de auto naar het werk te gaan, is dit een bittere realiteit. De helft van de brandstofprijs is belasting (accijnzen en btw). Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) zorgde er ook voor dat wanneer de brandstofprijzen dalen … de accijnzen weer stijgen. Moet er nog zand zijn? Wij schaffen de accijnzen af en blokkeren de prijzen op maximaal 1,40 euro per liter. Het PVDA-wetsvoorstel financiert deze prijsblokkering met de extra btw-inkomsten van de overheid en een taks op de winsten van de oliemultinationals.

We verhogen de rentetarieven op spaarrekeningen, waarbij we kijken naar de tarieven die de grote banken genieten bij de Europese Centrale Bank (ECB), en we verlagen de rentetarieven op hypotheken. We schaffen de bankkosten af en garanderen gratis geldopnames, ongeacht het aantal opnames per jaar. We staan geen enkele bankinstelling toe om je zichtrekening te blokkeren. Armoede en problemen met het betalen van rekeningen mogen nooit een reden zijn om de toegang tot iemands betaalmiddelen te ontzeggen.

Banken moeten de nabijheid en toegankelijkheid van geldautomaten en bankkantoren garanderen. Vivaldi, N-VA en Vlaams Belang waren tegen het wetsvoorstel van de PVDA om de nabijheid van geldautomaten in steden en op het platteland wettelijk te garanderen. In feite steunen ze allemaal het initiatief van de privébanken om de verdeling van geldautomaten te beheren. We garanderen toegang tot bankdiensten in het hele land dankzij de ontwikkeling van de Batofico Public-structuur, een netwerk van automaten en bijkantoren van alle banken in het land (gebaseerd op de consortia Batopin en Jofico). Dit netwerk wordt vervolmaakt zodat elke burger toegang heeft tot een geldautomaat in elk van de 2359 plaatsen (voormalige gemeenten) van het land, op een afstand van maximaal 5 km over de weg voor dunbevolkte gebieden en 600 meter over de weg voor grotere gemeenten. We garanderen bovendien één geldautomaat per 1500 inwoners en maken wetten om de kosten voor basisbankdiensten en geldopnames af te schaffen.

Alle politieke partijen uiten in de pers hun bezorgdheid over het verdwijnen van geldautomaten en bankkantoren. Maar in februari 2023 stemden alle regeringspartijen (Groen, Ecolo, Vooruit, PS, Open Vld, MR en cd&v) en ook N-VA tegen een motie van aanbeveling van de PVDA om een einde te maken aan het verdwijnen van geldautomaten. Tot slot stellen we voor zelfstandigen en kleine ondernemingen een plafond in voor de kosten van elektronische betaalmiddelen en stellen we limieten aan de kosten die de grote banken in rekening mogen brengen voor elektronische betalingen.

We stellen ook paal en perk aan de stijging van verzekeringspremies, vooral voor woonverzekeringen, en we schaffen het plafond af dat de tussenkomst van verzekeraars beperkt bij natuurrampen. Zo kunnen verzekeraars hier geen misbruik van maken om hun dekking te verminderen of hun prijzen te verhogen. We vereenvoudigen de hospitalisatieverzekeringen en stellen hier duidelijke regelgeving voor op. We laten verzekeringsmaatschappijen de schadevergoedingstermijnen respecteren en zorgen ervoor dat consumenten geen herinnering meer naar hun verzekeraar hoeven te sturen om hun rechten te doen gelden. Tot slot verlagen we de kosten van de autoverzekering, vooral voor jongeren.

Op dit moment zijn sommige gezinnen meerdere keren gedekt voor hetzelfde risico, terwijl andere dat niet zijn. We richten een openbaar garantiefonds op om de slachtoffers van terroristische daden schadeloos te stellen, zoals vermeld in de aanbevelingen van de onderzoekscommissie voor terroristische aanslagen maar waaraan de Vivaldi-regering geen gehoor heeft gegeven. We garanderen de vertrouwelijkheid van gezondheidsgegevens en verhinderen het gebruik ervan door verzekeringsmaatschappijen zoals de minister van Economie Pierre-Yves Dermagne (PS) mogelijk wilde maken in een voorontwerp van wet.

Om steeds grotere winsten te maken, gebruiken grote bedrijven allerlei technieken om consumenten te misleiden zodat ze meer uitgeven aan goederen of diensten dan nodig is.

We willen een einde maken aan misleidende contracten (energie, verzekeringen en telecommunicatie) en frauduleuze handelspraktijken bestrijden door de economische inspectie te versterken.

We maken een einde aan buitensporige vooruitbetalingen voor elektriciteits- en gasleveranciers en elke andere leverancier die met voorschotten werkt, en we breiden deze consumentenbescherming uit naar de kmo's. Het is moeilijk om wijs te worden uit de vele verschillende soorten energiecontracten en de vele indexeringsparameters voor variabele contracten, die alleen maar tot doel hebben om de consument te verwarren en het moeilijker te maken om energiekosten te vergelijken en te voorspellen. We beperken het aantal indexeringen tot vier per jaar en we stroomlijnen de verschillende parameters om de methoden voor het berekenen van prijswijzigingen onder toezicht van het CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas) gelijk te trekken. We verplichten leveranciers om vooruitbetalingen aan te passen aan lagere prijzen wanneer de groothandelsprijzen dalen.

In 2022 ontving de FOD Economie 52.000 klachten over hinderlijke oproepen, wat neerkomt op 150 per dag. Maar er werden slechts 5 processen-verbaal opgemaakt, aangezien alleen bedrijven die in België gevestigd zijn of callcenters die voor deze bedrijven werken, verplicht zijn om de 'bel-me-niet-meer'-lijst na te leven. De regering heeft de wetgeving gewijzigd met betrekking tot de centralisatie van de namen van mensen die deze oproepen weigeren. Maar de betrokken ministers hebben niets gedaan om deze directe marketing te beperken. We verbieden telefonische verkoop, tenzij de consument er uitdrukkelijk mee heeft ingestemd dat er contact met hem wordt opgenomen. We moedigen de FOD Economie aan om proactief op zoek te gaan naar bedrijven, al dan niet gevestigd in België, die dergelijke hinderlijke oproepen doen. We straffen hen als ze die praktijk niet stopzetten.

We verbieden huis-aan-huisverkoop van contracten en automatische overdracht naar nieuwe contracten tegen hogere prijzen dan de oorspronkelijk door de consument overeengekomen prijzen.

We pakken de schuldenindustrie aan. We hervormen de schuldbemiddelingsdienst zodat bemiddeling de voorkeursoplossing wordt. We voorzien in betalingstermijnen die lang genoeg zijn en aangepast aan de normale inkomenscyclus van de consument, zodat de dienst mensen helpt in plaats van bestraft.

We bestrijden illegale incassobureaus door het gebruik van een Belgisch bankrekeningnummer toe te voegen aan de voorwaarden waaraan incassobureaus moeten voldoen om zich te laten registreren bij de FOD Economie. De overheid moet zelf het goede voorbeeld geven: daarom schakelen we geen incassobureaus of deurwaarders in. We helpen slachtoffers van financiële schade. We kennen op grotere schaal betalingsregelingen toe. We richten een Energiefonds op om een deel van de buitensporige energieschulden kwijt te schelden die consumenten niet volledig kunnen terugbetalen.

We verbieden alle inbeslagnames en alle uitvoeringsmaatregelen tegen de eigendommen van individuen voor alle schulden die verband houden met het verbruik van energieproducten. Wanbetaling leidt ertoe dat schuldeisers uitvoeringsmaatregelen nemen: aanmaningen, tussenkomst van deurwaarders, gerechtelijke veroordelingen, bewarende of uitvoerende beslaglegging. De kosten van dit soort tussenkomsten zijn hoog en worden doorberekend aan de huishoudens, waardoor hun financiële situatie nog meer verslechtert. Hier moet een einde aan komen, want betalingsproblemen mogen de precaire situatie waarin gezinnen zich bevinden niet verergeren.

Alle partijen hebben in het parlement duidelijk gemaakt dat ze de inbeslagnames willen handhaven om mensen te dwingen hun rekeningen te betalen, ongeacht de moeilijkheden die ze ondervinden. En dat terwijl Engie-Electrabel recordwinsten boekt. Ons wetsvoorstel om de inbeslagname van eigendom van particulieren wegens het niet betalen van energierekeningen te verbieden, werd door geen enkele partij gesteund. Marijke Dillen van Vlaams Belang zei: "Welke gek gaat dan nog zijn energiefactuur betalen?"

We verbieden geprogrammeerde veroudering, dat wil zeggen alle technieken waarmee een producent de levensduur van een product probeert te verkorten zodat een consument het sneller dan nodig zal vervangen. Dit wordt bestraft met twee jaar gevangenisstraf en een boete van 300.000 euro, die kan worden verhoogd tot 5 procent van de gemiddelde jaaromzet, zoals sinds 2015 het geval is in Frankrijk.

We vullen de lijst van misleidende handelspraktijken aan met bijvoorbeeld "shrinkflation", dat wil zeggen de hoeveelheid van een bepaald product verminderen met behoud of zelfs verhoging van de oorspronkelijke prijs. We vullen deze lijst ook aan op basis van de aanbevelingen van de Commissie voor Onrechtmatige Bedingen.

We willen de minimale wettelijke garantieperiode verlengen van twee naar drie jaar, zoals in Zweden, en de mogelijkheid om een langere periode vast te stellen voor grote elektrische apparaten en goederen die meer dan 200 euro kosten. Dat moet de productie van duurzamere goederen aanmoedigen, herstellingen stimuleren, tot minder afval leiden en consumenten beter beschermen. We hebben dit voorstel in februari 2022 ingediend. Alle regeringspartijen (Groen, Ecolo, Vooruit, PS, Open Vld, MR en cd&v) en ook N-VA en Vlaams Belang stemden tegen dit amendement, dat de consumentenbescherming zou hebben versterkt.