Rekenhof bevestigt: effectentaks is zo lek als een zeef
Het Rekenhof nam de effectentaks onder de loep en wijst op een aantal problemen bij de toepassing, controle en opbrengst. Dit bevestigt de kritiek die de PVDA vanaf het begin heeft geuit. De linkse partij grijpt het rapport van het Rekenhof aan om te pleiten voor een echte vermogensbelasting. De PVDA dient vandaag in de Kamer haar voorstel voor een miljonairstaks in.
De jaarlijkse taks op de effectenrekeningen, of ‘effectentaks’, werd in 2021 ingevoerd om ervoor te zorgen dat de sterkste schouders meer bijdragen. Houders van effectenrekeningen die een waarde van meer dan 1 miljoen euro bezitten, moeten daarop 0,15% belasting betalen. Het Rekenhof heeft de werking van deze belasting grondig onderzocht en legt structurele problemen bloot, waaronder enkele achterpoortjes die het “gemakkelijk maken om de belasting te ontwijken”.
In zijn rapport belicht het Rekenhof twee belangrijke mechanismen:
- Ten eerste, de mogelijkheid voor rekeninghouders om hun effectenrekening op te splitsen in verschillende rekeningen met bedragen onder de drempel van 1 miljoen euro, om zo aan de belasting te ontsnappen.
- Ten tweede, de omzetting van aandelen op de effectenrekening ('gedematerialiseerde' aandelen, die niet in fysieke vorm kunnen worden verkregen) in aandelen op naam die dus eveneens aan de belasting ontsnappen.
Het rapport wijst er ook op dat het voor belastinginspecteurs erg moeilijk is om deze misbruiken te bewijzen en te bestraffen.
Het Rekenhof wijst er ten slotte op dat de opbrengst van de belasting elk jaar daalt: van 470 miljoen euro voor de periode februari tot september 2021 naar 395 miljoen euro in 2022. In 2023 zou de opbrengst volgens voorlopige cijfers nog verder dalen: 362 miljoen euro. Dit komt neer op een totale vermindering van meer dan 20% over drie jaar. Ondanks het feit dat, volgens de beschikbare indicatoren, de rijkdom van de zeer rijken en de financiële rijkdom in het algemeen de afgelopen jaren zijn toegenomen.
“Terwijl het aantal miljardairs in ons land toeneemt, daalt de opbrengst van de belasting die de Vivaldi-regering zogezegd heeft ingevoerd om de breedste schouders te laten bijdragen. We hebben vanaf het begin gewezen op het gebrek aan ambitie en de ondoeltreffendheid van deze taks. Vandaag geeft het Rekenhof ons gelijk”, zegt Peter Mertens, volksvertegenwoordiger en algemeen secretaris van de PVDA.
“Alleen een echte belasting op grote vermogens kan de fiscale rechtvaardigheid in België herstellen. Vandaag dienen wij ons nieuwe wetsvoorstel voor een miljonairstaks in de Kamer in. Het is een goed onderbouwd voorstel dat alleen de rijkste 1% treft en tot 8 miljard euro kan opleveren. We roepen iedereen die echt meer fiscale rechtvaardigheid wil, op om dit te steunen”, besluit Peter Mertens.
