23ste verjaardag wachtlijst personen met een handicap: geen reden tot vieren
Op 16 januari wacht de persoon die het langst op de wachtlijst staat al 23 jaar op een persoonsvolgend budget. “We kunnen het de pijnlijke verjaardag van de wachtlijst noemen. Alvast geen reden tot feesten”, stelt PVDA-volksvertegenwoordiger Lise Vandecasteele. Zo’n budget is essentieel voor personen met een handicap om zorg en ondersteuning te kunnen betalen. Toch werden de wachttijden de voorbije jaren alleen maar langer en nam het aantal wachtenden alleen maar toe.
“Drieëntwintig jaar wachten op een budget dat je na een grondig onderzoek toegekend wordt en dat je nodig hebt om waardig te kunnen leven met de beperking van een handicap, dat is de mensen uitlachen in het gezicht”, reageert Lise Vandecasteele. “Bovendien geeft de nieuwe Vlaamse regering het overgrote deel van de wachtenden geen enkel perspectief wanneer en of ze ooit nog een budget zullen krijgen.”
Volgens de meest recente cijfers staan bijna 18.000 mensen met een handicap op de wachtlijst voor een persoonsvolgend budget. Die lijst is de laatste jaren alleen maar langer geworden. De nieuwe Vlaamse regering besliste nu om de meest precaire groep te helpen en 1.200 mensen die eerst een half budget kregen, nu een volledig budget te geven.
“Voor meer dan 16.000 personen met een handicap geeft de huidige Vlaamse regering geen duidelijk perspectief. De wachttijden voor deze mensen zullen langer worden. Ook zij hebben dat budget nochtans nodig om een volwaardig leven te kunnen leiden”, aldus Lise Vandecasteele.
Een persoonsvolgend budget wordt niet zomaar toegekend. Er gaat een intensief onderzoek aan vooraf om te bepalen of een iemand recht heeft op een budget en hoe groot de nood is. Maar zelfs nadat dat recht wordt erkend, met een officiële brief, wachten mensen vaak jarenlang zonder enig perspectief. “Mantelzorgers, vaak familieleden van de personen op de wachtlijst, zijn overbevraagd en hebben ook vaak financiële zorgen”, zegt Lise Vandecasteele. “Ze voelen zich door de Vlaamse regering in de steek gelaten.”
De huidige situatie is niet alleen schrijnend, maar ook onhoudbaar. “De Vlaamse regering lijkt het persoonsvolgende budget te beschouwen als een extraatje, terwijl het in werkelijkheid essentieel is voor mensen met een handicap om de nodige zorg te kunnen betalen”, vult Lise Vandecasteele aan. “Het gebrek aan een duidelijke visie en daadkracht om de wachtlijsten weg te werken is onverantwoord.”
Met de ellenlange wachtlijsten schendt Vlaanderen het VN-Verdrag over de rechten van personen met een handicap, dat België mee ondertekende. De VN tikte België eerder al op de vingers omdat ons land mensen met een beperking laat wachten op ondersteuning. Zij hebben immers recht op zelfstandigheid en een volwaardige deelname aan de samenleving.
De PVDA roept op tot een fundamentele beleidswijziging, meer middelen en een concreet plan om de duizenden mensen op de wachtlijst eindelijk het perspectief, de hulp en de ondersteuning te geven waar ze recht op hebben.
Uit de laatste cijfers blijkt dat op 30 juni 2024 maar liefst 17.899 mensen op de wachtlijst stonden. Dat aantal blijft elk jaar toenemen: in 2016 waren het er nog 12.940.
Jaar | Prioriteitengroep 1 | Prioriteitengroep 2 | Prioriteitengroep 3 | Aantal meerderjarige personen die wachten op pvb |
2016 | 759 | 4 | 12.177 | 12.940 |
2017 | 848 | 492 | 12.914 | 14.207 |
2018 | 1.257 | 1.616 | 12.190 | 14.888 |
2019 | 1.873 | 2.826 | 11.053 | 15.978 |
2020 | 1.802 | 3.777 | 11.595 | 16.523 |
2021 | 328 | 5.034 | 10.595 | 15.918 |
2022 | 210 | 6.172 | 10.345 | 16.702 |
2023 | 261 | 7.255 | 10.162 | 17.648 |
2024* | 371 | 7.633 | 9.885 | 17.889 |
*Laatste cijfer van 30/06/2024