Wat gebeurde er met de Palestijnse gezondheidswerkers die ontvoerd werden door Israël?

Artikel overgenomen van peoplesdispatch.org 

Een maand geleden werd Ahmed Muhanna, de directeur van het Al-Awda Hospital in het noorden van Gaza gearresteerd door de Israëlische bezettingsmacht. Volgens de meest recente informatie wordt de anesthesist momenteel vastgehouden in de Naqab-gevangenis in de Negev-woestijn, maar meer details zijn er niet.

Veel andere gezondheidswerkers ondergingen hetzelfde lot bij de Israëlische aanvallen in de Gazastrook. Zo zit ook Dr. Mohammed Al-Ran in een Israëlische cel. Hij is een chirurg die sinds 7 oktober heeft gewerkt in verschillende ziekenhuizen in Gaza die nochtans toestemming had gekregen om Gaza te verlaten.

Net als in het geval van Dr. Muhanna, komt de schaarse informatie over zijn gezondheidstoestand van vrienden en familie die getuige waren van dr. Al-Rans arrestatie of hem hebben gezien terwijl hij gevangen zat. De Israëlische bezettingsmacht blijft zwijgen, tenzij ze geconfronteerd worden met druk, meestal vanuit het buitenland.

De arrestatie van meerdere directeurs van ziekenhuizen in Gaza wordt algemeen beschouwd als teken van een nieuwe fase van de aanvallen van Israël op de gezondheidszorg in de Gazastrook. Sommigen, zoals de Britse chirurg Ghassan Abu-Sittah, voorspellen dat dit zal leiden tot een reeks showprocessen om de criminalisering en vervolging van de gezondheidssector in Gaza verder te zetten. Anderen, waaronder de collega’s van Dr. Muhanna in het ziekenhuis, denken dat de artsen lange tijd in de gevangenis zullen worden vastgehouden, en ze vrezen voor hun lot na de oorlog.

De verschillende analyses hebben één punt gemeen. Ze merken allemaal op dat de gezondheidswerkers die door Israël werden opgepakt, sterke stemmen waren die weigerden om hun patiënten in de steek te laten. Met andere woorden, ze vormden een doorn in het oog van het Israëlische leger, dat de vloer aan veegt met het internationaal recht en ongeremd de gezondheidsinfrastructuur in Palestina aanvalt.

Terwijl Israëlische soldaten gezondheidswerkers arresteren en aanvallen om hen het zwijgen op te leggen, blijven ze ook ziekenhuizen en gezondheidscentra in Gaza aanvallen. Als gevolg van de voortdurende aanvallen hebben veel internationale organisaties hun operaties moeten staken of verhuizen naar de zuidelijke regio's. Onder hen bevonden zich de teams van Medical Aid for Palestinians (MAP) en Artsen Zonder Grenzen (AZG).

“Drone-aanvallen, scherpschutters en bombardementen in de directe omgeving van het ziekenhuis maakten de ruimte te onveilig om in te werken. De volatiele omstandigheden maken ons machteloos; er is praktisch geen veilige ruimte om zelfs minimale medische zorg te bieden aan mensen”, zei Enrico Vallaperta, medisch projectcoördinator van AZG, als verklaring voor de terugtrekking van de organisatie uit het Al-Aqsa-ziekenhuis.

Toch geven gezondheidswerkers niet op om de gezondheidsinfrastructuur in Gaza te beschermen, ook niet in de Al-Awda-gezondheidscentra in Nuseirat en Rafah, in het midden en zuiden van Gaza. Sterker nog, het behouden en reactiveren van het lokale gezondheidssysteem blijft een prioriteit voor internationale organisaties, waaronder de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

De WHO blijft ook bezoeken brengen aan de overgebleven ziekenhuizen in Gaza. Hoewel de situatie binnen enkele uren kan veranderen, en ziekenhuizen die om 10 uur ’s morgens nog werken op de middag al hun operaties moeten staken, werken de meeste ziekenhuizen ver boven hun capaciteit en proberen ze duizenden vluchtelingen te huisvesten.

Tijdens een bezoek op 13 januari constateerde het WHO-team dat het Al-Aqsa-ziekenhuis en het Nasser Medical Complex onderbemand en overvol waren. In Al-Aqsa waren nog maar 12 gezondheidswerkers over, die zorg verleenden aan 140 mensen en ruimte deelden met meer dan 1.000 vluchtelingen. Nasser had twee keer zoveel patiënten als de maximale capaciteit toelaat. “Het ziekenhuis blijft een hoog volume aan traumagevallen en brandwonden ontvangen, maar de intensive care- en de brandwondenafdeling zijn ernstig onderbezet, wat levensreddende behandeling voor velen vertraagt”, rapporteerde het WHO-team.

Het is geen verrassing dat besmettelijke ziekten welig tieren. Voor 7 oktober waren de vaccinatieniveaus in Gaza wereldwijd gezien een van de beste, volgens Rana Ahmad Hajjeh van het regionale WHO-kantoor voor het oostelijke Middellandse Zeegebied. Nu, zonder frigo’s en brandstof om ze te laten werken, is er weinig hoop om vaccinatiecampagnes te kunnen organiseren die grote uitbraken zouden kunnen helpen indammen.

Zelfs wanneer de WHO en andere internationale organisaties erin slagen vaccins naar Gaza te krijgen, staat de Israëlische bezettingsmacht niet toe dat ze deze in de noordelijke gebieden verspreiden. Meerdere missies moesten de afgelopen weken worden geannuleerd vanwege het ontbreken van veiligheidsgaranties. Dit betekent dat medicijnen, evenals de brandstof die nodig is om generatoren te laten werken, eenvoudigweg niet zijn waar ze zouden moeten zijn.

“In de 21e eeuw werkt het grootste deel van de medische apparatuur op elektriciteit. Helaas is elektriciteit een schaars goed geworden [in Gaza]”, merkte Ayadil Saparbekov van het WHO-programma voor gezondheidscrises op.

Te midden van voortdurende communicatie-blackouts is niet alleen elektriciteit schaars geworden. Hetzelfde geldt voor rechtstreeks contact met gezondheidswerkers in Gaza. Zonder die informatie blijft het lot van Dr. Muhanna, Dr. Al-Ran en anderen onzeker.