Verbod op onverdoofd slachten: gebruik dierenwelzijn niet om te stigmatiseren
Défi, Groen en Open Vld dienden in het Brusselse parlement een wetsvoorstel in om op het volledige grondgebied verdoofd slachten te verplichten. Nochtans staat die maatregel niet in het regeerakkoord van 2019, waarover diezelfde partijen het eens werden. De tekst die hier wordt voorgelegd, sluit aan bij die van de N-VA en het Vlaams Belang, die plots opnieuw opduiken in het debat.
Dierenwelzijn is een zeer belangrijke kwestie. Het verdient een echt debat in het Brussels Parlement. Helaas is dat niet wat deze partijen willen. Door het uitsluitend over ritueel slachten te hebben, misbruiken ze in feite de kwestie van het dierenwelzijn, om zo bepaalde delen van de bevolking te stigmatiseren. Wij verzetten ons daartegen.
Het belang van dierenwelzijn
In 2021 werden in België ongeveer 316 miljoen dieren geslacht voor vleesconsumptie. Het gaat onder andere om 11 miljoen varkens, 300 miljoen kippen en ander pluimvee en 766.000 runderen. De meeste fokkers zorgen goed voor hun dieren. De ongebreidelde winstlogica en de slinkende winstmarges, dwingen de hele sector echter tot een wilde productiviteitsrace. Dat blijft niet zonder gevolgen.
In de kapitalistische grootindustrie worden dieren louter producten, waarmee de grootst mogelijke winst moet worden gemaakt. En hun welzijn lijdt eronder, van het fokken tot het slachten. Fokken zonder natuurlijk licht, opeengepakt pluimvee, gekooide dieren ... Heel vaak voldoen de omstandigheden niet aan de behoeften van de dieren en krijgen ze gezondheidsproblemen.
In de grote slachthuizen moet alles snel gaan, want de omzet hangt ervan af: hoe meer dieren je slacht, hoe groter je marktaandeel. Dat leidt natuurlijk tot misbruik. Dat zie je bijvoorbeeld in de transportomstandigheden. En iedereen herinnert zich nog de beelden van de "verborgen" video's uit de varkensslachterijen in Tielt. Varkens die worden geslagen en levend in kokend water worden gedompeld, ...
Veel kleine boeren doen hun uiterste best om goed voor hun dieren te zorgen en geen enkel slachthuis kan natuurlijk volledig diervriendelijk zijn, aangezien het doel is een dier te doden voor consumptie. Toch moet er worden nagedacht over hoe de vleesindustrie op dit moment werkt. In de kapitalistische grootindustrie worden miljoenen varkens vergast met CO2. De dieren worden eerst verstikt voordat ze worden geslacht. Gevogelte wordt voor het slachten ondergedompeld in een geëlektrificeerd waterbad.
Vee wordt "verdoofd" met een geweer dat met een naald de schedel van het dier doorboort. Deskundigen schatten dat in 4 tot 8% van de gevallen de verdoving niet van de eerste keer werkt. Er wordt dus herhaaldelijk verdoofd, en het dier lijdt navenant. Dat gaat over 30.000 tot 60.000 runderen per jaar. Veel meer dan het aantal runderen dat onverdoofd wordt geslacht. In 2020 ging het over minder dan 10.000 in de slachthuizen van Anderlecht.
Het winstbejag en de grootschalige distributie zijn dus in de eerste plaats verantwoordelijk voor het dierenleed.
Waarom zijn er geen normen voor het transport? Voor legbatterijen? Om verborgen misbruik te voorkomen? Waar zijn de verhoogde controles? Waar zijn de wetsvoorstellen? Kortom, er moet een echt debat komen over dierenwelzijn. Daarom is het verontrustend dat het wetsvoorstel van deze partijen uitsluitend over de laatste minuten gaat van het leven van een paar duizend dieren die ritueel onverdoofd worden geslacht. Terwijl er in België ook meer dan 800.000 dieren per jaar onverdoofd worden geslacht door de jacht, iets waarover al deze partijen zwijgen. Er schuilt dus duidelijk iets anders achter dit voorstel.
Geen stigmatisering
Hoe kunnen we het voorstel om (buiten het regeerakkoord) in Brussel een absoluut verbod op ritueel slachten af te dwingen anders interpreteren dan een stigmatiseren van twee gemeenschappen, de joodse en de moslimgemeenschap? Ze worden voor barbaren versleten omdat ze onverdoofd slachten, terwijl dierenleed op grotere schaal gewoon wordt getolereerd. Dit is een hypocriet voorstel.
Deze twee gemeenschappen zijn evenzeer begaan met dierenwelzijn als de rest van de bevolking. Door hen op deze manier te stigmatiseren, wordt het racisme versterkt en wordt extreemrechts in de kaart gespeeld.
Dit werd ook aan de kaak gesteld door advocaat Alexis Deswaef op RTBF: Stem tegen dit verbod (op ritueel slachten). De kwestie is complexer dan dat. Je dreigt een grondwettelijk recht te schenden. We zouden beter samenwerken om het welzijn van dieren gedurende hun hele leven te verbeteren, in plaats van enkel in de laatste twee minuten van hun leven. Het is nogal stigmatiserend om met de vinger naar minderheden te wijzen en hen voor te stellen als gemeenschappen die het dierenwelzijn zouden ondermijnen, terwijl onze methoden om dieren te slachten het dierenwelzijn ook niet respecteren.
Albert Guigui, opperrabbijn van Brussel, heeft het ook over die dubbele standaard.
De slachthuizen in Anderlecht, waar in 70 à 80% van de gevallen onverdoofd wordt geslacht, zijn een plaats van kleinschalige vleesproductie in vergelijking met de agrovoedingsindustrie. In 2020 werden in Anderlecht 48.000 dieren geslacht, waarvan 37.000 onverdoofd. In dit slachthuis wordt alles gefilmd. Het slachthuis zelf en de uitsnijderijen er rond zijn goed voor ongeveer 200 directe banen. Daarnaast zijn er nog 200 indirecte banen gelinkt aan de vleessector (vooral in Vlaanderen en Wallonië).
Een verbod op onverdoofd slachten in Brussel zou een einde maken aan de slachtactiviteiten op de site van Anderlecht. Het ritueel slachten verbieden zal het niet doen verdwijnen. De dieren zullen gewoon een langere weg moeten afleggen om te worden geslacht, met name in Frankrijk. Koosjer en halalvlees zal dus meer uit het buitenland worden ingevoerd, vooral uit Polen en het Verenigd Koninkrijk.
Gevolg: meer vrachtwagens op de weg, meer dierentransport in deze vrachtwagens (wat zeker geen garantie is voor hun welzijn) enz.
Vandaag hebben we een korte kringloop voor vlees, met kleine verplaatsingen van de boerderijen naar Brussel. Daarna wordt het vlees hoofdzakelijk in het Brussels Gewest verkocht. Een verbod op deze sector betekent meer vervuiling door vrachtwagens, het wegvallen van deze korte keten, slechtere omstandigheden bij dierentransport en jobs die verhuizen naar plaatsen met minder sociale bescherming.
Een verbod op onverdoofd slachten heeft dus negatieve gevolgen voor dieren, werkgelegenheid en milieu.
Om al deze redenen zal de PVDA tegen het wetsontwerp van Défi, Groen en Open Vld stemmen, in overeenstemming met haar standpunten in Wallonië en Vlaanderen.