Veel alleenstaanden hebben het moeilijk: onze voorstellen om het leven voor singles en solo-ouders betaalbaarder te maken
Voor mensen die alleen wonen en éénoudergezinnen is het leven niet altijd gemakkelijk. Een jonge single of solo-ouder heeft onder meer voor huisvesting vergelijkbare kosten als een gezin, maar moet zien rond te komen met maar één inkomen. Het programma van de PVDA schuift meerdere maatregelen naar voren die het leven van alleenstaanden gemakkelijker en vooral betaalbaarder maken.
1. Betaalbaar wonen
Volgens de belangenvereniging voor alleenstaanden All1 is betaalbaar wonen dé grootste uitdaging voor alleenwoners en eenoudergezinnen. Met één inkomen is het heel moeilijk om een lening aan te gaan bij een bank om een woning te kopen. Maar ook de huurprijzen zijn veel te hoog voor wie met één loon moet rondkomen. Bovendien maken alleenstaanden de helft uit van de kandidaten voor een sociale woning, terwijl amper een kwart van het aanbod aan sociale woningen bestemd is voor alleenstaanden.
Wat wij voorstellen:
- Via een openbare bank bieden we voordelige woonkredieten aan voor wie bij de privébanken geen realistisch voorstel voor een lening kan krijgen. Dezelfde openbare bank biedt ook gratis renovatieleningen aan via een derdebetalersysteem.
- Op de private huurmarkt begrenzen we de huurprijzen: aan de hand van een aantal objectieve criteria (locatie, energiewaarde, comfort…) voeren we een maximale huurprijs per vierkante meter in. We controleren ook de kwaliteit van huurwoningen.
- Bij grote nieuwbouwprojecten verplichten we projectontwikkelaars om minstens één derde betaalbare koopwoningen (met een of twee slaapkamers) en een derde sociale woningen te voorzien. Dat zijn dus twee vliegen in één klap.
2. Lagere facturen
Ondanks het lagere verbruik, wegen ook energie- en telecomfacturen in verhouding zwaarder door voor alleenstaanden. Dat komt doordat een groot deel van de factuur uit forfaitaire toeslagen bestaat.
Wat wij voorstellen:
- We behouden het verlaagde btw-tarief van 6% voor energie en draaien de accijnsverhogingen van de Vivaldi-regering terug. De elektriciteitsprijzen verlagen en blokkeren we op basis van wat het werkelijk kost om stroom te produceren.
- We verlagen de prijs van mobiel internet naar het niveau van onze buurlanden door maximumtarieven in te voeren. Bovendien zorgen we ervoor dat iedereen tegen 2030 gratis toegang heeft tot snel en stabiel internet via een publiek glasvezelnetwerk.
3. Meer koopkracht
Alsof het leven nog niet duur genoeg is voor alleenstaanden, zijn veel verpakkingen in de supermarkt ook nog eens op maat van gezinnen, terwijl individuele porties meestal duurder uitvallen. Voor veel mensen is hun loon ook gewoon te laag om een volle winkelkar te betalen.
Wat wij voorstellen:
- We schaffen de consumptietaks op de winkelkar af: 0% btw op basisproducten zoals voeding, non-alcoholische dranken en schoonmaak- en hygiënische producten.
- We verhogen geleidelijk aan het minimumloon naar 17 euro per uur. Dit is essentieel voor alleenstaanden die aan het minimumloon werken en vandaag niet rondkomen.
- We laten de lonen stijgen door de loonwet te hervormen die de regering momenteel gebruikt om de lonen te blokkeren. We maken de loonnorm indicatief in plaats van bindend, zodat het personeel in bedrijven die winst maken opslag kan vragen. Tegelijk beschermen we de automatische loonindexering.
4. Stabiele jobs met een leefbaar inkomen
Tot slot is het voor alleenstaanden extra belangrijk om de kans te krijgen om een volwaardig inkomen te verdienen. In veel sectoren lukt dat vandaag niet door verplicht deeltijds werk en eindeloze interimcontracten.
Wij maken van vaste en voltijdse contracten opnieuw de norm:
- Een bedrijf dat uitzendkrachten of studenten in dienst wil nemen, moet eerst zijn eigen deeltijdse werknemers de mogelijkheid bieden om meer uren te doen.
- Werknemers die zes maanden bij dezelfde werkgever in dienst zijn met een tijdelijk of interimcontract krijgen automatisch een vast contract.
5. Alleenstaande ouderen: armoede en eenzaamheid aanpakken
Wie een heel leven heeft gewerkt en bijgedragen, heeft recht op een zorgeloze oude dag. Helaas is dat vandaag voor veel ouderen niet het geval. Zeker alleenstaande ouderen die met één pensioen moeten overleven, hebben het moeilijk. Daarom verhogen we het minimumpensioen tot 1.850 euro netto. We maken ook het woonzorgcentrum betaalbaarder door als regel in te voeren dat de rusthuisfactuur nooit hoger mag liggen dan het pensioen.
Voor pensioenen is het – net als voor andere sociale uitkeringen – belangrijk dat ze mee evolueren met de levensduurte. Daarom maken we alle uitkeringen welvaartsvast. We streven er ook naar dat mensen die recht hebben op bepaalde sociale uitkeringen deze automatisch toegekend krijgen, zonder een complexe administratieve procedure. Dat vermindert de bureaucratische last voor alleenstaanden.
Eenzaamheid bij alleenstaande ouderen is een ernstig probleem dat moet worden aangepakt, ook bij ouderen die nog thuis wonen. We verplichten gemeenten om 75-plussers thuis minstens tweemaal per jaar te bezoeken, geïnspireerd door het model in Denemarken. Daarnaast werken we aan een netwerk van buurthuizen die inzetten op het uitbouwen van sociale netwerken, op ontmoeting en activiteiten.