Toelatingsexamen voor kleuters is brug te ver
“Het beheersen van het Nederlands is belangrijk, maar kleuters een jaar tegenhouden lost niets op”, zegt PVDA-volksvertegenwoordiger Kim De Witte. “Integendeel, het doet meer kwaad dan goed. Betaalbare kinderopvang, extra leerkrachten en een betere sociale mix in de scholen, dat werkt wél.”
“Taal is cruciaal, maar kleuters een jaar laten overdoen lost niets op”, zegt Kim De Witte. “De leercurve van meertalige kinderen verloopt anders dan die van eentalige kinderen. In het begin is hun woordenschat vaak beperkter, in de twee talen. Maar ze halen die achterstand in, want er is plaats genoeg in een kinderhoofd voor twee of meer talen. Als je kleuters een jaar laat overdoen, dan doe je hen meer kwaad dan goed.”
Elke taaltest is een momentopname. “Taalontwikkeling verloopt grillig bij jonge kinderen”, vervolgt De Witte. “Het is ook een proces van lange adem. Eén test met één score is wetenschappelijk niet betrouwbaar. Een permanente evaluatie door de kleuterleiders is dat wel. Laat die mensen hun werk doen en gooi geen geld weg aan absurde testen.”
Minister Weyts is niet bezig met wetenschap. “We zullen niet vooruit gaan door elkaar om de oren te slaan met pedagogische inzichten”, zei hij in het parlement. Kim De Witte: “Zowat alle wetenschappers zijn het erover eens dat die taaltests contraproductief zijn. Een beleid dat geen rekening houdt met wetenschap, dat heet facts-free-politics. Een taalbad- en taaltest voor kinderen klinkt goed naar de eigen achterban. Maar het is ideologie in plaats van degelijk beleid.”
De PVDA stelt een aanpak voor op drie assen. “Taalonderricht begint lang vóór de kleuterklas. De Vlaamse regering moet meer investeren in betaalbare kinderopvang. Vlaanderen zit in de staart van Europa als het aankomt op toegankelijke kinderopvang. De Scandinavische landen, waar de Vlaamse regering zo graag naar verwijst, tellen tot twee keer meer plaatsen voor jonge kinderen. Het personeel is ook opgeleid om specifiek in te zetten op taal”, legt de Witte uit.
“Ten tweede moet er meer geïnvesteerd worden in de leerkrachten. Een goed taalbeleid vergt inzicht, vorming, ondersteuning. Maar de Vlaamse regering bespaart 11 miljoen euro op de pedagogische begeleidingsdiensten. Eén op drie pedagogische begeleiders zullen verdwijnen. Scholen moeten nu zelf ondersteuning aankopen op de markt. Met werkingsmiddelen die jaar na jaar dalen. Het gevolg is dat het taalbeleid onder druk komt te staan. Wie is de dupe? De kinderen uit de taalarme milieus, natuurlijk. Dat gaat over alle kinderen uit arbeidersgezinnen. De zogenaamde hardwerkende Vlamingen, die door de N-VA ook nu weer aan hun lot worden overgelaten.”
“Ten derde is de sociale mix van groot belang. Kinderen leren in de eerste plaats van elkaar. Maar het Vlaams onderwijs is wereldkampioen in segregatie. De helft van de leerlingen in Vlaanderen zit in concentratiescholen: elitescholen langs de andere kant, arme scholen langs de andere kant. Dat blokkeert de sociale lift die het onderwijs zou moeten zijn.”