Tegen de Turkse invasie in Syrië, voor een onderhandelde oplossing
De PVDA veroordeelt de Turkse militaire invasie in Noord-Syrië. We zijn solidair met de Koerdische bevolking die er het eerste slachtoffer van is, en met alle andere bevolkingsgroepen die lijden onder het conflict. Wij veroordelen ook en vooral de hypocrisie van het Westen: van de VS en de NAVO, van de Europese Unie en de Belgische regering. Met decennia van buitenlandse inmenging, militaire interventies en oorlog dragen zij de grootste verantwoordelijkheid voor de chaos waarin het hele Midden-Oosten zich bevindt.
De Turkse invasie is een zoveelste episode in de al acht jaar aanslepende oorlog in Syrië. En in een nog veel langer durende grote oorlog om het Midden-Oosten, een regio die de westerse grootmachten doet watertanden (en oorlog voeren) om haar rijke olie- en gasvelden, haar strategische ligging en haar belangrijke doorvoerroutes. De buitenlandse inmenging in Syrië begon toen de VS, de NAVO, EU-lidstaten en de conservatieve Golf-monarchieën de Syrische oppositie tegen Assad bewapenden en financierden. Ze voedden daarmee een vruchtbare bodem voor jihadisten van allerlei slag, voor IS en aanverwanten. Met alle terreuraanslagen, vluchtelingenstromen, verdeeldheid en miserie van dien.
Verpletterende verantwoordelijkheid Europa
Net zoals bij de voorgaande militaire interventies, luchtbombardementen en grondoorlogen wordt de burgerbevolking zwaar getroffen. De lokale bevolking, de verplaatste bevolkingsgroepen, de gevluchte bevolkingsgroepen. Binnen Syrië, in de buurlanden (voornamelijk Turkije en Libanon), in Europa. Van welke gemeenschap, afkomst, nationaliteit of geloof dan ook.
De verantwoordelijkheid van de Europese Unie en de verschillende Europese landen hierbij is verpletterend. Ze deden mee met de militaire acties van de VS, met de bombardementen, met de financiering van allerlei schimmige oppositiegroepen, met de warme vriendschapsbanden en de wapenleveringen aan het Saoedische vorstenhuis.
Toen vluchtelingen daarop massaal richting Europa trokken, werkte de EU een grootschalig pushback-plan uit, een deal met Erdogan om de Syrische vluchtelingen toch vooral in Turkije te houden. Het aantal Syrische vluchtelingen in Turkije wordt momenteel geschat op meer dan 3,6 miljoen – wat op schaal van de Belgische bevolking zou overeenkomen met ongeveer 500.000 vluchtelingen. Dat grote aantal leidt onder de Turkse bevolking tot spanningen, met name in sommige steden bij de grens met Syrië, waar het inwonersaantal is verdubbeld. Naast de actie tegen de Koerden, rechtvaardigt Erdogan zijn interventie in Syrië met het argument dat hij van die Syrische vluchtelingen af wil. Het is dus wel erg hypocriet van de Europese leiders dat ze vandaag Erdogan veroordelen, terwijl zijzelf mee verantwoordelijk zijn voor het probleem van de Syrische vluchtelingen.
Groot geworden met westerse steun
Ook op het slagveld in Syrië zie je de gevolgen van het westers cynisme. Aan de zijde van de Turkse troepen vecht het zogenaamde Nationaal Syrische Leger (NSA). Dat bestaat uit het voormalige Vrije Syrische Leger (FSA) en jihadisten met een al-Qaeda en al-Nusra achtergrond (en er zijn mogelijk ook vroegere IS-strijders bij). Datzelfde Vrije Syrische Leger is groot geworden met westerse steun in zijn strijd tegen het Syrische regime van president Assad.
De toestand op het terrein verandert snel. De Koerdische strijdkrachten – de Syrische Democratische Krachten (SDF), die vooral bestaan uit de Koerdische Volksbeschermingseenheden (YPG) – hebben zopas een akkoord gesloten met Assad. Het Syrische leger trekt met hen samen op tegen de Turkse troepen en de ermee verbonden milities. Zo herovert Damascus stelselmatig zijn soevereiniteit over het Syrisch grondgebied. Het akkoord, dat tot stand kwam met Russische bemiddeling, bepaalt trouwens ook dat de democratische rechten van de Koerdische bevolking in de Syrische grondwet zullen worden vastgelegd.
Turkse troepen moeten weg
Het is duidelijk dat een buitenlandse militaire invasie en een oorlog wel onvoorspelbare wendingen en onverwachte bondgenoten in petto kunnen hebben, maar ze kunnen nooit de weg zijn om democratische rechten, sociale vooruitgang en veiligheid voor de betrokken bevolkingsgroepen te bekomen. Om dit mogelijk te maken, moeten alle Amerikaanse en Europese troepen weg uit het Midden-Oosten, en moeten de Turkse troepen weg uit Syrië. België en de Verenigde Naties moeten regionale initiatieven ondersteunen om tot een echte dialoog en onderhandelingen te komen tussen alle betrokken partijen. De principes van het internationaal recht moeten daarbij de leidraad zijn: geen gebruik van geweld, geen buitenlandse inmenging, respect voor de soevereiniteit en de territoriale integriteit van de betrokken landen, volwaardige en gelijke rechten voor iedereen.
Racisme en islamofobie
Ten slotte zetten we ons af tegen elke vorm van instrumentalisering van het Turks-Koerdisch-Syrische conflict in onze eigen maatschappij. Het Vlaams Belang en andere N-VA’ers lijken in de Turkse inval in Noord-Syrië een dankbaar voorwendsel gevonden te hebben om nog maar eens de trom van racisme en islamofobie te roeren. Om met een verdeel-en-heerspolitiek het wederzijds respect en de goede samenwerking tussen verschillende bevolkingsgroepen in ons land te bemoeilijken. Wij vragen integendeel meer inzet en meer middelen om de integratie en het samenleven tussen gemeenschappen van verschillende origine, tussen werkende mensen afkomstig van waar dan ook, te bevorderen.