Studie PVDA: De staat kan door de stijging van de brandstofprijzen tot een half miljard euro meer verdienen op onze kap
De oplopende brandstofprijzen zijn onhoudbaar voor de werkende bevolking, die daarnaast ook al te maken krijgt met een sterke stijging van de energiefactuur. Het is onaanvaardbaar dat de overheid daar niks aan doet en er zelf voordeel uit haalt. De PVDA pleit voor een verlaging van de accijnzen. Die kan worden gefinancierd door gebruik te maken van de hoge btw-inkomsten en door de oliemultinationals te laten bijdragen.
De stijging van de brandstofprijzen doet niet alleen de kassa van de oliemultinationals rinkelen, ook de overheid ziet het geld binnenstromen. De studiedienst van de PVDA berekende dat de prijsstijging tot 500 miljoen euro aan extra btw-inkomsten kan opleveren voor de overheid zolang de brandstofprijs op een hoog niveau blijft.
Download het volledige dossier.
Op 19 oktober 2021 bedroeg de prijs van een liter 95 E10-benzine 1,719 euro. Dat is 25% meer dan vorig jaar rond dezelfde tijd. Wie profiteert van deze prijsstijging? Oliemultinationals, onder andere. “Hun winsten zijn in de eerste twee kwartalen van 2021 al geëxplodeerd”, merkt PVDA-voorzitter Peter Mertens. “Shell, ExxonMobil, BP en Total boekten samen een winst van 25,64 miljard. En naar verwachting zullen zij in de tweede helft van het jaar nog meer winst maken. Het zou dan ook niet meer dan normaal zijn om hen te laten bijdragen.”
De prijsstijging levert ook de overheid geld op: de taksen vormen namelijk de helft van de prijs. “De accijnzen blijven vast voor zowel benzine als diesel”, legt Peter Mertens. “Het gaat om 0,60 euro per liter sinds 2018. Maar de btw-inkomsten stijgen automatisch mee met de stijging van de prijs exclusief btw. Volgens berekeningen van onze studiedienst leverde de btw op benzine en diesel in 2020 2.186 miljoen euro op voor de staatskas. Een prijsstijging van 25% – zoals nu het geval is – zou de btw-opbrengst dus met ongeveer 500 miljoen euro per jaar doen stijgen.”
“Het openbaar vervoer is te duur en er is veel te weinig aanbod”, aldus de linkse volksvertegenwoordiger. “Veel mensen kunnen niet zonder auto: om naar het werk te gaan of voor andere noodzakelijke verplaatsingen. Voor veel mensen, die deze winter al met gepeperde energierekeningen worden geconfronteerd, zijn de stijgende brandstofprijzen gewoonweg onhoudbaar.”
De PVDA pleit daarom voor een verlaging van de accijnzen om de prijs van een liter benzine 95 en diesel onder de 1,40 euro/liter inclusief btw te houden. Peter Mertens: “Concreet stellen we voor om de huidige accijnzen te delen door twee. Om die maatregel te financieren kan de regering gebruikmaken van de extra btw-inkomsten, maar ook de oliemultinationals laten bijdragen via een speciale heffing op hun winsten. Zij hebben geld genoeg.”