Staking bij Van Hool voor loonsverhoging van 1 euro per uur
Sinds dinsdag 12 februari ligt de productie van bussen en opleggers bij Van Hool in Koningshooikt volledig stil. En dat is geen toeval. De rijke familie Van Hool beleeft gouden tijden. De busbouwers zelf daarentegen, zagen de voorbije jaren hun koopkracht alleen maar achteruit gaan. Toen een afdeling erin slaagde om 1 euro per uur loonsverhoging af te dwingen, was dat het ultieme signaal voor dezelfde eis en een stevige actie in de rest van het fabriek.
Miljoenen euro’s winst, grote internationale bestellingen en nieuwe fabrieken in Macedonië en de Verenigde Staten: het gaat busbouwer Van Hool voor de wind. De rijke familie Van Hool beleeft gouden tijden. De busbouwers zelf daarentegen, de 3.500 arbeiders en bedienden, zagen de voorbije jaren hun koopkracht alleen maar achteruit gaan. Door onder andere loonblokkering, de indexsprong en hogere taksen op brandstoffen ging hun reële loon erop achteruit. Toen een afdeling erin slaagde om 1 euro per uur loonsverhoging af te dwingen, was dat het ultieme signaal voor dezelfde eis en een stevige actie in de rest van het fabriek.
Een euro per uur meer
De afdeling Service liet de voorbije maanden via werkonderbrekingen verstaan dat de maat vol is. Ze eisten een loonsverhoging en wisten die ook af te dwingen. De directie beloofde een onmiddellijke verhoging van 1 euro per uur en gespreid over de komende twee jaar nog eens een verhoging van 1 euro per uur.
Dat was het signaal voor de andere arbeiders om ook een loonsverhoging van 1 euro te eisen. Ze zetten hun eis meteen kracht bij door het werk neer te leggen, de ene afdeling na de andere. Ze marcheerden collectief naar buiten.
“Ik verdien 15,2 euro per uur en ik kan de eindjes niet aan elkaar knopen,” zegt een werknemer van Van Hool. Mijn huur stijgt, de diesel die ik tank voor mijn dagelijkse verplaatsingen wordt duurder … en voor mijn rugpijn moet ik geneesmiddelen slikken, want werken bij Van Hool is heel zwaar. En de klap op de vuurpijl is dat we niets terugkrijgen voor al die inspanningen. De directie heeft geen respect voor ons.”
De eis is te begrijpen. Het uurloon bij Van Hool is niet bepaald hoog voor een grote speler in de sector. Bij Audi bijvoorbeeld bedraagt het uurloon meer dan 18 euro.
De overwinningen die in 2018 behaald zijn, zijn inspiratiebronnen voor de strijd in 2019
Vorig jaar is er veel actie gevoerd en zo zijn er verschillende successen geboekt: bij Aviapartner, Ryanair, Ivago en Lidl. Hoe zijn die overwinningen tot stand gekomen? Door te durven zeggen: het is genoeg geweest! Een eenheidsfront tussen de verschillende afdelingen, vakbonden en werknemers. Een volgehouden actieplan, met economische impact.
In de strijd bij Van Hool zien we verschillende van die kenmerken terug. De werknemers hebben beslist actie te blijven voeren door de afdelingen bij toerbeurt te laten staken. Zo willen ze de productie zo veel mogelijk verstoren en tegelijk vermijden dat de slachtoffers al te zeer de dupe zijn.
De mobilisatie in de fabriek van de autobusbouwer is begonnen vlak voor de algemene staking van 13 februari voor meer koopkracht, maar de mobilisatie duurt voort en kan een inspiratiebron zijn voor andere werknemers en bedrijven. Vooral nu de verschillende sectoren samen actie voeren voor de koopkracht en op een moment dat er meer winst wordt geboekt dan ooit – vorig jaar zijn de winsten nog maar eens verdubbeld.
PVDA solidair
Natuurlijk is de PVDA solidair met werknemers die actie voeren. De algemene staking voor koopkracht legde op 13 februari het hele land stil. De vakbonden van Van Hool organiseerden in gemeenschappelijk front een strijdbaar piket voor de poorten van de fabriek. PVDA-voorzitter Peter Mertens sprak er met de militanten.
Peter Mertens: “Koopkracht, werkdruk en de afbouw van de eindeloopbaanregeling. Die drie zaken maken werknemers in alle sectoren boos. Regering en werkgevers tonen niet het minste respect voor de mensen die dit land doen draaien. We hebben een ommezwaai nodig.