Regering sluit opnieuw uitweg naar werkbaar werk: landingsbaan voortaan pas vanaf 60 jaar

Meer dan 100.000 werknemers – privé en openbare sector samen – hebben vandaag een landingsbaan: ze werken vier vijfde of halftijds tot aan hun pensioen. Driekwart van hen – of 77.000 – is jonger dan 60. Ze lijden dan wel wat loonverlies maar dankzij de premie van 263 euro bruto per maand bij vier vijfde of 469 euro bruto per maand als ze halftijds werken, valt dat nog enigszins mee. Bovendien worden ze niet bestraft in hun pensioen. Dat wordt verder opgebouwd op basis van het laatste loon.

Deze maatregel maakt het werk voor oudere werknemers een beetje werkbaarder. Ze bestaat niet alleen in ons land. In Oostenrijk kunnen vrouwen vanaf hun 53ste halftijds gaan werken. Zij behouden 75 procent van hun vroegere loon. Dat is een positieve manier om oudere werknemers langer te betrekken. Maar deze maatregel wil de regering-Michel nu net afschaffen. Vooral minister van Werk Kris Peeters, de zelfverklaarde kampioen van het ‘werkbaar werk’ en volgens sommigen het sociaal gelaat van de regering-Michel-De Wever, krijgt dat niet uitgelegd. Ook niet bij het ACV. Vóórdat zij de pensioenleeftijd verhoogden naar 67 jaar zegden minister Kris Peeters en CD&V-voorzitter Wouter Beke: “Maak je niet ongerust, wij zorgen voor werkbaar werk.” Maar in het zomerakkoord doen ze net het tegenovergestelde! Voortaan moet je dus wachten tot je 60ste om het een beetje rustiger aan te doen.

Helft werknemers vindt werken moeilijk

Andy Vanoppen getuigt in De Grote Pensioenroof: “Ik werk al van mijn 19de in een fabriek en heb nu last van mijn rug. Ik heb de baas al eens gevraagd of ik in de toekomst aangepast werk zou kunnen krijgen. Hij antwoordde dat er geen aangepast werk is in de fabriek. En dat ik dan maar naar een andere job moet uitkijken.”¹
Andy is niet de enige voor wie gaan werken moeilijk wordt. Volgens officiële cijfers vindt 49 procent van de werknemers dat er nu al één of meerdere “knelpunten” zijn – werkdruk, emotionele belasting, arbeidsomstandigheden … – die het werk belasten of helemaal onwerkbaar maken. En dat percentage is de voorbije 10 jaar elk jaar gestegen (zie http://www.werkbaarwerk.be/werkbaarwerk/cijfers-werknemers).

Nog niet zo lang geleden hadden veel bedrijven voor mensen met een of andere beperking een oplossing binnen het bedrijf in de vorm van ‘aangepast werk’: catering, onderhoud … Maar dat soort jobs is vandaag bijna overal verdwenen, richting onderaanneming. Aangepast werk is er hoe langer hoe minder.
“Er is totaal geen aangepast werk voor ouderen”, vertelt Tania Vanhyfte. “Ik zie dat genoeg bij mijn echtgenoot, die nu 59 is en in het transport werkt. Als hij vraagt naar eens wat meer rust, krijgt hij als antwoord: “'Als het niet gaat, zoek dan ander werk'”.²

Voor Tania’s echtgenoot en voor de vele werknemers in gelijkaardige situatie is er gelukkig nog de mogelijkheid van een landingsbaan vanaf 55 jaar (soms zelfs vanaf 50 jaar). De meeste landingsbanen worden vandaag opgenomen in de non-profitsector: daar werken 9.350 mensen vier vijfde of halftijds. Maar ook in de metaal zijn het er 4.850, ook al werken er in die sector veel minder mensen. In de banksector werken vandaag 3.650 werknemers in een landingsbaan.

Gegarandeerd nieuwe stijging aantal langdurig zieken

Alles samen zijn het er vandaag 77.000, maar dat aantal zal nu snel dalen, als de regering erin slaagt de maatregel door te duwen. Want vanaf 2019 wordt het dus voltijds werken tot 60 jaar. En als je dat niet aankunt, “moet je maar helemaal op ziekenkas gaan”, zoals een werknemer met hartproblemen van zinkfabriek Nyrstar te horen kreeg. Dat moet de regering toch ook weten: deze maatregel zal hetzelfde “neveneffect” hebben als toen de regering iedereen verplichtte langer te werken. Sindsdien is het aantal langdurig zieken op korte tijd gestegen naar een recordhoogte van 400.000.

Vind jij ook dat het stilaan genoeg is? Onderschrijf dan ons plan 55-60-65 (landingsbanen vanaf 55 jaar, recht op vervroegd pensioen vanaf 60 jaar en behoud van de wettelijke pensioenleeftijd op 65 jaar) via www.blijfvanonspensioen.be en neem dan deel in jouw provincie aan de actiedag voor een eerlijk pensioen op dinsdag 2 oktober.

1. Getuigenis uit het boek ‘De Grote Pensioenroof’ van Kim De Witte. Bestel het hier.
2. Ibidem.