Recordniveau staatssteun voor farmabedrijven: “Tijd dat de gemeenschap niet alleen de lasten draagt, maar ook de lusten geniet”
“Een groeiend deel van de lasten voor de ontwikkeling van geneesmiddelen is voor rekening van de gemeenschap, maar de lusten gaan integraal naar Big Farma. We kunnen dit niet langer aanvaarden”, reageert PVDA-Kamerlid en gezondheidsspecialiste Sofie Merckx op de onthullingen over het recordbedrag aan staatssteun dat gaat naar het onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Ondertussen blijven farmabedrijven wel buitensporige prijzen aanrekenen voor nieuwe geneesmiddelen.
De linkse partij berekende hoe farmareuzen als Janssen Pharmaceutica en GSK dankzij fiscale gunstmaatregelen in 2018 minder dan één procent belastingen betaalden in ons land. “Dit model op maat van Big Farma – en zelfs van de hand van de sector – moet volledig herzien worden. Het is tijd dat niet alleen de ontwikkeling van innovatieve geneesmiddelen, maar ook de vruchten ervan in publieke handen komt.”
De meest in het oog springende steunmaatregel voor de farmasector is de zogenaamde octrooiaftrek. “Hiermee kan de farma-industrie tot maar liefst 80% van haar inkomsten die ze uit octrooien haalt, gewoon van haar belastbare winst aftrekken. Dat is hetzelfde als tegen een bakker zeggen dat hij 80% mag aftrekken van de inkomsten die hij uit het gebruik van meel haalt”, hekelt Sofie Merckx deze fiscale gunstmaatregel op maat van de farma-industrie. “Het was trouwens Big Farma zelf die de pen mee vasthield bij het schrijven van de wet die de octrooiaftrek in 2007 in het leven riep. De wet werd opgesteld door advocatenkantoor Linkslators, dat daarvoor werd betaald door farmareus GSK, vandaag een van de twee belangrijkste begunstigden van de wet.”
Het federale Planbureau gaf al aan dat deze octrooiaftrek farmabedrijven helemaal niet aanzet om zelf te investeren in onderzoek. “Eerder dan een maatregel om innovatie te bevorderen, gaat het hier over een vorm van fiscale concurrentie die leidt tot een race tot the bottom. Farmareuzen als Janssen Pharmaceutica en GSK draaien jaarlijks honderden miljoenen euro winst in ons land, maar betalen belachelijk lage belastingtarieven van nauwelijks 0,6 en 0,1%. Alleen al door het belastingvoordeel van die twee bedrijven liep de federale schatkist dit jaar 487 miljoen euro mis”, aldus Sofie Merckx.
De belastingbetaler is vandaag twee keer slachtoffer, stelt de PVDA. “De belastingbetaler betaalt twee keer de factuur: een eerste keer wanneer hij of zij het grootste deel van het basisonderzoek financiert dat tot de ontdekking van nieuwe geneesmiddelen leidt, en vervolgens een tweede keer als de nieuwe geneesmiddelen op de markt komen aan prijzen die het budget voor de sociale zekerheid doen ontsporen”, aldus Sofie Merckx.
“De ontwikkeling van nieuwe, innovatieve geneesmiddelen én de vruchten ervan zouden in publieke handen moeten zijn. Dat is een van de toekomstscenario’s die het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg in 2016 al uittekende, maar het voorstel viel op een koude steen. Wij willen dit scenario opnieuw op de agenda zetten”, besluit Sofie Merckx.