Oranje hesjes in opstand in Chileense havenstad
In Chili’s tweede grootste stad Valparaiso, met de belangrijkste haven van het land, zijn zo’n 400 niet-contractuele havenarbeiders sinds 16 november in staking. Enkele terminals van de haven liggen plat. De arbeiders zijn het beu om als tweederangsarbeider behandeld te worden.
Als er geen schepen in de dokken aanmeren, hebben de havenarbeiders geen inkomen, ook geen gegarandeerd minimumloon. Ze hebben ook geen recht op belangrijke sociale rechten zoals geboorteverlof, anciënniteit, betaalde vakanties, terugbetaling van opleidingen, ...
De laatste jaren nam de werkonzekerheid toe en krijgen ze steeds minder shifts toegewezen. De maat was vol en er werd beslist om te gaan staken. Toen de bedrijfsleiding van de terminal besliste om, met de hulp van de Chileense rijkswachters contractuelen uit een andere haventerminal naar hun terminal te brengen om in hun plaats te werken, begonnen ze met blokkades.
Zoethouder
De niet-contractuele havenarbeiders eisen een compensatieregeling met gegarandeerd minimumloon wanneer shiften afgezegd worden, het opzetten van een werkgroep met bedrijfsleiders en arbeiders over de slechte arbeidsomstandigheden en de garantie dat er geen zwarte lijsten komen van arbeiders die hebben meegedaan aan de acties. In Chili is dat laatste geen overbodige luxe, omdat het recht op staken niet in de wetgeving is ingebed.
De onderhandelingen van 12 december liepen spaak. De havenarbeiders kregen een lening van 400.000 Chileense pesos (ongeveer 500 euro) aangeboden kregen en een “gift card” van ongeveer 195 euro. De garantie op dat er geen zwarte lijsten zouden komen, werd niet bevestigd en de werkgroep over de slechte arbeidsomstandigheden, werd niet nodig geacht. De stakende arbeiders pasten voor deze zoethouder en zetten de onderhandelingen verder.
Nooit meer alleen
Ondertussen is de solidariteit in de havenstad heel groot. De slogan van het protest is dan ook “nunca mas solos” (nooit meer alleen). Er vond een grote manifestatie plaats van familieleden van de havenarbeiders. De feministische vrouwenbeweging en de protestbeweging rond de private pensioenfondsen brachten solidariteitsbezoeken en gaven voedselpakketten aan de stakende arbeiders en hun familie, die het al bijna een maand zonder enig loon moeten doen.
Op 9 december werd in zeven andere havens in Chili een solidariteitsstaking van 2 uur gehouden. Inwoners van Valparaiso organiseren momenten waarop buurtbewoners de stakers en hun familie een hart onder de riem kunnen steken en hen voedsel en speelgoed brengen. Kerstmis staat voor de deur en zonder loon zal er voor heel wat families minder onder de kerstboom liggen.
Dit kan wel eens het begin van een groot sociaal protest worden, want ook in de hoofdstad Santiago vond gisteren een manifestatie plaats, tegenover het hoofdkantoor van de bedrijfsleider van de terminal, telg van de rijke Chileense familie Von Appen. Daar namen vakbonden maar ook vrouwenorganisaties en andere sociale organisaties aan deel.