Naaktfouillering: PVDA wil de wet verduidelijken om misbruik te vermijden
Op woensdag 19 april heeft de PVDA haar wetsvoorstel ingediend bij de commissie Binnenlandse Zaken van de Kamer voor heldere regels omtrent fouilleren door de politie.
"De huidige regelgeving is te vaag", verklaart PVDA-volksvertegenwoordiger Gaby Colebunders.
"Ons voorstel heeft tot doel de rechten te beschermen van mensen die gefouilleerd worden, met name jongeren, en meer rechtszekerheid voor agenten te scheppen." De linkse partij wil ook naaktfouilleringen, die door het Comité P soms als "systematisch" worden aangemerkt, aan banden leggen. De commissie Buitenlandse Zaken wacht momenteel op advies over deze kwestie.
Het wetsvoorstel van de linkse partij is het resultaat van lang overleg dat Redfox, de jeugdbeweging van de PVDA, onder andere met jongerencentra heeft gevoerd. "Fouilleren, en meer bepaald naaktfouilleren, is een onderwerp dat vaak naar boven komt in de gesprekken", legt Gaby Colebunders uit. "Veel jongeren maken melding van willekeurige en vernederende naaktfouilleringen. Deze misstanden zijn niet altijd te wijten aan individuele politieagenten, maar aan het gebrek aan duidelijkheid van de wet. Er wordt bijvoorbeeld geen onderscheid gemaakt tussen oppervlakkig fouilleren en fouilleren waarbij de persoon zich moet uitkleden. Gevolg: op het terrein variëren de praktijken sterk per politiezone. Dit vormt een probleem voor de grondrechten van verdachten, maar ook voor de verantwoordelijkheid van agenten die vage regels moeten interpreteren."
Met dit voorstel wil de PVDA een duidelijke definitie en voorwaarden geven voor elke soort fouillering. De belangrijkste maatregel: naaktfouilleringen kunnen alleen plaatsvinden bij een gerechtelijke aanhouding, op verzoek van een onderzoeksrechter. Er zal ook sprake zijn van verplichte registratie.
"In sommige gevallen kunnen naaktfouilleringen noodzakelijk zijn", aldus de linkse volksvertegenwoordiger. "Er moet bijvoorbeeld kunnen worden nagegaan of de persoon geen gevaarlijke voorwerpen verbergt. Maar al te vaak krijgen naaktfouilleringen een systematisch karakter. Dagelijks ontvangen wij getuigenissen van jongeren die dergelijke ongerechtvaardigde fouilleringen hebben moeten ondergaan. Police Watch (het waarnemingscentrum voor politiegeweld van de Liga voor Mensenrechten) spreekt ook over naaktfouilleringen in het kader van covid-19-maatregelen. Hoe kan dit in een dergelijke context worden gerechtvaardigd?"
De PVDA doet een beroep op de meerderheidspartijen, waarvan sommige zich reeds bereid hebben verklaard om het systeem te hervormen. Het Comité P heeft hier ook toe opgeroepen in verschillende rapporten: in 2010, 2016 en 2020.