Mensen met een beperking wachten steeds langer op een budget voor ondersteuning

Lise Vandecasteele (PVDA) vraagt dat de Vlaamse regering een budget van 756 miljoen euro vrijmaakt om zo iedereen die er na onderzoek nood aan heeft een budget voor ondersteuning te geven.

maandag 6 maart 2023

PVDA komt met noodplan voor betaalbare woonzorgcentra

Het aantal mensen met een handicap dat wacht op een budget blijft verder groeien, dat blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Lise Vandecasteele (PVDA) opvroeg. “Bij de opstart van het systeem van persoonsvolgende budgetten werd een zorggarantie beloofd: iedereen die nood had zou een budget krijgen. Vandaag wacht de langst wachtende al twintig jaar op een budget.” Vandecasteele vraagt dat de Vlaamse Regering een budget van 756 miljoen euro vrijmaakt om zo iedereen die er na onderzoek nood aan heeft een budget voor ondersteuning te geven.

In totaal staan bijna 21.000 mensen met een handicap op de wachtlijst. De langst wachtende wacht al 20 jaar op een budget om de nodige ondersteuning te kunnen inkopen. Bij kinderen met een handicap is er al vijf jaar geen vooruitgang. “De Vlaamse Regering doet alsof de budgetten een extraatje zijn voor deze mensen met een handicap, waar ze zonder problemen jaren op kunnen wachten”, aldus Vandecasteele. “Maar de signalen vanop het terrein zijn die van overbevraagde mantelzorgers en financiële kopzorgen. Een budget krijg je niet zomaar, er wordt een grondig onderzoek gedaan om te bepalen of je nood aan en recht op een budget hebt. Vervolgens wachten mensen jaren op dat budget.”

*In november 2022 ontvingen 1.098 uit prioriteitengroep 2
een half budget in het kader van een experiment door de Vlaamse regering.

Afgelopen jaar zette de Vlaamse overheid vooral in op mensen in de hoogste prioriteitengroep, maar daardoor lopen de wachttijden bij de andere prioriteitengroepen op. Voor de groep met de laagste prioriteit liep de wachttijd tussen 2017 en 2022 op van 18 jaar en 4 maanden tot 20 jaar. Tegelijk probeert de minister geld vrij te maken door de huidige budgetten te verminderen, tot zelfs te halveren. “Mensen met een handicap voelen zich in de steek gelaten door deze Vlaamse Regering. In plaats van te werken aan een zorggarantie, volgt het ene experiment met de budgetten op het andere. Eerst was er een correctiefase op budgetten, dan een actualisering van budgetten en nu zelfs een halvering van budgetten”, zegt Vandecasteele. “Terwijl een zorggarantie de enige menselijke keuze is.”

België heeft het verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap ondertekend, maar werd al meermaals op de vingers getikt door het VN-comité. Personen met een handicap worden nog te vaak “voorgesteld als personen met een gebrek en […] onvoldoende […] als burgers die volwaardig deelnemen aan de maatschappij”.

“Door mensen op een wachtlijst te plaatsen voor het nodige budget, schendt de Vlaamse regering hun mensenrechten”, aldus het Vlaams parlementslid. “Je laat mensen wachten op zorg, op ondersteuning, op een volwaardig bestaan. Het budget is nodig om de drempels te overwinnen die maken dat ze niet zoals jij en ik een gewoon leven kunnen leiden.”

“En zo blijft de Vlaamse Regering een regering van wachtlijsten”, aldus Vandecasteele. “Het is hoog tijd voor een zorggarantie voor mensen met een handicap”. Uit de opgevraagde cijfers is voor het eerst duidelijk hoeveel zo’n zorggarantie zal kosten: “In totaal gaat het over 756 miljoen euro.”

Dossier personen met een handicap

1. Aantal kinderen op de wachtlijst

Om iedereen op de wachtlijst het budget toe te kennen is er een totaalbudget van 59.530.094,33 euro nodig.

2. Aantal volwassen personen met beperking op de wachtlijst stijgt opnieuw

a) Wachtlijst persoonsvolgend budget personen met beperking

* enkele personen hebben meerdere aanvragen over verschillende groepen heen.
** In november 2022 ontvingen 1098 uit prioriteitengroep 2
een half budget in het kader van een experiment door de Vlaamse regering.

b) Tabel met registratiedatum persoon bovenaan de wachtlijst

3. Kosten

Tabel kostprijs wegwerken zorgvraag

¹ Het persoonsvolgend budget (PVB) is een budget op maat waarmee u als meerderjarige zorg en ondersteuning kunt kopen. Die zorg en ondersteuning kunt u kopen binnen uw eigen netwerk, bij vrijwilligersorganisaties, bij individuele begeleiders, bij professionele zorgverleners en bij door het VAPH vergunde zorgaanbieders.

² Een persoonlijke-assistentiebudget (PAB) is een budget dat het VAPH u geeft om de assistentie voor uw kind thuis of op school te organiseren en te financieren. Enkel minderjarigen kunnen een persoonlijke-assistentiebudget aanvragen.

³ Een multifunctioneel centrum (MFC) richt zich tot personen met een handicap tot en met 21 jaar (uitzonderlijk verlengbaar tot en met 25 jaar) die nood hebben aan specifieke ondersteuning. Een multifunctioneel centrum biedt begeleiding, dagopvang, verblijf.

Het kost de Vlaamse Regering jaarlijks 756 miljoen euro om iedere persoon met een handicap de hulp te bieden waar zij volgens het VN-verdrag inzake rechten van personen met een handicap* recht op hebben om met die ondersteuning een waardig en inclusief leven kunnen leiden.

*Doel van dit Verdrag is het volledige genot door alle personen met een handicap van alle mensenrechten en fundamentele vrijheden op voet van gelijkheid te bevorderen, beschermen en waarborgen, en ook de eerbiediging van hun inherente waardigheid te bevorderen.