Klaproosnota is geschreven op maat van cdH en voorspelt het niet nakomen van de eigen kiesbeloftes
De PVDA heeft kennis genomen van de krijtlijnen van PS-Ecolo voor een regeringsverklaring in het Waals Gewest en de Federatie Wallonië-Brussel. "Na een grondige analyse van deze teksten door de leiding en na overleg met de fractie komen we tot het besluit dat de door de PS en Ecolo aangekondigde trendbreuk niet in daden of cijfers wordt omgezet", zegt PVDA-woordvoerder Raoul Hedebouw.
"In de praktijk wordt een beleid in het vooruitzicht gesteld in het teken van continuïteit en status quo. Het voorgestelde document bevat geen begroting of cijfers, duidelijk om te verstoppen dat de nota het door de Europese Unie en het federale niveau opgelegde bezuinigingskader niet ter discussie wil stellen en dat dit praktische gevolgen zal krijgen. Nochtans moeten we precies uit dit kader treden in plaats van het te aanvaarden om een coalitie te vormen. Voor de PVDA is dat een cruciale voorwaarde om tegemoet te komen aan de verwachtingen van de meerderheid van de burgers, die tijdens het overleg tussen PS en Ecolo door het maatschappelijk middenveld nog in herinnering werden gebracht", zegt Germain Mugemangango, PVDA-fractievoorzitter in het Waalse parlement.
"Die continuïteit uit zich onder meer in het feit dat PS en Ecolo aangeven dat ze het economisch beleid dat ze al dertig jaar voeren, willen voortzetten. Ze bevestigen de concurrentiepolen en het Marshallplan (onder een nieuwe naam). Ze kondigen zelfs aan dat de aanbevelingen van de Raad van de Industrie (die de directies van de grote multinationals die in Wallonië actief zijn, samenbrengt) zullen worden uitgevoerd. Dit beleid van almaar meer geschenken geven aan multinationals is nochtans globaal mislukt", vervolgt Germain Mugemangango.
De tekst is geschreven om cdH te overtuigen in een regering te stappen
De door PS en Ecolo voorgestelde tekst lijkt in feite op de Regionale Beleidsverklaring van de olijfboomcoalitie van PS-Ecolo-cdH, die Wallonië tussen 2009 en 2014 leidde. Hij is geschreven om cdH te overtuigen in een regering te stappen.
De balans van de olijfboomcoalitie laat nochtans zien dat het eigen kiesprogramma verloochend werd en de kiesbeloftes niet nagekomen. De olijfboomcoalitie beloofde 6.000 nieuwe sociale woningen, maar sloot haar legislatuur af met 2.078 eenheden minder. Ze beloofde gematigde TEC-tarieven, maar de prijs van een ticket steeg met 45%, van 1,30 euro tot 1,90 euro. "Deze nota geeft aan dat ze hun beloften opnieuw zullen breken en dat ze de meerderheid van de bevolking opnieuw zal vragen om de portemonnee te openen", onderstreept Germain Mugemangango.
Deze nota steunen komt neer op het ondertekenen van een blanco cheque
"Wij zullen deze krijtlijnen dan ook niet steunen als basis voor een toekomstige regering, die een remake van de olijfboomcoalitie zou worden. Wij gaan die ook niet van buitenaf steunen. Omdat die formule in feite neerkomt op het ondertekenen van een blanco cheque, want als de PS of Ecolo hun engagementen niet nakomen, heeft de PVDA geen enkele mogelijkheid meer om hen af te straffen, aangezien Wallonië met legislatuurregeringen werkt", verduidelijkt Raoul Hedebouw. "Dat we de vorming van een regering op basis van de voorgestelde kadertekst niet steunen, sluit aan de andere kant niet uit dat we elk van haar decreten apart zullen beoordelen en ook steunen als ze in de goede richting gaan", zegt de nationale PVDA-woordvoerder.
De PVDA ziet drie cruciale problemen.
1. De nota bevat geen begroting om de politiek te financieren en er is geen breuk met de Europese besparingsdwangbuis
Er staan in de nota ook goede bedoelingen en eisen, maar ze legt totaal niet uit hoe men die gaat realiseren. Er ontbreekt niet alleen een becijferde begroting, er is ook geen enkele intentie om te breken met de Europese begrotingsregels en met de federale dwangbuis. Het enige wat de nota daarover vermeldt, is dat de regering aan de EU zal vragen om de regels te veranderen. Er zal dus niets veranderen. En in afwachting is de nota bijzonder duidelijk: “De realisatie van de maatregelen wordt gepland aan de hand van de beschikbare middelen en van de marges voor een budgettaire heroriëntatie.”
“Wat verwachten ze dan? Dat Charles Michel, nu hij voorzitter is van de Europese Raad, hen zal helpen de regels te veranderen? Een beetje serieus blijven!", reageert Germain Mugemangango. Net als vorige Waalse regeringen en in het bijzonder de olijfboomcoalitie, beloven PS en Ecolo veel, maar omdat ze weigeren om buiten de lijnen van de begrotingsregels te kleuren, zal ook de volgende regering het tegenovergestelde moeten doen van wat ze beloofd heeft. Een voorbeeld: de olijfboomcoalitie had 6.000 nieuwe sociale woningen beloofd, maar ze sloot haar legislatuur af met 2.078 eenheden minder en als uitleg voor dat falen vertelde ze dat het budgettair niet mogelijk was om meer te doen. Een ander voorbeeld: de prijs van de bustickets. De olijfboomcoalitie beloofde een gematigd tarief voor de bussen van de TEC, maar tijdens haar legislatuur heeft ze de tarieven drie keer verhoogd. Dat ticket steeg met 45%, van 1,30 euro naar 1,90 euro.
2. De nota gaat door met een fundamenteel liberaal economisch beleid ten dienste van grote ondernemingen
Afgezien van de naamsverandering van het Marshallplan is er geen verandering in het economisch beleid. De concurrentiepolen worden in stand gehouden. En daarmee ook het beleid van subsidiëring van de particuliere sector en de grote multinationals, op wie zij rekenen om de economische, sociale en ecologische behoeften te beantwoorden.
Erger nog, de verklaring kondigt met trots al in de eerste zinnen over het industrieel beleid aan dat de regering "de aanbevelingen van de Raad van de Industrie zal uitvoeren". Deze Raad is samengesteld uit de CEO's van de multinationals Google, Alstom, UCB of GSK. De aanbevelingen hebben tot doel om - in lijn met het neoliberale beleid - de loonkosten te beperken, de mededingingsregels na te doen leven, de vennootschapsbelasting laag te houden en het stakingsrecht te beperken.
"Zoals we ook al vernamen tijdens onze gesprekken met de PS, wordt die liberale politiek, die al wordt gevoerd sinds het Toekomstcontract van 1994 en vanaf 2005 met de plannen Marshall 1, Marshall 2.Groen en Marshall 4.0, niet in vraag gesteld", zegt Germain Mugemangango. Hij wordt opnieuw bevestigd, ook al was die een fiasco. Niet alleen blijft het Waalse bbp dalen ten opzichte van Vlaanderen, maar vooral wordt het leven van de Walen steeds moeilijker. Overheidsgeld, en in het bijzonder de 2,9 miljard euro die de vorige regering voor het Marshallplan had gereserveerd, zou in plaats daarvan moeten worden gebruikt voor overheidsinvesteringen om aan de huisvestings- of energiebehoeften van de bevolking te voldoen en tegelijkertijd hoogwaardige werkgelegenheid te creëren."
3. Voor een reeks belangrijke kwesties, waaronder ethiek, huisvesting en energie, laten ze hun principes vallen
De huisvestingscrisis is een van de belangrijkste uitdagingen voor de volgende legislatuur. De nota van PS-Ecolo biedt geen enkel uitzicht op succes bij die uitdaging. 40.000 gezinnen zoeken een sociale woning. Daarom eiste het Waalse ABVV in zijn nota de bouw van 40.000 sociale woningen voor de volgende legislatuur. De voorgestelde tekst spreekt van een ambitie om 10% "goedkope woningen" te realiseren.
Waarom spreken ze geen klare taal over publieke sociale huisvesting? De nota van PS en Ecolo ligt een heel eind onder de (niet-nagekomen) beloftes van de olijfboomcoalitie. In 2009 schoof de Regionale Beleidsverklaring (RBV) het cijfer van 6.000 te bouwen sociale woningen naar voren, maar die doelstelling is nooit gehaald. Vandaag noemen ze zelfs geen precieze cijfers meer. In de RBV van 2009 was er nog sprake van 10% overheidshuisvesting - ook die doelstelling werd niet gehaald. Tegenwoordig hebben we het niet eens meer over publieke huisvesting, maar over "goedkope woningen".
Wat het energiebeleid betreft, wordt in de verklaring vooral gesteld dat de regering "de installatie van zonnepanelen op daken zal voortzetten en openbare exploitanten en particuliere bedrijven zal aanmoedigen om grootschalige zonnepanelen te bouwen". Nergens vinden we enige ambitie om de controle over de productie door de energiegiganten Electrabel en Luminus in vraag te stellen. "Een echte ecologische transitie die ook sociaal is, vereist voor ons een ecologische planning die los staat van de markt, maar dat is hier helemaal niet het geval", zegt Germain Mugemangango.
Tot slot is de linkse partij van mening dat zelfs de ethische beloften geen steek houden. "Er staan uiteraard wel enkele interessante ideeën in de nota", zegt Germain Mugemangango. “Maar hoe geloofwaardig zijn die, als we op de dag van de bekendmaking van de nota van PS-Ecolo vernemen dat Muriel Targnion (PS), burgemeester van Verviers en voorzitter van Publifin, als ‘adviseur’ bij Luminus, dochteronderneming van de Franse multinationale EOF, gaat zetelen voor 30.000 euro per jaar? Er is geen beter voorbeeld om te illustreren hoe groot bij sommige partijen de kloof is tussen woorden en daden."
Samenvattend besluit de PVDA dat de PS-Ecolo-nota geen enkele aanwijzing bevat dat er een trendbreuk komt, wat we ook al tijdens het overleg met de PS op 26 mei hebben vastgesteld. "We hebben deze nota grondig geanalyseerd in onze instanties en in onze parlementsfractie. Onze conclusie is dat de voorgestelde nota niet de nodige ingrediënten bevat om een beleid te garanderen dat breekt met de politiek van de voorbije 25 jaar", legt Raoul Hedebouw uit. “Zonder te breken met de Europese bezuinigingen, zonder een budget om de in deze nota voorgestelde initiatieven te financieren, zonder een heroriëntatie van het economisch beleid om de werkgelegenheid en het herstel in het Waals Gewest te verzekeren, zonder duidelijke maatregelen en gekwantificeerde doelstellingen op het vlak van bijvoorbeeld huisvesting of energie, lijkt het ons duidelijk dat het door het duo PS-Ecolo voorgestelde beleid slechts een remake is van wat er de afgelopen 25 jaar in het Waalse Gewest is gebeurd. Dit is niet waarvoor de mensen hebben gestemd."
De door de PS en Ecolo voorgestelde tekst lijkt in feite op de Regionale Beleidsverklaring van de olijfboomcoalitie PS-Ecolo-cdH, die Wallonië tussen 2009 en 2014 leidde. Hij is op maat gemaakt om cdH te overtuigen in een regering te stappen. De balans van de olijfboomcoalitie staat nochtans bol van gevallen principes en niet-nagekomen beloftes.