KCE bevestigt dat PVDA wetsvoorstel voor dwanglicenties een alternatief is om torenhoge geneesmiddelenprijzen te kraken
Het Federale Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) voerde een studie uit over het PVDA-wetsvoorstel voor dwanglicenties op vraag van de Kamercommissie Volksgezondheid. Sofie Merckx, PVDA-fractieleidster en auteur van het wetsvoorstel, reageert tevreden: “Wij zijn heel blij met de resultaten van de studie. Dit rapport is een kwalitatieve stap vooruit voor iedereen in ons land die werk wil maken van instrumenten om betaalbare geneesmiddelenprijzen te garanderen.
Volgens het KCE zijn dwanglicenties een interessant instrument, en groeit de aandacht ervoor wereldwijd. In de studie formuleert het Kenniscentrum een hele reeks voorstellen om de wetgeving rond dwanglicenties in ons land te verbeteren. Dat is precies wat wij in ons wetsvoorstel vooropstellen”. De PVDA wil nu schot in de zaak brengen, en vraagt aan de minister van Volksgezondheid om aan de slag te gaan met de resultaten van de studie.
Het KCE onderstreept in haar studie dat gezondheidsstelsels onder druk staan door het probleem van de dure geneesmiddelen. Het Kenniscentrum stelt zich de vraag hoe houdbaar die situatie op termijn is, en onderlijnt dat de roep voor een hervorming van de prijsstelling van geneesmiddelen steeds luider klinkt. Ook de PVDA vindt dat het hoog tijd is voor maatregelen tegen peperdure medicatie. “We legden ons wetsvoorstel neer in de Kamer naar aanleiding van het verhaal van baby Pia: de ouders moesten twee miljoen euro verzamelen voor één spuitje. Daar klopte iets niet“, vertelt Sofie Merckx .
“Het verhaal van baby Pia is geen alleenstaand geval. Er is de extreem dure muco-medicatie, de peperdure kankermedicatie,.. Het is duidelijk dat de patentwetgeving een rem is op de toegankelijkheid en de betaalbaarheid voor patiënten en de sociale zekerheid. Farma-multinationals graaien er onze ziekteverzekering mee leeg. Het KCE stelt dat dwanglicenties een manier zijn om dat onevenwicht terug in balans te brengen. Dat is heel goed nieuws voor de patiënten”, stelt Sofie Merckx.
Het KCE noemt in haar rapport het middel van de dwanglicenties een innoverende piste om geneesmiddelenprijzen te drukken. “Wij stellen voor dat de minister de farma-multinationals kan verplichten buitensporig dure geneesmiddelen beschikbaar te maken aan betaalbare prijzen die de reële productie en ontwikkelingskosten weerspiegelen”, legt Sofie Merckx uit. “Dat is heel wat anders dan hoe het er nu aan toe gaat: na minister De Block (Open vld) zien we ook dat minister Vandenbroucke (Vooruit) verder gaat met het sluiten van geheime prijsafspraken met Big Pharma over innovatieve geneesmiddelen. Vandaag vertegenwoordigen die geheime deals maar liefst een derde van het geneesmiddelenbudget.”
De PVDA vraagt daarom aan minister Vandenbroucke om concreet snel aan de slag te gaan met de resultaten van de studie voor de muco-medicatie: “Kaftrio is een nieuw revolutionair muco-medicijn, maar de firma Vertex vraagt bijna 200.000 euro voor een jaarlijkse behandeling. Die prijs staat compleet los van de echte productiekosten, die 40 keer lager liggen”, legt Sofie Merckx uit. “De studiedienst van de PVDA berekende dat Kaftrio onze ziekteverzekering 89 miljoen euro per jaar zou kosten, waarvan bijna de helft winst is die rechtstreeks naar de zakken van de aandeelhouders vloeit”.
“In Argentinië kost Kaftrio slechts 5.000 euro omdat er een generieke variant beschikbaar werd gemaakt. Ook in het Verenigd Koninkrijk slaagde men erin de prijs van een muco-medicijn te drukken na het dreigen met de inzet van een dwanglicentie”, getuigt Sofie Merckx. “Als de vraagprijs onredelijk is, kan een dwanglicentie de firma tot redelijkheid brengen. Dat is wat in het Verenigd koninkrijk gebeurde. Waar wacht minister Vandenbroucke op?”
Met een dwanglicentie krijgt een farma-producent de toestemming om een geneesmiddel te produceren en te verkopen, ook al ligt dat nog onder patent, in ruil voor een billijke vergoeding aan de patenthouder. Zo wordt met andere woorden het monopolie van een bedrijf op een geneesmiddel doorbroken. Dwanglicenties kunnen ook ingezet worden als drukkingsmiddel om in de onderhandelingen met een farmaceutisch bedrijf een eerlijke prijs voor een geneesmiddel te bekomen. In haar voorstel wil de linkse partij de bestaande wetgeving rond dwanglicenties verbeteren. Aan de ene kant door het initiatiefrecht te verschuiven van de producenten naar de minister van Volksgezondheid. Aan de andere kant door de concurrentie tussen de generieke producenten te laten spelen om het geneesmiddel onder dwanglicentie aan de beste voorwaarden op de markt te brengen.