Hoe Arizona ook de zorg afbreekt
We bevinden ons middenin een zorgcrisis. De werkdruk in de zorg is de afgelopen jaren explosief gestegen. Meer en meer zorgpersoneel verlaat de sector of valt ziek. Wie zorg nodig heeft, moet steeds langer wachten. De kwaliteit komt in gevaar. Dat is geen toeval, maar het gevolg van jarenlange politieke keuzes die de zorg onderfinancieren en onderwaarderen. Verschillende partijen van de nieuwe Arizona-regering pakken uit met groot nieuws: zij zouden de zorg redden door miljarden te investeren. Wat is daar van aan? De PVDA nam het regeerakkoord onder de loep.
Bespaart of investeert Arizona in onze gezondheidszorg?
Het is de groeinorm die bepaalt met welk percentage het budget jaarlijks mag stijgen bovenop de gezondheidsindex. Volgens berekeningen van het Planbureau is een groeinorm van 3,2% nodig tussen 2025 en 2029, alleen al om dezelfde kwaliteit van de zorg te behouden voor een ouder wordende bevolking. Vivaldi legde de groeinorm echter op 2,5%. Te laag dus. De zorg staat dus al met een grote achterstand aan de start van deze nieuwe regering.
Om hun achterban te overtuigen om in deze afbraakregering te stappen, pakten de voorzitters van de Arizona-partijen uit met wonderlijke berichten over miljarden investeringen in de zorg. Ze weten maar al te goed dat niemand zit te wachten op hun asociale maatregelen. Vooruit zegt dat er via de groeinorm 3,9 miljard euro zal worden geïnvesteerd, CD&V spreekt over 5,4 miljard, en Les Engagés gooit er zelfs 12 miljard euro tegenaan. Straf, straffer, strafst. Maar wat is er echt van aan?
Volgens de begrotingstabel zal de gezondheidszorg het niet met meer, maar met 523 miljoen euro minder moeten doen.
Volgens de begrotingstabel zal de gezondheidszorg het niet met meer, maar met 523 miljoen euro minder moeten doen. Hiervoor zal Arizona de huidige groeinorm van 2,5% verlagen tot 2%, om die pas in 2029 opnieuw op te trekken naar 3%. Deze besparing heeft blijvende gevolgen voor de zorgsector. Ten opzichte van de 3,2% groeinorm die volgens het Planbureau nodig is, is dit een besparing van meer dan anderhalf miljard euro. We zijn dus miljarden euro’s verwijderd van de zogezegde investeringen. De noden van het personeel en de patiënten zullen nog verder onder druk komen.
Arizona heeft geen respect voor het zorgpersoneel
Het werk in de zorg is fysiek en mentaal uitputtend, nauwelijks te combineren met een privéleven en onderbetaald in verhouding tot de werkdruk, flexibiliteit en verantwoordelijkheid. Tijdens de coronacrisis klapte iedereen in de handen voor het zorgpersoneel, nu krijgen ze van Arizona een klap in het gezicht.
Het zorgpersoneel wordt hard getroffen door de brede aanval van Arizona op de lonen, pensioenen en arbeidsvoorwaarden van de werkende klasse. Ook het zorgpersoneel moet van Arizona meer werken voor minder pensioen. Landingsbanen worden moeilijker toegankelijk en tellen niet meer mee voor het pensioenbedrag. Een volledige carrière is in de zorg - waar ontzettend veel vrouwen werken - bijna onhaalbaar. Wie vroeger stopt dan 66 jaar, zal pensioen verliezen. Tijdens de loopbaan wordt de flexibiliteit en werkdruk opgedreven. Overuren worden normaal, met onder andere tot 45 uur werken per week zonder extra vergoeding. De deur wordt opengezet om flexijobs in de zorgsector toe te laten. Ook het verbod op nachtarbeid wordt opgeheven, wat op termijn zal zorgen voor slechtere vergoedingen van onregelmatige prestaties.
Het zorgpersoneel wordt hard getroffen door de brede aanval van Arizona op de lonen, pensioenen en arbeidsvoorwaarden van de werkende klasse.
Anderzijds belooft Arizona, onder druk van de vakbonden, een sociaal akkoord voor de non-profit. Maar een sociaal akkoord zonder budget belooft weinig ruimte voor echte investeringen of structurele verbeteringen.
De maatregelen van deze regering zullen het zorgpersoneel verder uitpersen, terwijl de zorg nu al één van de sectoren met de meeste langdurig zieken is. Wie ziek valt, zal onder Arizona meer en meer bestraft worden en sneller terug aan het werk moeten. Zo krijgen we een vicieuze cirkel.
De farmaceutische industrie buiten schot
Vandaag ligt ons geneesmiddelenbeleid volledig in handen van enkele reusachtige multinationals. Ze leggen de prijs van geneesmiddelen veel hoger dan wat het werkelijk kost om die medicijnen te ontwikkelen en te produceren. Arizona staat erbij en kijkt ernaar: terwijl het erop lijkt dat er op de zorg zal worden bespaard, laat Arizona de winsten van Big Pharma ongemoeid. Ze plannen geen enkele concrete maatregel om eerlijke prijzen af te dwingen, behouden het systeem van geheime contracten en zetten geen concrete stappen tegen medicijntekorten.
Meer doen met minder middelen is geen oplossing, het is een verwoestend recept voor de kwaliteit van onze gezondheidszorg.
Het akkoord vervalt in vage voornemens, terwijl er zeer concrete maatregelen op tafel liggen. Solidaris kwam met het fair price-model, een voorstel dat geld bespaart bij de farmamultinationals. Ook voor dwanglicenties sluit Arizona de deuren. Als we zien hoe gul het regeerakkoord is voor Big Pharma, is het wel duidelijk waar de prioriteiten liggen.
We kunnen ons verzetten
Terwijl de crisis in de sector verergert, kiest Arizona voor besparingen en flexibilisering die de problemen alleen maar verdiepen. Maar een regeerakkoord is geen wet, het zijn intenties, en die kunnen we samen tegenhouden.
Op 7 november vorig jaar kwamen 32.000 mensen de straat op voor de zorg, op 13 december volgden 5.000 betogers uit alle sectoren, en op 13 januari stonden 34.000 mensen op. Op 13 februari kunnen we samen deze asociale maatregelen tegenhouden.
De zorgsector moet zich laten horen in deze beweging. De situatie is onhoudbaar en vraagt om ambitieuze investeringen bovenop de groeinorm, zowel om de werkdruk te verlichten als om de gezondheid van de patiënten te waarborgen. De voorgestelde maatregelen, zoals langer werken en meer flexibiliteit, zullen alleen maar leiden tot meer crisis. Meer doen met minder middelen is geen oplossing, het is een verwoestend recept voor de kwaliteit van onze gezondheidszorg.
