Het plan van Peter Mertens om nog 626 miljoen euro te gaan halen bij Engie

PVDA-volksvertegenwoordiger Peter Mertens wil dat vermijden en heeft een wetsvoorstel klaar om de overwinsttaks tot 2025 te verlengen . Mertens wil de overwinsttaks meteen ook verhogen en mikt zo op een totale opbrengst van 1,7 miljard euro. Het voorstel wordt deze week donderdag in de Kamer in overweging genomen.

Peter Mertens legt uit waarom in de eerste plaats een verlenging van de overwinsttaks zich opdringt: “Engie-Electrabel verkoopt het grootste deel van haar nucleaire productie steevast één, twee of drie jaar op voorhand. Een bedrijfsmodel dat de energiemultinational zeker in 2022 geen windeieren legde. Engie-Electrabel verkocht dat jaar een groot deel van haar stroomproductie aan de historisch hoge energieprijzen, voor levering in 2023, 2024 en 2025. De stroom van overwinsten loopt met andere woorden nog zeker twee-en-een-half jaar onverminderd door. Toch zou de regering beslissen om het afromen ervan eind deze maand al stil te leggen? Begrijpe wie begrijpen kan”.

De linkse partij wil vervolgens  ook het plafond van 130 €/MWhverlagen. Peter Mertens: “We hebben van in het begin gezegd dat dat plafond disproportioneel hoog ligt. Vergeet niet dat het Engie 35 €/MWh kost om nucleaire stroom te produceren, vier keer goedkoper dan het Vivaldi-plafond. In mijn voorstel leggen we het plafond op 95 €/MWh, wat nog altijd een flinke marge laat aan Engie-Electrabel”. 

Opbrengst

De PVDA wil de overwinsttaks verlengen tot 2025. Die verlenging alleen al zou 626 miljoen euro extra in het laatje brengen. De linkse partij maakt van de gelegenheid gebruik om ook het plafond voor het afromen van de overwinsten lager te leggen. Op die manier zou het voorstel in totaal 1,7 miljard euro opbrengen. “Een mooie opbrengst die moet terugvloeien naar de gezinnen die vandaag nog altijd een pak meer betalen voor hun energie dan voor de crisis. De regering maakt zich trouwens sterk dat het met haar fiscale hervorming een eerlijke bijdrage wil vragen aan de breedste schouders. Met ons voorstel dat volgende week gestemd kan worden, zou de regering dit voornemen ook effectief waarmaken”.

Bijlage: resultaten 

Engie-Electrabel heeft zich al tot eind 2025 verzekerd van overwinsten. Dat komt doordat het energiebedrijf het grootste deel van haar nucleaire productie een, twee of drie jaar op voorhand verkoopt. Dat maakt dat het in de loop van 2022 elektriciteit kon verkopen aan de toen geldende woekerprijzen voor levering in 2023, 2024 en 2025. Ter illustratie geven we in tabel 1 de verkoopsvolumes en verkoopsprijzen weer voor de nucleaire productie in 2025 (voorbeeld: in het derde kwartaal van 2022 verkocht Engie 5% van de nucleaire productie van 2025 aan een gemiddelde prijs van 163,98 euro per MWh).

Tabel 1: aandeel verkocht en verkoopprijzen van nucleaire productie 2025 (bron: Engie)

In tabel 2 geven we de overwinsten weer waarvan Engie-Electrabel zich vandaag al verzekerd heeft. We hanteren hiervoor het (hoge) plafond van 130 EUR/MWh waarboven de de Vivaldi-regering winsten van Engie afroomt.

Tabel 2: overwinsten van de Belgische kerncentrales > 130 EUR/MWh

De overwinsttaks van de Vivaldi-regering loopt in principe eind juni 2023 ten einde. De helft van de overwinsten van 2023 en alle overwinsten van 2024 en 2025 blijven hierdoor in handen van Engie-Electrabel. Als de regering beslist de overwinsttaks in haar huidige vorm tóch te verlengen, zou dat de federale staatskas 626 miljoen euro opleveren.

Tabel 3: inkomsten die federale overheid misloopt door het niet-verlengen van de bestaande overwinsttaks.

Het staat de regering natuurlijk ook vrij om een meer ambitieuze overwinsttaks in te voeren. Dat zou de federale overheid nog eens meer dan een miljard extra opleveren. De PVDA diende een wetsvoorstel in om de bestaande overwinsttaks niet alleen te verlengen tot eind 2025, maar ook het plafond te verlagen naar 95 EUR/MWh. Zo’n taks zou in de periode 2022-2025 in totaal circa 2,78 miljard opleveren. Dat is 1,7 miljard euro meer dan de Vivaldi-overwinsttaks.