Het plan De Wever-Bouchez: Vakbonden verzwakken om werkende klasse te verzwakken

De vakbonden financieel en juridisch breken

“We verhogen de transparantie in de financiering van de vakorganisaties, hiervoor krijgen ze ook rechtspersoonlijkheid en worden hun jaarrekeningen publiek gemaakt.”
Uit de ‘supernota’ van Bart De Wever voor Arizona

De invoering van rechtspersoonlijkheid voor vakbonden is verre van onschuldig. Het zou de werkgevers in staat stellen hen voor de rechter te dagen, waardoor het aantal langdurige en kostelijke juridische procedures zou toenemen. Het doel? De vakbonden worden zo verlamd door eindeloze juridische gevechten, afgeleid van hun missie en financieel uitgeput.

En de jaarrekeningen? Die worden gecontroleerd en gepubliceerd, behalve die met betrekking tot het 'stakingsfonds'. Juist die gegevens willen de regering en het patronaat graag weten. Dit zou hen inzicht verschaffen in de weerstandscapaciteit van de vakbonden in geval van een staking. Dit zou hen in staat stellen om te berekenen hoe lang een beweging kan standhouden, wat hen een voordeel oplevert bij het breken van de sociale strijd.

De vertegenwoordigers van het personeel verzwakken om zo heel het personeel te verzwakken

“We activeren de ontslagvergoeding en beperken ze tot maximum 52 weken, waarbij we een einde maken aan de cumulatie van beschermingsvergoedingen.” 
Uit de ‘supernota’ van Bart De Wever voor Arizona

Het plan van De Wever-Bouchez voorziet in nog minder bescherming van vakbondsafgevaardigden tegen ontslag. Nochtans is deze bescherming nu al onvoldoende. Elk jaar worden honderden vakbondsafgevaardigden onterecht ontslagen omdat ze de rechten van hun collega's verdedigen.

Als deze bescherming verder wordt aangetast, zouden vakbondsafgevaardigden te maken krijgen met nog meer vergeldingsacties van de directie. Dat zou veel werknemers ontmoedigen om zich te engageren in de vakbond, uit angst om hun job te verliezen. Deze bescherming zou niet ingeperkt maar versterkt moeten worden, met strengere sancties tegen bedrijven die onterecht ontslaan en weigeren vakbondsafgevaardigden weer in dienst te nemen.

Vakbonden uitsluiten van het beheer van werkloosheidsuitkeringen, om werkenden en werklozen tegen elkaar op te zetten

“Als ledenorganisaties worden de vakorganisaties gefinancierd door de bijdragen van hun aangesloten leden. De vakbonden en werkgevers maken geen deel meer uit van het beheerscomité van de HVW.”
Uit de ‘supernota’ van Bart De Wever voor Arizona

Via deze maatregel wil men vakbonden niet langer financieren voor een van hun historische taken: het beheer van werkloosheidsuitkeringen. Tot nu toe waren vakbonden verantwoordelijk voor de begeleiding van werkloze werknemers, door te zorgen voor de uitbetaling van uitkeringen en ondersteuning te bieden. Door deze taak bij de vakbonden weg te halen, verbreekt het plan van De Wever-Bouchez een essentiële solidariteitsband tussen actieve en werkloze werknemers. Het verzwakt de eenheid van de werkende klasse door de werkenden te scheiden van de werkzoekenden.

Gecoördineerde aanvallen om de vakbonden te verzwakken en te omzeilen

Deze aanvallen op vakbonden maken deel uit van een bredere strategie van het plan van De Wever-Bouchez om hun rol te beperken. Zo stelt de coalitie voor om de opt-out van collectieve overeenkomsten te veralgemenen. Bedrijfsdirecties kunnen dan de vakbonden omzeilen en werknemers minder gunstige voorwaarden opleggen. Het plan van De Wever-Bouchez moedigt ook individuele onderhandelingen over werktijden aan, wat de rol van de vakbonden verder aantast en werknemers isoleert.

Door de bescherming van afgevaardigden te verminderen en individuele overeenkomsten te bevorderen, wil het plan van De Wever-Bouchez de werkende klasse verdelen en haar vermogen tot collectieve actie beperken. De vakbonden verzwakken, betekent de onderhandelingsmacht en de strijdkracht van de werkers verzwakken.

Eenheid en solidariteit als tegengif

Het plan van De Wever-Bouchez is gebouwd op een leugen: ons laten geloven dat de partijen die eraan deelnemen werk beter willen belonen. We hebben aangetoond dat hun plan in werkelijkheid gericht is op het meer belonen van kapitaal. Hun plan is om de wereld van de arbeid steeds meer uit te buiten door ze aan te vallen, te verdelen en te isoleren.

Door deze strategie van verdeeldheid en isolement te begrijpen, kunnen we ook de fundamenten van een mogelijke tegenaanval leggen. Als het patronaat en het establishment zoveel moeite doen om ons te verdelen en te isoleren, is dat omdat ze niets zo vrezen als onze eenheid. En over welke eenheid hebben we het precies? Die van de werkende klasse, van degenen die deze samenleving doen draaien, die goederen en diensten produceren. De eenheid van een diverse klasse, die verschillende talen spreekt, verschillende huidskleuren, herkomsten en overtuigingen heeft. Maar vooral een klasse met gemeenschappelijke belangen en een immense kracht wanneer ze verenigd is in de strijd.

Het plan van De Wever-Bouchez is nog geen realiteit, maar het verzet tegen de regering die het wil uitvoeren, organiseert zich al. De vakbonden veroordeelden de supernota al in augustus. Het ABVV sprak van “een ongeziene sociale achteruitgang in 80 jaar”. De voorzitster van het ACV bekritiseerde op haar beurt “een diepe minachting voor de werknemers”.

Vele stemmen rijzen al tegen deze regering, die de meest rechtse zou zijn in meer dan dertig jaar.

Deze reacties tonen aan dat de wereld van de arbeid en haar bondgenoten klaar staan om te strijden. Als Bart De Weven en Bouchez niet op hun plannen terugkomen, zou het sociale verzet dat in deze woestijn ontkiemt, wel eens kunnen uitmonden in een sociale en democratische overwinning.