Het kiwimodel, PVDA-voorstel voor een betaalbaar en efficiënt geneesmiddelenbeleid, in het parlement

De linkse partij ijvert al jaren voor de toepassing van het kiwi-model. “Nederland past het deels toe en daar zien we de concrete prijsdalingen, ook voor de patiënt: een doosje maagzuurremmer Omeprazole kost daar 2,5 euro, bij ons is dat 40 euro. Door het kiwimodel toe te passen kunnen we de prijzen van geneesmiddelen fors laten zakken en een heel pak geld uitsparen voor de ziekteverzekering. Het verbetert tegelijk ook de kwaliteit van het voorschrijven”.

Een onmiddellijke toepassing van het kiwimodel levert de sociale zekerheid zo’n half miljard euro op, volgens berekeningen die door het Planbureau bevestigd worden. “Dat bedrag kunnen we rechtstreeks investeren in onze gezondheidszorg. Zeker vandaag midden in de corona-epidemie zijn deze middelen broodnodig”, vertelt Sofie Merckx.
“De geneesmiddelenfactuur kleurt steeds dieper rood, en patiënten en de sociale zekerheid betalen zich steeds vaker blauw. Het Monitoringcomité berekende recent nog dat we tegen 2024 1,4 miljard euro extra nodig hebben voor ons geneesmiddelenbudget”, verklaart Sofie Merckx. “Uit een studie van Dokters van de Wereld blijkt hoe de factuur voor geneesmiddelen voor maar liefst een derde van de gezinnen zwaar doorweegt. 1 op 5 stelt zorg uit wegens financiële redenen. De coronacrisis doet daar nog een schepje bovenop”.

De Vivaldi-regering kan de kiwi onmiddellijk plukken

“In het Vivaldi-akkoord klinkt het dat de regering aandacht wil besteden aan het beheersen van het geneesmiddelenbudget. Ons voorstel biedt een concrete piste die daadwerkelijk de garantie biedt om de prijzen van geneesmiddelen te kraken, ten voordele van de patiënt én de sociale zekerheid”, laat Sofie Merckx weten. “Aantredend minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke krijgt het kiwi-voorstel op een dienblad aangereikt, klaar om onmiddellijk toe te passen.”

Het was dokter Dirk Van Duppen die het kiwimodel lanceerde in 2003, naar aanleiding van de buitensporige prijzen voor cholesterolremmer Zocor. Het was diezelfde Frank Vandenbroucke, toen minister van Sociale Zaken, die ervoor zorgde dat farmareus MSD als enige die peperdure cholesterolverlager Zocor mocht verkopen. “Dat Vandenbroucke vandaag opnieuw minister is, is voor ons natuurlijk een bijzonder feit. We zetten de strijd van dokter Dirk voor meer betaalbare geneesmiddelen voort, en we hopen dat de minister in tussentijd meer oor heeft naar ons voorstel", besluit Merckx. 

Een behoeftegestuurd en betaalbaar geneesmiddelenbeleid

Het kiwimodel werkt eenvoudig. “Op basis van wetenschappelijke studies en behoefteanalyses selecteert een team van onafhankelijke deskundigen de meest geschikte geneesmiddelen”, legt Sofie Merckx uit. “Via een openbare aanbesteding dwingt de overheid de laagst mogelijke prijs af. Het bedrijf dat het beste geneesmiddel tegen de beste prijs aanbiedt, krijgt een terugbetaling via de sociale zekerheid”. Dat is een totaal andere logica dan die van de farmamultinationals vandaag: zij bepalen de prijs van geneesmiddelen, ze beïnvloeden het voorschrijfgedrag en het terugbetalingsbeleid, met zo hoog mogelijke winstcijfers als drijfveer. Het kiwimodel wordt al jaren succesvol toegepast in Nieuw-Zeeland, het land van de kiwi’s. Het is daar dat dokter Dirk Van Duppen de kiemen van de kiwi haalde.