Hervorming seksueel strafrecht: nood aan open debat en geen beschuldigingen bij de minste kritiek
Jong Groen, Jongsocialisten en Jong VLD en Jong CD&V beschuldigen Comac-studenten en PVDA van het verspreiden van fake news. De aanleiding is een communicatie van Comac-studenten en PVDA die stelt dat de voorziene hervorming van het seksueel strafwetboek een stap achteruit betekent voor de bescherming van slachtoffers. Én dat het wetsontwerp in stilte wordt behandeld. Is dit fake news? Hier volgen de feiten:
De Vivaldi-jongeren vinden het fout dat we ons baseren op de voorontwerptekst van het wetsontwerp om te communiceren. Nochtans is die tekst wel de basis waarvan de minister vertrekt. De voorontwerptekst kwam in april naar buiten. Hij bevat verschillende passages die een achteruitgang van de bescherming van het slachtoffer inhouden. Dat aanvaarden wij niet en het is dan ook onze plicht om daarover te communiceren.
De nieuwe omschrijving van verkrachting die erin staat, luidt als volgt: “elke wetens en willens gestelde daad die bestaat of mede bestaat uit een seksuele penetratie van welke aard en met welk middel ook, gepleegd op een persoon of met behulp van een persoon die daar niet in toestemt.” Deze formulering maakt het nog moeilijker voor het slachtoffer om bewijs te leveren van een verkrachting. Bovenop het feit dat men moet aantonen dat er een penetratie heeft plaatsgevonden, die ook nog eens tegen de wil was, moet er ook nog aangetoond worden dat de dader intentioneel handelde.
Verder in het ontwerp gaat het over seksueel misbruik van minderjarigen door een persoon in een gezags- of vertrouwensfunctie: “Het louter potentieel invloed kunnen uitoefenen op de minderjarige is evenwel onvoldoende. Er zal moeten worden aangetoond dat de dader daadwerkelijk misbruik heeft gemaakt van zijn gezags- of vertrouwensfunctie.” Hoe kan een minderjarige dit bewijzen? Dit maakt jonge slachtoffers kwetsbaar.
Deze verwijzingen zijn geen fake news, maar komen rechtstreeks uit het voorontwerp. Én ze zijn problematisch. Dat zeggen wij niet alleen. Tal van vrouwenorganisaties aan beide kanten van het land lieten duidelijk horen dit wetsontwerp niet te aanvaarden zijn. Deze organisaties protesteerden afgelopen woensdag aan het Ministerie van Justitie tegen deze hervorming. Nog veel meer organisaties ondertekenden de begeleidende open brief bij de actie. Beweren de Vivaldi-jongeren dan dat deze organisaties ook fake news verspreiden?
Open communicatie van de regering?
De Vivaldi-jongeren vinden het ook fake news als we zeggen dat het ontwerp in stilte wordt behandeld. In de media kondigde de minister aan dat hij een brede consultatie van het middenveld heeft gedaan. Maar hij is duidelijk het feministische middenveld vergeten. Afgelopen woensdag vertelde Meron Knikman (Vrouwenraad) in De Morgen dat haar organisatie niet gehoord is. Hetzelfde horen we bij de Franstalige organisaties van het FACES-netwerk. Nochtans is dit een belangrijke groep experten die niet geconsulteerd zijn. Van een brede consultatie kunnen we dus niet spreken.
Wat met het parlement? Op 29 juni stond het ontwerp nog steeds in de lijst van de onderwerpen die nog voor 15 juli gestemd moesten worden. Nochtans had onze fractie en dus ook andere fracties, het eigenlijke onderwerp nog niet ontvangen. Een fatsoenlijk parlementair en maatschappelijk debat zou onmogelijk zijn geweest op zo'n korte termijn. Ondertussen staat het ontwerp niet meer op de lijst. Daar zit het verzet van de laatste weken tegen het ontwerp ongetwijfeld voor iets tussen.
Comac-studenten en PVDA maken zich terecht zorgen over dit ontwerp. In plaats van met de vinger naar ons te wijzen zouden de Vivaldi-jongeren hun moederpartijen beter aan de tand voelen en de feministische beweging die zich ook kritisch opstelt, serieus nemen en steunen. Alleen zo komen we, net zoals in Spanje, tot een echte progressieve wetgeving op vlak van seksueel geweld, die slachtoffers ook effectief beschermt.
Maartje De Vries (voorzitter Marianne - vrouwenbeweging PVDA) en Lola Laenen (Comac - studentenbeweging PVDA)
Lees onze analyse hier: Aanpassing seksueel strafrecht zet slachtoffers in de kou.
Download de ontwerptekst en de memorie van toelichting hier.