Hallucinant: Lhoist maakt een miljard winst en schrapt 117 banen
De groep Lhoist, de Belgische multinational die kalk en dolomiet produceert, kondigde begin september aan minstens 117 banen te willen schrappen (en minstens evenveel bij de onderaannemers die ook gedoemd zijn te verdwijnen). Nochtans heeft de groep alleen al de voorbije jaren meer dan 1,2 miljard euro winst geboekt.
Lhoist, een groep die uitgebreid geprofiteerd heeft van het systeem
Mochten de Belgische vestigingen van Lhoist daadwerkelijk in gevaar zijn, dan zijn de problemen toch heel relatief, want het bedrijf heeft in 2018 nog 250 miljoen euro netto winst gemaakt. Sinds 2013 is er zelfs bijna 1,2 miljard euro winst geboekt door de familie Lhoist-Berghmans, die een historische meerderheidsparticipatie heeft. Die familie is de op vijf na rijkste van België en heeft een vermogen van bijna 3 miljard euro. Een rijkdom die werd opgebouwd door het personeel hard te laten werken, onder tijdsdruk, in het stof en met zware lasten.
De familie dankt haar rijkdom ook aan de vele mechanismen voor overheidssteun die multinationals de kans bieden vennootschapsbelasting te ontduiken. Sinds 2013 heeft Lhoist bijna 585 miljoen euro aan belastingvoordelen ontvangen. Oorspronkelijk was het motief voor die voordelen… de bedrijven ertoe aanzetten in België te blijven en de werkgelegenheid te behouden.
Achter de terugval van activiteiten gaat een beursgerelateerd ontslag schuil
Sinds enkele maanden beweert de directie dat de kalkproductie in België door een gebrek aan bestellingen achteruitgaat. Als dat zo is, dan is dat een goede dekmantel voor een ander fenomeen: beursgerelateerde ontslagen waar allang over is nagedacht. De groep heeft immers al een tijd geleden beslist de ovens van de groeve van Marche-Les-Dames te sluiten, nog voor er sprake was van de huidige daling van de activiteiten. Waarom?
Die ovens waren immers een onderaannemer geworden van de Braziliaanse multinational Magnesita (die de geproduceerde kalk enkel voor eigen gebruikt opkoopt). Maar in oktober 2017 fuseerde de multinational met een van zijn belangrijkste concurrenten, het Oostenrijkse RHI. Zo ontstond RHI-Magnesita, de wereldleider op het vlak van vuurvaste steen. Met 200 miljoen euro winst per jaar kon de groep niet tevreden zijn. De fusie was dus het excuus voor een herstructurering en de groep besloot om tegen 2021 een aantal vestigingen in de wereld te sluiten, onder meer die van Marche-Les-Dames.
Arbeidstijdverkorting: een billijk vooruitzicht voor de werknemers
Decennialang floreerde het bedrijf in België en later elders. Het heeft miljarden winst gemaakt, winst die enkel naar de aandeelhouders stroomde. Maar nu er wat donkere wolken aan de horizon opduiken, zijn het de werknemers die met de gebakken peren zitten.
Om de werkgelegenheid veilig te stellen, zou het bedrijf een inspanning van 14 miljoen euro per jaar moeten leveren. Zo zou het in plaats van mensen te ontslaan een collectieve arbeidstijdverkorting kunnen invoeren die evenredig is met het verlies van activiteit. Voor 2018 bijvoorbeeld zou dat betekenen dat de groep een winst zou maken van 236 miljoen euro in plaats van 250 miljoen. Een koopje toch! Als je daarmee bijna 120 banen kunt redden (en vergeet niet dat ook er ook jobs bij de onderaannemers zijn bedreigd), dan is het rekensommetje snel gemaakt. De aandeelhouders hebben tientallen jaren geprofiteerd van de kip met de gouden eieren, het zou niet meer dan eerlijk zijn mochten ze nu ook wat bijdragen voor de magere jaren die op komst zijn.