Frankrijk: een dag van mobilisatie voor hogere lonen en de bescherming van het stakingsrecht

Raffinaderijen, voedingsnijverheid, kinderopvang, openbaar vervoer, (kern)energie, sociale organisaties, banken en verzekeringen, IT-diensten, industrieel onderhoud, onderwijs, gezondheidszorg, handel, metaalbewerking ... De lijst die de Confédération générale du travail (CGT) opstelde van sectoren die bij de staking van 18 oktober zijn betrokken, is lang en ongetwijfeld onvolledig.

“Het jarenlang niet eerlijk verdelen van de rijkdom, het niet erkennen van het werk en de onzekere contracten die de arbeidswet van Macron voorstaat, monden deze dinsdag uit in algemene verontwaardiging, die de komende dagen wel eens vaker tot uiting zou kunnen komen. » (https://www.humanite.fr/social-eco/salaires-et-pouvoir-d-achat/la-mobilisation-deborde-des-raffineries-767764) Zo vat vakbondsvrouw Murielle Guilbert de actiedag samen.

Het moet gezegd worden dat de werkende klasse duidelijk aan koopkracht inboet: een daling van bijna 3% in de eerste helft van dit jaar. Dit is de grootste daling in meer dan 40 jaar. En het einde is nog niet in zicht. Terwijl de lonen dit jaar gemiddeld met 2,5% zullen stijgen, bedraagt de inflatie 6%. De energieprijzen stijgen dit jaar met 22% en met nog eens 10% volgend jaar.

In Frankrijk worden de prijsstijgingen echter in toom gehouden door blokkeringsmechanismen waar onze eigen regering van zou kunnen leren. Net als het Verenigd Koninkrijk en Griekenland - en in tegenstelling tot België - bevriest Frankrijk de energieprijzen. Elektriciteit is er drie keer zo goedkoop en gas twee keer zo goedkoop als bij ons. Maar deze mechanismen zijn ontoereikend. Het schoentje knelt namelijk aan de kant van de lonen.

De prijzen rijzen de pan uit, de lonen niet

Terwijl de prijzen de hoogte in schieten, stijgen de lonen niet mee. De automatische loonindexering - dat onvolmaakte maar beschermende systeem dat wij, tot ongenoegen van de bazen, nog altijd hanteren - bestaat in Frankrijk niet. Zo'n systeem is een van de eisen van links. “In Frankrijk moet de glijdende loonschaal, die de lonen aan de prijzen koppelt, in ere worden hersteld. Dit systeem werkte tot 1983, zonder de volledige werkgelegenheid en activiteit te benadelen", verklaart econoom Jonathan Marie in het dagblad L'Humanité.

En terwijl de lonen geblokkeerd blijven, rijzen de winsten van de grote bedrijven de pan uit. “De grote bedrijven hebben in deze periode hun marges weten te handhaven of zelfs vergroot, de werkende klasse draagt hier de gevolgen van ", vervolgt de econoom.

Het recentste voorbeeld: de 13,6 miljard euro winst die TotalEnergies in 2021 boekte. In dat jaar verhoogde CEO Patrick Pouyanné zijn loon met 52% (tot 6 miljoen euro per jaar). Een paar weken geleden werd 2,6 miljard euro aan dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders.

6 van de 8 raffinaderijen liggen stil, de regering stuurt er deurwaarders op af

Gezien deze gigantische bedragen en de stijgende kosten van levensonderhoud, staken de werknemers van Totals olieraffinaderijen (en die van ExxonMobile) al vier weken: ze eisen een loonsverhoging van 10%. Aanvankelijk weigerde de directie op deze eis in te gaan. Maar naargelang de tekorten bij de tankstations nijpender werden, werd de regering nerveus en vroeg ze de directie te onderhandelen met de werknemers. Een eerste overwinning voor de stakers.

De regering heeft echter vooral geweld gebruikt om te proberen de gevolgen van de staking te verzachten. Ze vorderde stakende werknemers op. Een illegale praktijk, veroordeeld door de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO, een VN-organisatie), waardoor de woede werd aangewakkerd en zich verspreidde naar vele andere sectoren. Zoals de CGT opmerkt, "begint de mobilisatie in steeds meer sectoren, zowel de particuliere als de openbare. Door hun acties met hun vakbonden bereiken zij dat er nieuwe onderhandelingen worden geopend en dat de lonen aanzienlijk worden verhoogd. (...) Daarom hebben de ondertekenende vakbonden en jongerenorganisaties besloten om werknemers en jongeren op te roepen om zich gezamenlijk te mobiliseren, onder meer via stakingsacties op dinsdag 18 oktober, voor een verhoging van de lonen, de pensioenen en de sociale minima en een verbetering van de leef- en studieomstandigheden."

Een Europese strijd

Zoals we zien, bindt de werkende klasse in Frankrijk de strijd aan met moeilijkheden die wij hier ook ervaren. Daarom zijn deze actiedagen tegen de hoge kosten van levensonderhoud en om de oorlogsprofiteurs te laten betalen zo belangrijk.

Na de beweging Enough is Enough in Groot-Brittannië (zie hier de video van de ontmoeting tussen Chris Mitchell, een van de leiders van de beweging, en Peter Mertens, PVDA-volksvertegenwoordiger) ontwikkelt de beweging zich in Frankrijk. Ook in Italië, Duitsland en Spanje organiseren de vakbonden zich om de koopkracht en de lonen van de werkende klasse te verdedigen. In België hebben de vakbonden al verschillende acties georganiseerd en roepen ze op tot een algemene staking op 9 november. Zij kunnen op onze steun rekenen.