Europese Commissie laat belastingbetaler opdraaien voor eventuele schade door vaccins
Landen, en niet de bedrijven zelf, zullen straks schadevergoeding moeten betalen indien Covid-19 vaccins verborgen gebreken vertonen. Dat bevestigde de Europese Commissie in een antwoord op een schriftelijke vraag van PVDA-Europarlementslid Marc Botenga. De PVDA eist dat alle vaccin-contracten die Europa afsloot met de Farma-industrie gepubliceerd worden. “De geheimhouderij van de Commissie moet stoppen”, aldus Botenga. “Zodat publieke controle mogelijk is, zowel inzake de prijs als inzake andere financiële voorwaarden.”
De Europese Commissie koopt momenteel voor miljarden euro vaccins aan. Het gaat om vooraankopen. Dat zijn overeenkomsten tussen Europa en Farma-bedrijven die garanderen dat als er straks een vaccin komt, Europese landen daar beroep op kunnen doen. Maar wie is straks aansprakelijk indien de aangekochte Covid-19 vaccins verborgen gebreken vertonen? Lekken suggereerden eerder dat de contracten een nieuw type van uitzondering op de normale productaansprakelijkheid inhielden. Maar de Commissie houdt de contracten angstvallig geheim. Sandra Gallina, directrice-generaal van het Departement Gezondheid van de Commissie ontkende het formeel. Wel gaf ze toe dat de contracten EU-lidstaten de mogelijkheid geven schadevergoedingen op zich te nemen.
Nu blijkt het wel iets verder te gaan dan dat. Stella Kyriakides, Europees commissaris voor gezondheid, geeft dat toe in een schriftelijk antwoord aan Marc Botenga. In haar antwoord heet het diplomatisch dat de vaccin-contracten bepalen dat "de lidstaten de fabrikant alleen onder specifieke, in de overeenkomst vastgelegde voorwaarden, schadeloos stellen voor eventuele aansprakelijkheid." In bepaalde omstandigheden ontloopt Big Farma dus haar verantwoordelijkheid. In gevallen die niet in de overeenkomsten zijn vastgelegd, zo heet het nog, "zijn de lidstaten niet verplicht de fabrikant te vrijwaren."
Concreet wil dat zeggen dat de vaccin-contracten, gesloten door de Europese Commissie, weldegelijk de verantwoordelijkheid voor eventuele bijwerkingen bij de lidstaten leggen. Loopt er iets fout met het vaccin, dan zal de belastingbetaler zelf de schadevergoeding moeten ophoesten. Daarmee plooit de Europese Commissie voor een centrale eis van Vaccines Europe, de lobby-organisatie van vaccin-producenten in Europa.
De PVDA vraagt volledige transparantie over de voorkoop-contracten voor het vaccin, net als over de financiële afspraken die er achter zit. “Vaccins tegen de pandemie, die de hele wereld nu al bijna een jaar in de ban heeft, belangen iedereen aan en zouden niet de cashkoe mogen zijn van de Big Farma”, besluit Marc Botenga, die in juni een campagne lanceerde met Europees Verenigd Links (GUE/NGL) om het vaccin in publieke handen te houden.