Europees Parlement keurt gevaarlijke resolutie goed die geschiedenis herschrijft

De resolutie in kwestie werd op 19 september goedgekeurd door een meerderheid van extreemrechts, conservatieven, liberalen en ook tal van sociaaldemocraten en de groenen. Volgens de tekst moeten de lidstaten “uit het tragische verleden van Europa”, vooral de Tweede Wereldoorlog, “morele en politieke inspiratie putten” om een halt toe te roepen aan de opleving van fascisme en communisme, die in de resolutie systematisch over dezelfde kam worden geschoren.

https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/RC-9-2019-0097_NL.pdf

Wie die resolutie “over het belang van Europese herinnering voor de toekomst van Europa” erop naleest, merkt dat ze eigenlijk niets anders is dan een politiek geïnspireerde herschrijving van de Europese geschiedenis. Ze heeft duidelijk twee doelstellingen: de opkomst van het fascisme minimaliseren en consequent links criminaliseren.

Resolutie herschrijft de geschiedenis 

De resolutie van het Europees Parlement barst van enorme historische fouten en herschrijft de geschiedenis. Ze beweert onder andere dat het niet-aanvalsverdrag tussen Duitsland en de Sovjet-Unie de rechtstreekse aanleiding was voor de Tweede Wereldoorlog, terwijl dat verdrag de Duitse invasie in de USSR uitstelde, hoewel die er twee jaar later toch kwam.

Daarmee schuift de resolutie de verantwoordelijkheid voor die wereldoorlog in de schoenen van Duitsland én de USSR en zegt ze dat de twee landen evenveel schuld treft. Maar op enkele zeldzame uitzonderingen na heeft geen enkele ernstige historicus er ooit twijfel over laten bestaan: in de Tweede Wereldoorlog waren nazi-Duitsland, Italië en het fascistische Japan de aanvallende partijen. De Europese parlementsleden die deze tekst steunen, gaan ook in tegen de conclusies van het Proces van Nürnberg.

De resolutie veegt ook de verzoenende houding van de liberale regeringsleiders tegenover nazi-Duitsland vakkundig onder de mat. Ze rept bijvoorbeeld met geen woord over het Verdrag van München, dat vóór het anti-aanvalsverdrag tussen Duitsland en de Sovjet-Unie werd gesloten tussen Frankrijk en Groot-Brittannië enerzijds en nazi-Duitsland en het fascistische Italië anderzijds en waarin Tsjecho-Slowakije aan de nazi’s cadeau werd gedaan.

In de resolutie is ook geen spoor te bespeuren van de Anschluss, waarmee nazi-Duitsland in 1938 Oostenrijk inlijfde en die Groot-Brittannië en Frankrijk zomaar hebben aanvaard. De resolutie zwijgt ook over de onverschilligheid of de passieve instemming van de westerse landen toen de falangisten van Franco de Spaanse republiek na een bloedige burgeroorlog (1936-1939) omverwierpen. De resolutie rept er ook met geen woord over dat Groot-Brittannië en Frankrijk het fascistische regime van Franco hebben erkend.

Massimiliano Smeriglio, Europarlementslid voor de Italiaanse Democratische Partij, een partij die kritisch staat tegenover de USSR, stemde tegen de resolutie. Hij benadrukt dat je bij de oorzaken van de Tweede Wereldoorlog ook “de stilzwijgende medeplichtigheid van liberale overheden” moet noemen, “want daardoor maakten die de ontwikkeling van het fascisme en het nationaalsocialisme mogelijk en fnuikten ze de arbeidersbeweging”.

Belediging van nagedachtenis strijd tegen fascisme

De resolutie plaatst degenen die het vernietigingskamp Auschwitz bouwden op dezelfde lijn als het Rode Leger, dat daar zoveel gevangenen uit heeft bevrijd. Ze besteedt niet de minste aandacht aan de cruciale rol van de communisten in de bevrijding van Europa van het juk van het fascisme, zowel in de verzetsbewegingen in verschillende Europese landen als in de USSR en het Rode Leger, waar ze een enorm zware prijs hebben betaald. Massimiliano Smeriglio zegt hierover: “Ik heb niet voor deze tekst gestemd omdat ‘onze’ westerse democratieën, die in 1945 zijn ontstaan, de eindoverwinning zowel te danken hebben aan de Engels-Amerikaanse troepen als aan de verzetsbewegingen en het Rode Leger. Dat is de historische waarheid.”

De Vereniging van Italiaanse partizanen, die na de Tweede Wereldoorlog door antifascistische verzetsstrijders werd opgericht, reageerde eveneens: “Met één zinsnede worden onderdrukten en onderdrukkers, slachtoffers en beulen, bezetters en bevrijders op één lijn geplaatst en vergeet men het gruwelijke bloedoffer van de volkeren van de Sovjet-Unie – meer dan 22 miljoen doden – en ook symbolische gebeurtenissen zoals de bevrijding van Auschwitz door het Rode Leger.” Door fascisme en communisme op dezelfde voet te willen plaatsen, beledigt de resolutie de nagedachtenis en de strijd van alle communisten, partizanen en verzetsstrijders, die overal in Europa hun leven hebben gegeven in de strijd tegen het fascisme.

Rehabilitatie van fascisme en anticommunisme

Fascisme en communisme over één kam scheren is ook inhoudelijk verkeerd. De fascistische ideologie berust fundamenteel op het idee dat er een hiërarchie bestaat tussen de rassen en culturen. De nazi’s hebben de theorie van de Untermensch ontwikkeld, “inferieure mensen”, niet-Ariërs, en sommigen moesten worden uitgeroeid. Het fascisme bedacht het idee van stoottroepen die in tijden van crisis het kapitalisme moesten verdedigen. De steun van tal van grote Duitse bedrijven en banken heeft ervoor gezorgd dat de nazipartij aan de macht kon komen. De communistische ideologie is precies het omgekeerde: ze berust op principes zoals gelijkheid en de emancipatie van iedereen. Ze wil een einde maken aan de uitbuiting van de mens door de mens en biedt een alternatief voor het kapitalisme. Dat is dus precies het tegenovergestelde.

Door het communisme op gelijke voet te stellen met het fascisme herschrijft de resolutie niet alleen de geschiedenis, de facto minimaliseert en rehabiliteert ze daarmee de fascistische ideologie in een tijd waarin het fascisme overal in Europa opnieuw de kop opsteekt en door steeds meer rechtse partijen als normaal wordt beschouwd.

Thomas Mann, winnaar van de Nobelprijs voor literatuur, schreef daarover: “Het Russische communisme en het fascisme van de nazi’s moreel met elkaar gelijkstellen als twee totalitaire regimes, is in het beste geval oppervlakkig, in het slechtste geval puur fascisme. Wie blijft volhouden dat die twee op dezelfde voet staan mag dan wel beweren dat hij een democraat is, in werkelijkheid, diep in zijn hart, is hij al een fascist. En dus zal hij het fascisme alleen voor de vorm bestrijden, niet uit overtuiging, en zal al zijn haat zich helemaal tegen het communisme richten.” Het is dan ook geen toeval dat de resolutie in het Europees Parlement flink gepromoot werd door de partij van Viktor Orbán en dat de meeste extreemrechtse partijen ze mee hebben goedgekeurd.

Het anticommunisme is altijd een belangrijke pijler geweest van alle extreemrechtse bewegingen, van Hitler in Duitsland tot Pinochet in Chili. Het is de strijd tegen iedereen die een alternatief voor het kapitalistische systeem wil aanbieden. Een strijd die nog altijd voort duurt. In Brazilië wil de extreemrechtse Jair Bolsonaro van zijn land “een bolwerk tegen het communisme” maken. Eenzelfde haat drijft de N-VA, wanneer die de PVDA omschrijft als “het restafval van de geschiedenis." En drijft extreemrechtse organisaties zoals Schild&Vrienden als ze de oorlog verklaren aan linkse studentenbewegingen zoals Comac (studentenvereniging van de PVDA). Marxisten, aanhangers van mei ‘68, vakbonden en mensen die strijden voor gelijkheid, het zijn allemaal vijanden die in het gareel gedwongen moeten worden.

Een resolutie voor het heden

De resolutie herschrijft niet alleen de geschiedenis, ze roept ook op om elk spoor van de echte geschiedenis uit te wissen en pleit voor een nieuwe “gedeelde geheugencultuur”. Ze ijvert er niet alleen voor het communisme uit het verleden zonder enige nuance te veroordelen, ze stelt ook alles in het werk om te voorkomen dat linkse bewegingen die het systeem bekritiseren, groot kunnen worden.

Om dat voor elkaar te krijgen gaat de resolutie heel ver. Ze roept op om historische monumenten te vernielen, bijvoorbeeld monumenten die de bijdrage van het Rode Leger aan de overwinning op het fascisme huldigen. Ze wil uit de geschiedenisboeken alle elementen schrappen die iets positief zeggen over de oude communistische regimes. Ze wil straatnamen veranderen, een verbod instellen op de verkoop van voorwerpen waarin communistische symbolen zijn verwerkt …

Deze resolutie bevat nog een ander element waarvan we de ernst niet genoeg kunnen benadrukken: in naam van de “democratie” verdedigt ze het totaal antidemocratische verbod op communistische organisaties waar sommige lidstaten van de Europese Unie aan werken. Zo zet ze de deur open voor maatregelen die nog verder gaan, zoals een veralgemening van dat verbod. In de landen met dat soort wetten worden communistische partijen en organisaties over één kam geschoren met neonazi’s, met degenen die hun grootste tegenstanders zijn. Het zijn vaak net die landen die fascistische oorlogsmisdadigers publiekelijk in eer herstellen door ze voor te stellen als moedige nationalistische strijders.

Tot slot formuleert de resolutie een nieuwe maatschappelijke missie voor de Europese Unie. Die moet de democratie “beschermen en steunen”, ook buiten het eigen grondgebied. Precies op basis van die redenering is het Westen zowat overal in de wereld militair geïntervenieerd. En in de naam van diezelfde maatschappelijke missie zijn in de koloniale tijd enorm veel misdrijven gepleegd.

In een tijd waarin extreemrechts en het fascisme overal in Europa in opmars zijn is deze resolutie niet alleen een regelrechte vervalsing van de geschiedenis, ze is vooral politiek gevaarlijk. Ze moet worden gezien in de context van de voortdurende normalisering van het fascisme en de fascisering in onze landen. Natuurlijk heeft de PVDA tegen deze tekst gestemd en we zullen blijven vechten tegen de fascisering, in België en in Europa.