“Een warme samenleving bouw je op sterke openbare diensten”
De vakbonden van de openbare diensten voeren de hele week actie. Ze besluiten de actieweek met een nationale staking op 10 maart. Hun eis: de afbraak moet stoppen. Ze vragen respect voor de openbare diensten, en ze hebben gelijk.
Elke dag steunen we op mensen die zich inzetten om de samenleving te doen draaien. Ze geven les aan onze kinderen, ze helpen ons verder aan het loket, ze patrouilleren op de weg. Ze halen ons huisvuil op, of komen te hulp in een noodsituatie. Ze laten onze bussen en treinen rijden. Net als al die werkenden in de privésector, zorgen ze voor onze welvaart.
Maar jaar na jaar wint het liberale riedeltje aan kracht dat op de overheid moet bespaard worden. “Starve the beast”, noemde Bart De Wever die techniek. Honger de overheid uit, dan moeten ze wel besparen.
De gevolgen bleven niet uit. Toen de Vesder-vallei overstroomde in 2021 kwam de hulpverlening aan onze getroffen landgenoten veel te traag op gang. De overheden hadden hun eigen slagkracht kapot bespaard. Jan Jambon (N-VA) sloot als minister van Binnenlandse Zaken vier van de zes kazernes van de Civiele Bescherming.
Er is de crisis in de kinderopvang, het gebrek aan inspecteurs om sociale dumping aan te pakken. Kijk naar de afgeschafte bussen en treinen door te weinig personeel. Hebben we ondertussen niet genoeg ondervonden wat de gevolgen zijn van langdurige besparingen? Crisis na crisis toont het belang aan van openbare diensten. En toch bereidt de regering nieuwe besparingen voor op pensioenen en lonen.
Handen af van de pensioenen
Er doet al jaren een fabeltje de ronde dat de pensioenen van cipiers, militairen, politie, spoorwerkers, etc. te gepriviligeerd zouden zijn. De waarheid is dat de grote meerderheid van ambtenarenpensioenen vandaag niet meer volstaat om de kosten van een woonzorgcentrum te dekken. Het probleem zit niet daar, maar in de veel te lage pensioenen van de privésector. De pensioenen in de openbare sector moeten niet omlaag, die van de privé moeten omhoog.
Maar die richting gaat het niet uit, integendeel. De liberalen willen snoeien in de ambtenarenpensioenen. Ze durven nogal. Juist op dit moment geraken de speciale pensioenregelingen van ex-Kamervoorzitters De Croo en Bracke bekend. Regelingen die hun partijen nota bene zelf bedachten. De gebruikelijke twee maten en twee gewichten van de rechtse partijen.
Ze pleiten nu onder meer voor de afschaffing van de automatische welvaartsvastheid, de koppeling van de ambtenarenpensioenen met de ambtenarenlonen. Hierin bijgestaan door Vooruit. Volgens Conner Rousseau wordt het tijd dat de “middeleeuwse systemen” zoals de ambtenarenpensioenen ophouden te bestaan. Hij wil de spoorwerkers, cipiers en militairen ook langer doen werken. En zo gaat de werkende klasse niet meer vooruit, maar achteruit.
En de lonen?
In heel wat openbare diensten is het twintig jaar geleden dat de werknemers een loonsverhoging kregen. Els stuurde me onlangs een noodkreet: als juridisch assistente verdient ze 1.850 euro netto per maand, waarmee ze haar huur van 750 euro moet betalen, 250 euro vaste kosten en 300 à 400 euro medische uitgaven. Door de jarenlange besparingen op justitie is er een permanent personeelstekort. Els doet nu de job van drie personen. ‘s Avonds is ze moe. Steeds meer collega’s doen er een flexi-job bij. Els haalt het einde van de maand dankzij de financiële steun van haar ouders. Wie schrikt er nog van dat de overheid moeite heeft om te recruteren met zulke arbeidsvoorwaarden?
Vorig jaar was de opluchting groot toen ministers De Sutter, Verlinden en co eindelijk een loonsverhoging beloofden. De opluchting was van korte duur. Even later trokken ze doodleuk hun beloftes weer in.
Een warme samenleving heeft sterke openbare diensten
Men zet niet alleen mensenlevens op het spel als men bespaart. Sterke openbare diensten zijn ook de basispijler van onze koopkracht. Wie ze privatiseert en duurder maakt, raakt aan de koopkracht van de gewone mensen. Openbare diensten zijn er voor iedereen. Ze zorgen voor een warme samenleving, waarin de mens voorop staat en niet de winst.
Daarom steun ik de werknemers en de vakbonden van de openbare diensten in hun strijd voor respect en investeringen.