Een hart voor Zelzate: PVDA stapt mee in gemeentebestuur

We spraken met de kersverse PVDA-schepen Geert Asman en provinciaal PVDA-voorzitter Tom De Meester die mee onderhandelden over het bestuursakkoord, dat de titel “Een hart voor Zelzate” mee kreeg. “Na zes jaar hard, rechts beleid krijgen we eindelijk een bestuur dat kiest voor een eerlijk, democratisch, sociaal en warm Zelzate”, klinkt het opgelucht bij Geert Asman. “We willen een gemeente die investeert in de samenleving, in plaats van alles kapot te besparen, een bestuur dat luistert en de bevolking actief bij het bestuur betrekt. De sociale prioriteiten staan voorop, we laten niemand in de kou staan.”

• Lees hier het volledige bestuursakkoord

Kunnen jullie even toelichten wat de belangrijkste punten zijn uit het akkoord?

Geert Asman. We schrappen de dienstwagen van de burgemeester. Dat is de éérste maatregel die we in de onderhandelingen beslist hebben: breken met de oude politieke cultuur van zelfbediening en postjes pakken. We doen het ook met twee schepenen minder. De 100.000 euro die we zo uitsparen investeren we in de strijd tegen armoede.

Er komt ook een eerlijke taxshift. De gehate milieubelasting, een soort vlaktaks voor de gezinnen, gaan we stapsgewijs verminderen. Ook de 600 zelfstandigen moeten minder betalen. Tegelijk vragen we een grotere bijdrage van de grootindustrie. De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen.

Tom De Meester. We zetten ook hard in op democratie, transparantie en participatie van de bevolking aan het beleid. Zelzate veranderen, dat doen we van onderuit, samen met de mensen. Het bestuursakkoord wordt eerst voorgelegd aan de Zelzatenaar. Na drie jaar gaan we het schepencollege laten evalueren door de bevolking. Adviesraden worden veel serieuzer genomen. Ze kunnen ook zelf punten op de agenda van de gemeenteraad brengen. Daardoor wordt het onmogelijk om pakweg een advies van de milieuraad in de wind te slaan. Er komt ten slotte ook een grote jongerenbevraging om de prioriteiten voor het jeugdbeleid te bepalen, zoals een nieuwe fuifzaal.

Geert Asman. We investeren opnieuw in de gemeente na de kaalslag van de voorbije jaren. Dat betekent concreet bijvoorbeeld dat we 250.000 euro per jaar investeren in herstel en aanleg van voetpaden. Een groot pijnpunt! Maar we investeren ook in groen, in zonnepanelen op gemeentegebouwen, we gaan investeren in cultuur door een halftijds cultuurfunctionaris aan te werven …

De mensen staan centraal in ons bestuursakkoord. We bekijken hoe we de privatisering van de poetsdiensten kunnen terugdraaien. We verhogen het budget van het OCMW. We gaan de vrijwilligersorganisaties in de strijd tegen armoede beter ondersteunen en investeren in opbouwwerkers en wijkambassadeurs.

Hoe verliepen de onderhandelingen?

Geert Asman. Constructief. We hebben grondig doorgewerkt op de inhoud van het akkoord. Het was niet: snel snel de postjes verdelen. We hebben onze tijd genomen om samen een toekomstproject voor Zelzate uit te schrijven.

Tom De Meester. Het is een goed akkoord. Natuurlijk hebben we elk onze eigen prioriteiten. Voor de PVDA was de strijd tegen armoede heel belangrijk, de breuk met de oude politieke cultuur, en een rechtvaardige verdeling van de belastingen. Dit akkoord is de gemeenschappelijke grond die we gevonden hebben. Wij herkennen er duidelijk onze prioriteiten in. En de sp.a ook. Dit is een akkoord op maat van de mensen, met duidelijke klemtonen op sociale prioriteiten, democratie van onderuit, klimaat en milieu en de leefbaarheid van Zelzate.

Waarom zijn de onderhandelingen van de PVDA in Zelzate met sp.a gelukt en bijvoorbeeld in Molenbeek en Charleroi met de PS niet?

Tom De Meester. Wij wilden in al die gemeenten tot een akkoord komen, alleen was het snel duidelijk dat er bij de PS met name niet de oprechte wil was om echt tot een akkoord te komen. Als je een bestuursakkoord op 15 minuten wil doordrukken, zonder het echt over de inhoud te hebben, tja...

Geert Asman. Het grote verschil is, denk ik, dat er in Zelzate wél de oprechte wil was om tot een akkoord te komen. We zijn in de onderhandelingen naar elkaar toegegroeid.

Tom De Meester. In Wallonië en Brussel kwam de toenaderingspoging van de PS neer op slecht politiek theater om de PVDA de zwarte piet toe te schuiven en dan schaamteloos met de MR in zee te gaan. De PS is duidelijk meer met de verkiezingen van 2019 bezig, dan met de belangen van de bevolking.

In Zelzate was er ook een momentum natuurlijk. De bevolking is het barslechte beleid van de liberale burgemeester Bruggeman zo beu als koude pap. We hebben lang en veel gediscussieerd over een inhoudelijk toekomstplan voor Zelzate. Maar dat doe je rond de onderhandelingstafel, niet in de media.

Het toont ook wel aan dat de PVDA haar verantwoordelijkheid wil nemen.

Tom De Meester. Natuurlijk! Wij zijn niet de partij die eeuwig in de oppositie wil zitten. Alleen staan onze principes en inhoudelijke visie voorop. Wij gaan niet plat op de buik voor de postjes. Zelzate is een pilootervaring. Een eerste experiment van hoe we een gemeente besturen, door te steunen op de mensen. Democratie van onderuit is voor ons cruciaal. We willen tonen dat er wel een alternatief progressief beleid mogelijk is tegenover het afbraakbeleid van rechts.

Sommige proberen ons in het verdomhoekje te duwen. Alsof de PVDA niet tot compromissen bereid is en niet kan samenwerken met anderen. Onzin. Dat hebben we al bewezen in Borgerhout de voorbije zes jaar, en ook in Zelzate tonen we dat het ons menens is.

Maar wij gaan natuurlijk niet in een coalitie stappen om, zoals in Charleroi, als vijfde wiel aan de wagen het klassieke PS-bestuur te depanneren. Sorry, maar zonder breuk in het beleid hebben wij daar niks te zoeken. Voor ons staat de inhoud voorop, niet de postjes. In Zelzate heeft sp.a zeven zetels, wij zes. Dat is een evenwichtige meerderheid en we hebben ook een evenwichtig akkoord kunnen afsluiten.

Is het toeval dat de PVDA in Zelzate voor het eerst op gemeentelijk niveau mee bestuurt?

Tom De Meester. In Zelzate heeft de PVDA een lange, mooie traditie. Je moet er het boek ‘Ik was nog nooit in Zelzate geweest’ van Thomas Blommaert eens op nalezen. Zelzate was de eerste gemeente ooit waar we met de PVDA een verkozene hadden: dokter Frans Van Acoleyen, pionier van Geneeskunde voor het Volk. In Zelzate hebben we de vinger aan de pols, we weten tot op de millimeter wat er leeft. De ploeg van Zelzate slaagt er ook erg goed in om de verzuchtingen van de mens te vertalen in concrete voorstellen.

Geert Asman. Er is in Zelzate de voorbije jaren heel veel strijd gevoerd van onderuit. De Zelzatenaren hebben, bijvoorbeeld, de privatisering van de kinderopvang tegengehouden. Er is een traditie van een bevolking die haar mond roert en die op tafel klopt als het nodig is. De mensen beseffen dat ze het heft in eigen handen moeten nemen als ze iets willen bereiken. Het is die dynamiek die onze toekomstcoalitie de wind in de zeilen geeft.

Was er druk van de bevolking?

Geert Asman. De onderhandelaars konden de voorbije dagen nauwelijks nog buiten komen. Overal werd je aangesproken door de mensen. De druk was enorm. Waarom duurt het zo lang? Loopt het moeilijk? De mensen zijn het niet gewoon dat partijen de tijd nemen om het te hebben over inhoud en over de toekomst.

De mensen hadden echt schrik dat de vorige burgemeester, Bruggeman, uiteindelijk op post zou blijven. Het vorige gemeentebestuur is door de kiezer afgestraft en verloor drie zetels. Veel mensen werden ongeduldig, maar kijk, het resultaat is er. (lacht)

Wie wordt schepen voor de PVDA en wie krijgt welke bevoegdheden?

Geert Asman. Ik word eerste schepen met de bevoegdheden Sociale Zaken, Welzijn en Gezondheid; Openbare Werken en de Technische Dienst; en Begroting en Financiën. En ook Steven De Vuyst, parlementair medewerker van Raoul Hedebouw, wordt schepen voor de PVDA. Hij krijgt de bevoegdheden Jeugd; Uitleendienst; Wonen; Feestelijkheden; Energie, Milieu en Klimaat; en Ontwikkelingssamenwerking en Diversiteit. De schepenposten zijn verdeeld volgens de verkiezingsuitslag: sp.a en PVDA hebben elk twee schepenen en sp.a-lijsttrekker Brent Meuleman wordt burgemeester.

Hoe reageren de PVDA-leden en de achterban op de deelname aan het bestuur?

Geert Asman. De mensen zijn heel fier dat we dit resultaat bereikt hebben als partij. In een klimaat van verrechtsing, waarbij rechts en extreemrechts vooruitgaan, slagen we erin om in Zelzate als linkse partij een dam op te werken tegen rechts.

Dit bestuursakkoord is het werk van een hele ploeg hé. Steven en ik worden schepen, maar aan de campagne hebben meer 450 mensen meegewerkt. Ik ben al die leden en vrijwilligers daar ontzettend dankbaar voor.

Wat betekent zo'n bestuursdeelname voor de werking van de lokale PVDA-afdeling? Zal de partij zich anders moeten organiseren of een andere focus moeten leggen?

Geert Asman. Een gemeente besturen is een grote, mooie uitdaging, maar onze manier van werken en onze principes veranderen niet. We zeiden vroeger altijd dat dat we de zaken niet konden oplossen voor de mensen, maar dat we de mensen moesten organiseren en mobiliseren om verandering af te dwingen. Wel, dat geldt nog steeds. Misschien wel meer dan ooit.

Tom De Meester. (knikt) Nu komen we in de positie dat we voor het eerst in België echt een gemeente gaan meebesturen. Dat is voor ons een nieuwe ervaring. We willen de gemeente besturen samen met de bevolking. Vandaar dat democratie en participatie zo belangrijk zijn. Wij willen steunen op het engagement van het gemeentepersoneel, dat nu ondergewaardeerd wordt. Ook de adviesraden willen we een veel grotere rol geven. We gaan in alle wijken van Zelzate wijkraden oprichten. Dat zijn verkozen organen van mensen die ambassadeur willen zijn voor hun wijk en mee de samenleving rond zich willen opbouwen. Dat wordt een heel participatief project.

Ik verwacht van de PVDA-afdeling in Zelzate dat ze even kritisch en actief blijft als in het verleden. Onze leden zijn onze rijkdom. Zij zijn de voelsprieten in de samenleving die onrecht aanklagen, en dat moeten ze blijven doen. De controle van de basis op onze schepenen is trouwens fundamenteel. Ze moeten ons aan de oren trekken als het moet!

Geert Asman. Verandering dwing je af door strijd van onderuit. Het is niet omdat de PVDA nu mee in het gemeentebestuur zit, dat we het van daar allemaal gaan oplossen. De mensen zullen het zelf moeten doen en wij gaan hen daarvoor de ruimte geven.

Tom De Meester. Een van de grote discussiepunten is, bijvoorbeeld, de toekomst van de wijk Klein Rusland. De Vlaamse regering wil die wijk doen verdwijnen. Sp.a en PVDA willen naar de Vlaamse regering stappen om alle alternatieven opnieuw te overwegen. Ook het alternatief om ter plekke in de wijk een nieuwe sociale, ecologische modelwijk te bouwen. Als dat niet lukt, willen we dat het aantal sociale woningen integraal gerealiseerd wordt elders in Zelzate. Dat zal allemaal niet vanzelf komen. Het schepencollege kan dat niet oplossen in de plaats van de mensen. De mensen gaan zelf in beweging moeten komen.

Tot slot. Hoeveel gaat u straks verdienen als schepen?

Geert Asman. (lacht) Exact evenveel als vandaag. Ik blijf leven aan een gemiddeld werknemersloon. Dat verandert niet. Ik blijf ook halftijds werken als arts. De mensen hebben mij nodig. In de regio is er een nijpend tekort aan huisartsen, en ik wil mijn patiënten niet in de steek laten. Binnenkort opent ook onze gloednieuwe groepspraktijk in Zelzate. Dat wordt dus twéé keer feest. (lacht)