“De politiek van twee maten, twee gewichten is weerzinwekkend”

Dit interview werd afgenomen door Nick Brauns en verscheen 22 november 2023 in Junge Welt

In België zijn de vlaggen en spandoeken van de Partij van de Arbeid (PVDA) duidelijk zichtbaar bij de betogingen in solidariteit met het Palestijnse volk. Wat is het standpunt van uw partij over de oorlog in Gaza?

Er vindt een etnische zuivering plaats van de Palestijnen in Gaza. Dit gaat gepaard met grote aantallen slachtoffers onder de burgerbevolking, waaronder kinderen, en met de vernietiging van civiele infrastructuur zoals ziekenhuizen op grote schaal. Het is een vernietigingsoorlog die live op televisie wordt uitgezonden. En het is niet alleen een oorlog tegen de Palestijnen, maar in zekere zin ook een oorlog tegen het internationale recht, omdat landen als Israël duidelijk denken dat ze boven de wet staan.

Waaruit leidt u dit af?

Er zijn 104 resoluties van de Verenigde Naties over Israël. Deze resoluties veroordelen de apartheidsstaat, de bezetting, de nederzettingspolitiek, de illegale oorlogsvoering tegen burgers en civiele infrastructuur. Maar er gebeurt niets. Aan de andere kant zagen we dat het Internationaal Strafhof nog geen maand na de Russische invasie in Oekraïne een arrestatiebevel uitvaardigde tegen Poetin voor de ontheemding van 6.000 kinderen, wat als oorlogsmisdaad wordt vervolgd. Israël heeft nu 5.000 kinderen gedood in Gaza en er is nog niet eens een degelijk onderzoek ingesteld. De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof, Karim Khan, bezocht eind oktober Rafah aan de Gazaanse grens, maar waar blijven de arrestatiebevelen tegen Netanyahu en de leiding van het Israëlische leger? Aan Rusland werd onmiddellijk een wapenembargo opgelegd, maar tegen Israël heeft de Europese Unie geen stappen genomen. Het elfde sanctiepakket tegen Rusland wordt momenteel besproken in de EU, maar dergelijke sancties tegen Israël bestaan niet. Deze politiek van dubbele moraal, van twee maten, twee gewichten, is simpelweg weerzinwekkend

Waar staat uw partij voor in dit alles?

Het is hoog tijd om een einde te maken aan de straffeloosheid van Israël. We hebben vier onmiddellijke eisen voor de Belgische regering: We willen dat België een rechtszaak aanspant tegen Netanyahu bij het Internationaal Stafhof, want alleen een regering kan dat doen. De preferentiële associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Israël moet worden opgeschort. We willen dat de Belgische ambassadeur uit Israël wordt teruggeroepen. Tot slot eisen we de instelling van een volledig wapenembargo tegen Israël - ik heb deze eis ook in het parlement neergelegd. Om een staakt-het-vuren af te dwingen, moet ons land de doorvoer van militair materieel naar Israël blokkeren. De vakbonden in België hebben al besloten om geen schepen of vliegtuigen met wapens voor Israël te laden of te lossen. Solidariteit met Palestina toon je niet met woorden, maar met concrete daden.

Dit besluit van de vakbond bestaat dus niet alleen op papier, maar wordt ook daadwerkelijk uitgevoerd?

Dergelijke leveringen worden inderdaad tegengehouden op de luchthavens. De transportwerkers weten echter niet wat er in elke container zit. Daarom zeggen we dat we alle informatie hierover nodig hebben. De vakbonden moeten volledig geïnformeerd worden over de vraag of België al dan niet wapens zal blijven leveren aan Israël. De publieke opinie is sterk veranderd, met een grote solidariteit met het Palestijnse volk. Dat is echt heel belangrijk.

Welk standpunt nemen de Belgische regering, die uit zeven partijen bestaat, en de oppositie in over het conflict in het Midden-Oosten?

Op dit moment is de regering verdeeld over deze kwestie. Er zijn krachten die voorstander zijn van een onmiddellijk staakt-het-vuren. Vorige week besloot de regering vijf miljoen euro beschikbaar te stellen aan het Internationaal Strafhof om oorlogsmisdaden te onderzoeken, wat een goede zaak is. De Franstalige liberalen, de op één na grootste partij in de regering, nemen echter een zeer pro-Israëlisch standpunt in. De grootste Vlaamse partij, de N-VA, positioneert zich ook openlijk en duidelijk voor Israël binnen de oppositie.

Aan de gevels van de PVDA-kantoren hangen momenteel demonstratief Palestijnse vlaggen. Dat is een duidelijk contrast met de Duitse Linke en haar splinterpartij, de Bündnis Sahra Wagenknecht. Zij hebben moeite met dergelijke zichtbare solidariteit en benadrukken keer op keer het recht van Israël op zelfverdediging tegen Hamas.

Onlangs verscheen mijn nieuwe boek “Muiterij. Hoe onze wereld kantelt” over de veranderende positie van het mondiale Zuiden ten opzichte van het imperialistische kamp rond de Verenigde Staten. Daarin beschrijf ik vijf schakelmomenten tussen 1991 en 2022. Op dit moment beleven we een zesde kantelmoment: in de manier waarop de wereld naar Europa en de VS kijkt. Als we de eurocentrische visie achter ons laten, zien we dat het mondiale Zuiden met één stem zijn steun uitspreekt aan Palestina. Azië, Afrika, Zuid-Amerika en het Caribisch gebied zijn ook verenigd in hun veroordeling van de hypocrisie van Europa, dat iedereen de les leest en ze vertelt hoe ze moeten stemmen over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, maar Israël overal mee weg laat komen. Dit gaat niet alleen over Israël en Palestina, maar ook over het internationaal recht en de positie van Europa en de VS in deze wereldorde, die op zijn einde loopt. Daarom ben ik van mening dat alle progressieve krachten in Europa zich moeten scharen aan de zijde van de krachten van het Zuiden om hun soevereiniteit en hun recht op verzet tegen het imperialisme te verdedigen. Dit is ook belangrijk voor de Europese volkeren zelf. Want er kan geen vrijheid zijn voor de werkende klasse in Europa, in België, zolang de EU het kolonialisme blijft bevorderen en wapens blijft exporteren. Vandaar de oproep van de Belgische werkende klasse, van de vakbonden, die zeggen dat we niet betrokken willen zijn bij een mogelijke genocide.

In Duitsland en ook in Frankrijk wordt er sterke druk uitgeoefend op de Palestijnen die daar wonen en op de solidariteitsbeweging - tot en met het verbieden van organisaties en betogingen aan toe. In Duitsland worden mensenrechtenactivisten die campagne voeren voor een staakt-het-vuren nu afgeschilderd als aanhangers van Hamas. Ziet u iets soortgelijks gebeuren in België?

Nee, niet in dezelfde mate. België is een klein land tussen Frankrijk en Duitsland, en Belgisch rechts zou in deze kwestie graag het beleid van zijn buurlanden overnemen. Maar ik denk niet dat dat in hun voordeel zou uitpakken. De druk om deze genocidale oorlog te beëindigen is gewoon te groot, de betogingen zijn te sterk. Er is ook een verschil tussen Duitsland en Frankrijk op democratisch niveau, aan de universiteiten en in de vakbonden. En de media hebben hier hun rode lijn - de dagelijkse oorlogsmisdaden in Gaza worden nu gedocumenteerd en kunnen niet langer worden gerechtvaardigd. Het feit dat we een pers hebben die nog steeds verslag doet van deze oorlogsmisdaden is een bron van ergernis voor de Israëlische ambassade. De ambassade wilde in het parlement een film vertonen over de Hamas-aanvallen van 7 oktober. Maar dit werd afgewezen omdat het per slot van rekening het Belgische parlement is en niet dat van Israël of de VS. Er is natuurlijk veel druk van de Israëlische en Amerikaanse ambassades. Maar als soevereiniteit als woord nog wat betekent, dan moeten we natuurlijk soeverein zijn tegenover dit gedrag van de Verenigde Staten en Israël.

We spreken hier in de marge van het Internationaal Tribunaal tegen de VS-blokkade van Cuba in het Europees Parlement. In uw welkomstwoord benadrukte u de overeenkomsten tussen de aanvallen op Cuba en Palestina. Wat zijn deze overeenkomsten?

Tijdens de laatste stemming van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 2 november stemden 187 landen voor het opheffen van de onrechtmatige en criminele blokkade tegen Cuba. Van alle landen ter wereld hebben de Verenigde Staten slechts één bondgenoot gevonden, Israël, die hen steunt tegen Cuba. Alleen een apartheidsstaat die al jaren een illegale blokkade oplegt aan de Gazastrook staat aan de kant van Washington. Oorlogsstokers zoals de Verenigde Staten en Israël raken steeds meer geïsoleerd en worden geconfronteerd met een groeiende roep om naleving van het internationaal recht en een einde aan het hypocriete beleid van twee maten, twee gewichten.