De Kamer stemt vandaag over het voorstel van de PVDA om Covid-19-behandelingen niet onder patent van farmaceutisch bedrijf te laten vallen

De linkse partij vraagt ook dat ons land meewerkt aan een patent pool onder de Wereldgezondheidsorganisatie, die alle rechten verzamelt op de kennis en technologie die nodig zijn in de strijd tegen corona. “Gezondheid moet voorgaan op de belangen van de farmaceutische industrie, die geen euro winst mag boeken op de strijd tegen het coronavirus”, zegt Sofie Merckx, huisarts en PVDA-volksvertegenwoordiger. 

Sofie Merckx hoopt dat de Commissie zich vandaag achter haar voorstel van resolutie schaart en ons land zo in het rijtje van landen als Canada, Chili en Ecuador plaatst. “Als antwoord op de coronacrisis paste Canada vorige maand zijn wetgeving aan om een versnelde procedure voor dwanglicenties mogelijk te maken. De parlementen van Chili en Ecuador namen resoluties aan om de regering het recht te geven dwanglicenties toe te passen. Ook ons land moet meteen in actie kunnen schieten. Dat is trouwens precies wat experts in 2009 aanbevolen in het kader van het Belgisch pandemieplan”. 

Dwanglicenties moeten ervoor zorgen onmiddellijk voldoende voorraden voor iedereen te garanderen en dit voor een zo laag mogelijke prijs. “Met de huidige logica van patenten zijn het de bedrijven die de prijs en de toegang tot geneesmiddelen bepalen, aldus Sofie Merckx. Nobelprijswinnaar voor economie Joseph Stiglitz noemde dit systeem recent nog ‘dodelijk’, omdat het de toegang tot levensreddende medicijnen afsnijdt. De overheid moet zichzelf alle middelen geven om in te grijpen. Op die manier kan men in ons land een terugbetaling door de sociale zekerheid voorzien en wordt de behandeling gratis voor de patiënt”. 

Het principe van dwanglicenties werd in de jaren 1990 afgedwongen door Nelson Mandela om de toegang tot hiv-behandelingen mogelijk te maken. “De bedrijven die de octrooien bezaten, weigerden hun prijzen te verlagen, waardoor de zwaar door de hiv-epidemie getroffen Afrikaanse bevolking zich niet kon laten behandelen, licht Sofie Merckx toe. Om de behandeling toch toegankelijk te maken, doorbrak Mandela het monopolie van de farmaceutische bedrijven op hiv-medicijnen. Als gevolg daarvan hebben miljoenen mensen over de hele wereld zich kunnen laten behandelen”.

Ook het Belgisch recht (artikel XI.38 van het Wetboek van economisch recht) en internationale overeenkomsten voorzien in het mechanisme van dwanglicenties. “We weten dat onze regering tot nu toe altijd geaarzeld heeft om het ook daadwerkelijk toe te passen, besluit Sofie Merckx. De ongekende gezondheidscrisis die we doormaken moet ons er des te meer toe aanzetten het huidige functioneren van de farmaceutische industrie in vraag te stellen. De grote farmaceutische bedrijven mogen geen euro winst boeken op de strijd tegen het coronavirus”