Cipiers zenden een signaal: "belofte maakt schuld"
Overbevolking blijft in onze gevangenissen een groot probleem, die met een groot personeelsgebrek kampen. Dit maakt de situatie onhoudbaar en gevaarlijk. En wat is de reactie van de regering? Het opleggen van een minimumdienstverlening en een opvordering van agenten tijdens een staking. In verschillende gevangenissen is het aantal agenten die nodig is om aan een minimumdienstverlening te voldoen echter hoger dan het aantal agenten dat beschikbaar is tijdens een gewone werkdag.
Het gemeenschappelijk vakbondsfront kondigde voor 12 december een nationale stakingsdag aan in de Belgische gevangenissen. Het is een waarschuwing van de cipiers aan de minister en de volgende regering: justitie en de gevangenissen moeten middelen krijgen!
Overbevolking blijft in onze gevangenissen een groot probleem, die met een groot personeelsgebrek kampen. Dit maakt de situatie onhoudbaar en gevaarlijk. En wat is de reactie van de regering? Het opleggen van een minimumdienstverlening en een opvordering van agenten tijdens een staking. In verschillende gevangenissen is het aantal agenten die nodig is om aan een minimumdienstverlening te voldoen echter hoger dan het aantal agenten dat beschikbaar is tijdens een gewone werkdag. Het gemeenschappelijk vakbondsfront kondigde voor 12 december een nationale stakingsdag aan in de Belgische gevangenissen. Het is een waarschuwing van de cipiers aan de minister en de volgende regering: justitie en de gevangenissen moeten middelen krijgen!
Onze gevangenissen zijn een tijdbom
De regering heeft jarenlang op de budgetten bespaard. De situatie is almaar onhoudbaarder geworden. De Belgische gevangenissen huisvesten 10.600 gevangenen, terwijl er normaal gesproken maar plaats is voor 9.200 gevangenen. Een overbevolking van gemiddeld 15 %. In sommige gevangenissen, met name de arresthuizen, zitten gevangenen met drie in een cel die eigenlijk voorzien is voor twee gevangenen. Dit alles terwijl er al jaren een groot personeelstekort is. Gebrek aan stromend water, vervallen gebouwen, lekkende daken.... en ook een gebrek aan investeringen in infrastructuur of zelfs in basisuitrusting zoals uniformen.
Door het gebrek aan personeel in combinatie met de verouderde infrastructuur en de overbevolking in de gevangenissen kunnen de basisrechten van de gevangenen niet worden gewaarborgd. Dit leidt tot zeer gespannen situaties voor de bewakers en verhindert hen om correct met de gevangenen te werken. Het is ook gevaarlijk voor de samenleving, omdat gevangenissen dan plaatsen worden waar mensen gevaarlijker uitkomen dan wanneer ze er binnenkomen.
De situatie is onhoudbaar. Half november werden in de gevangenis van Ittre opnieuw verschillende cipiers aangevallen en verwond. Begin oktober brak er dan weer een staking uit in de Antwerpse gevangenis om de onderbezetting aan de kaak te stellen. Het gebrek aan investeringen is een tijdbom. Daarom hebben de werknemers de afgelopen jaren veel actie gevoerd. Met elke keer dezelfde eis: dat zij het nodige personeel en de nodige middelen zouden krijgen om hun werk te doen.
De gebroken beloften van de regering...
In 2016 beloofde minister van Justitie Koen Geens (CD&V) om personeel in dienst te nemen, te investeren in infrastructuur en de overbevolking te beperken door het aantal gedetineerden terug te brengen tot minder dan 10.000. Geen van die beloften zijn nagekomen.
Minister Geens zegt vandaag dat hij bij gebrek aan kandidaten geen personeel kan vinden. Maar de vakbonden zeggen al heel lang: het beroep moet worden opgewaardeerd om het aantrekkelijker te maken. Gezien de huidige werkomstandigheden willen weinig mensen in onze gevangenissen werken.
De regering vindt de rechten van gedetineerden enkel belangrijk om het stakingsrecht in te perken.
De enige maatregel die de regering sinds 2016 voor de gevangenissen heeft genomen is de minimumdienstverlening en het opvorderen van cipiers bij een staking. Dit is een zeer ernstige aanval op het stakingsrecht die minister Geens rechtvaardigt in naam van de rechten van de gevangenen. Veel vakbondsafgevaardigden hekelen die volslagen hypocriete houding en ze zeggen dat "Geens maar geïnteresseerd is in een minimale dienstverlening tijdens stakingen, terwijl er elke dag een maximale dienstverlening en goede werkomstandigheden voor bewakers en gevangenen zouden moeten zijn".
Door te proberen de minimumdienstverlening op te leggen, doen de rechtse partijen (gesteund door de Groenen en het cdH) niets aan de problemen in de gevangenissen. Ze spreken over het opleggen van 80 % aanwezigheid van het personeel voor een minimumdienstverlening, maar het komt in sommige gevangenissen regelmatig voor dat dit percentage zelfs niet op normale dagen wordt gehaald. Het is eigenlijk elke dag een minimumdienstverlening, maar daarover rept de overheid niet.
De geest van de witte woede om justitie te herfinancieren
De cipiers hebben gelijk om actie te ondernemen en op te komen voor de herfinanciering van justitie. Het is een strijd die alle werknemers in het noorden en het zuiden van het land verenigt en die de hele samenleving aangaat. De witte woede heeft laten zien dat het mogelijk was om voor een overwinning te gaan: door op de lange termijn te mobiliseren en het hart van de publieke opinie te winnen.