Bevries de energieprijzen en laat de oorlogsprofiteurs betalen voor het noodplan van de PVDA

"Wanneer de rijken oorlog voeren, sterven de armen", luidt het gezegde. Oorlog draait om macht en geld. De werkende klasse kan in deze oorlog alleen maar de verliezer zijn. Dat zien we aan de energieprijzen die de pan uitrijzen en de zware sociale en economische gevolgen in Europa. Maar ook aan de stijging van de voedsel- en grondstofprijzen wereldwijd.

Politici en oorlogsstokers die voor militaire escalatie en confrontatie pleiten, zeggen dat we “alle kosten van oorlog en sancties moeten aanvaarden". Maar het zijn niet zij die de gevolgen zullen voelen. De werkende klasse daarentegen heeft alle belang bij vrede en de-escalatie (zie Waarom een duurzame vrede in Europa mogelijk is)

De werkende klasse heeft ook een noodplan nodig om haar koopkracht te beschermen. De PVDA stelt het volgende 5-puntenplan voor:

1. De btw op gas, elektriciteit en stookolie onmiddellijk verlagen tot 6%

Energie is een basisbehoefte. We hebben al meer dan 300.000 handtekeningen voor een btw-verlaging verzameld, dankzij deze druk komt de zaak in beweging. We hebben een permanente (geen tijdelijke) verlaging van de btw op energieproducten naar 6% nodig. Energie is geen luxe. Deze maatregel moet worden gefinancierd door de energiereuzen die dankzij de oorlog en de crisis buitensporige winsten boeken. Deze verlaging mag niet worden gefinancierd door op andere manieren geld uit onze zakken te kloppen, bijvoorbeeld door de accijnzen te verhogen.

2. De brandstofprijs onder 1,40 euro per liter brengen

Brandstof is onbetaalbaar geworden. Veel werknemers hebben geen alternatief en moeten werken om de brandstof te betalen die ze nodig hebben om op hun werk te geraken. De liberalen, CD&V en N-VA hebben in de laatste regering de accijnzen opnieuw verhoogd. Het is tijd om ze drastisch te verlagen en een prijs onder 1,40 euro per liter te garanderen door radicale toepassing van de omgekeerde cliquet (hoe meer de prijs stijgt, hoe meer de accijnzen dalen).

3. De gas-, elektriciteits- en olieprijzen op Europees niveau bevriezen

Al maanden stijgen de prijzen in een onhoudbaar tempo, als gevolg van de liberalisering van de sector (lees hier meer). De oorlog in Oekraïne heeft deze situatie dramatisch verergerd. We spreken over factuurverhogingen tot 5000 of zelfs 8000 euro per jaar. De verlaging van de btw zal niet volstaan om deze prijsstijgingen te compenseren. Er is een meer diepgaande ingreep nodig, de prijzen moeten worden bevroren op een veel lager niveau dan vandaag. Frankrijk heeft dat reeds gedeeltelijk gedaan voor elektriciteit. Dit kan worden gefinancierd door de overwinsten van de oorlogsprofiteurs aan te spreken.

4. Investeren in een grootscheeps isolatieplan, openbaar vervoer en hernieuwbare energie

De huidige kwetsbaarheid is het gevolg van decennia van liberalisering op Europees niveau. Door de markt de vrije hand te geven, hebben we te weinig geïnvesteerd in isolatie en openbaar vervoer - waardoor we minder energie zouden verbruiken - en in de productie van hernieuwbare energie, wat ons hyperafhankelijk maakt van olie en gas. In sociaal, ecologisch en economisch opzicht is dit een absurd beleid. We moeten helemaal van koers veranderen, we hebben een massaal overheidsinvesteringsplan nodig zodat iedereen zijn woning kan isoleren, we het openbaar vervoer kunnen ontwikkelen en de productie van hernieuwbare energie kunnen versnellen.

5. We moeten de oorlogsprofiteurs laten betalen

Voor een kleine minderheid van multinationals en aandeelhouders is oorlog geen probleem maar een winstgevende zaak. Ze wrijven tevreden in hun handen. Engie, Total, Shell, al deze bedrijven hebben vorig jaar recordwinsten geboekt. Deze energiemultinationals zullen in 2022 samen nog steeds meer dan 200 miljard aan overwinsten binnenrijven als gevolg van de huidige situatie, aldus officiële cijfers van het Internationaal Energieagentschap. De grote speculanten die gokken op gastekorten om geld te verdienen op de kortetermijnmarkten, moeten worden aangepakt. Dat geldt ook voor de wapenhandelaars, die zich nu al in de handen wrijven. Zoals de CEO van Lockheed Martin, die zijn aandeelhouders mooie extra winsten heeft beloofd dankzij de oorlog in Europa.

Deze oorlogsprofiteurs moeten in de buidel tasten. Hier moeten we het geld vandaan halen om de maatregelen ter bescherming van de werkende klasse te financieren.