“Aparte taalbadklassen zijn een overblijfsel uit de jaren 1970”

PVDA-volksvertegenwoordiger Kim De Witte voedt zijn zoon Sasha zelf tweetalig op. “De ouders van mijn vriendin spreken Frans. Om met zijn oma en opa te kunnen praten, moet Sacha die taal kennen. Dus: thuis spreekt hij Frans en op school Nederlands.”

“Veel kinderen spreken thuis een andere taal dan op school”, aldus De Witte. “Dat is een feit. Hoe we daarmee omgaan, is een keuze. De leercurve van meertalige kinderen verloopt anders dan die van eentalige kinderen. In het begin is hun woordenschat vaak beperkter, in de twee talen. Maar ze halen die achterstand in, want er is plaats genoeg voor meerdere talen in een kinderhoofd.”

De nieuwe minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) wil nu een ingangsexamen opleggen aan vijf- en zesjarige kleuters. Een taalexamen. Als ze daarop niet slagen, mogen ze niet starten in het eerste studiejaar. Dan moeten ze tot één jaar lang bijscholing volgen in een aparte klas. Een “taalbadjaar”, zo noemt Weyts dat. 

Donderdag was er daarover een hallucinant debat in het Vlaams parlement. “Aparte taalbadklassen zijn een reliek uit de jaren 1970”, zei Kim De Witte tegen minister Weyts. “Alle onderzoek zegt dat dit de foute aanpak is. Van de OESO tot professoren van de KU Leuven, UGent en UAntwerpen. Allemaal zeggen ze: betrek de kindjes met taalachterstand in gewone klassen, stimuleer ze extra rond taal en laat ze leren van elkaar. Als je kindjes met taalachterstand samen zet in één klas, dan krijg je een taalwoestijn, geen taalbad.”

Tot vijf keer toe stelde Kim De Witte de vraag aan minister Weyts en de N-VA-fractie of zij enig onderzoek kunnen voorleggen waaruit blijkt dat een ingangsexamen voor kleuters en taalbadjaren iets opleveren. Een antwoord kwam er niet.

“We zullen echt niet vooruit gaan door elkaar om de oren te slaan met pedagogische inzichten”, herhaalde de minister van Onderwijs vrijdag in De Standaard. In een debat over onderwijs heeft wetenschappelijk onderzoek dus geen plaats. Facts free politics heet dat. De Vlaamse regering, anno 2019.

Drie assen

Wat is dan de goede aanpak? Er zijn drie assen.

Ten eerste, meer investeren in betaalbare en toegankelijke kinderopvang. Want taalonderricht begint natuurlijk lang vóór de kleuterklas. Vlaanderen zitten in de staart van Europa als het aankomt op betaalbare, toegankelijke en kwalitatieve kinderopvang. Scandinavische landen tellen tot twee keer meer plaatsen voor jonge kinderen. Het personeel is ook opgeleid om specifiek in te zetten op taal.

Ten tweede, voldoende en goed gevormde leerkrachten. Vandaag lezen we opnieuw dat er een enorm tekort is aan leerkrachten. Kleuterleid(st)ers moeten bijspringen in het lager onderwijs, er zijn grote tekorten in het middelbaar onderwijs. We stevenen af op een tekort van 7.000 leerkrachten. Wie nog blijft moet harder en langer werken voor minder pensioen.

Ten derde, een goede sociale mix. Kinderen leren van elkaar. Het Vlaams onderwijs is wereldkampioen in segregatie, met concentratiescholen langs de ene kant en elitescholen langs de andere kant. Een op de twee kinderen uit de armste gezinnen komt terecht in het beroepsonderwijs. Omdat ze dommer zijn? Natuurlijk niet! Ons onderwijs reproduceert de sociale ongelijkheid. En dat gaat niet alleen over kinderen met migratieachtergrond. Het gaat over alle kinderen van arbeiders en gewone werkmensen die onze samenleving met hun twee handen opbouwen. De kleine stapjes richting een betere sociale mix en minder ongelijkheid in ons onderwijs werden door de N-VA allemaal afgeschaft. De elitescholen zijn voor de N-VA een voorbeeld van het samenlevingsmodel dat zij voor ogen heeft.

“In plaats van doortastende maatregelen tegen de taalachterstand van sommige kinderen te nemen, komt Ben Weyts met een ‘quick fix’ die misschien goed klinkt maar niets zal oplossen. Je zou bijna denken dat de N-VA geen oplossing wil”, aldus Kim De Witte.