Anti-betogingswet: 9 ingrediënten voor een winnend recept

1 We kunnen een wetsontwerp terugdringen

Zelfs als het voortkomt uit een regeerakkoord. Zelfs als alle partijen in de meerderheid het actief steunen en het in de commissie wordt goedgekeurd. Zelfs als de politieke partijen (inclusief socialisten en groenen) arrogant en agressief zijn en vastbesloten lijken om dat tot het einde vol te houden.

2 Vastberadenheid

De sociale oppositie gaf niet op en verzette zich in elke fase van het proces tegen het wetsontwerp. Zelfs na de stemming in de commissie in juli vorig jaar. We konden voorkomen dat voor het zomerreces over het wetsontwerp werd gestemd. Het sociale oppositiefront kon zo op 5 oktober meer dan 10.000 mensen in Brussel op straat brengen.

3 Een breed front van verzet

Het traditionele gemeenschappelijke front van de vakbonden werd uitgebreid tot een "verbreed gemeenschappelijk front" dat naast de vakbonden ook verenigingen als Greenpeace, Amnesty, La ligue des Droits de l'homme, De Liga voor Mensenrechten en PLN samenbracht. Dit front kon breder e en sterkere politieke druk uitoefenen.

4 Een waaier aan actiemiddelen

Er werd een beroep gedaan op het hele arsenaal van middelen voor sensibilisatie en mobilisatie: opiniestukken, mobilisatie van volksvertegenwoordigers, advocaten, betogingen, ... Er waren minstens vier mobilisaties, vormingen, een campagne op sociale media, een campagne om protestmails te sturen naar de regering, …

5 Juristen in de strijd

De rol van juristen, zoals die van PLN (Progress Lawyers Network), was cruciaal om de alarmbel te luiden bij middenveld, vakbonden en politiek.

6 Een politiek steunpunt

Het was essentieel om een drijvende politieke kracht te hebben die nauw samenwerkte met het verbrede gemeenschappelijke front. De PVDA kon helpen om van de kwestie een politieke prioriteit te maken. De partij droeg bij aan het sensibiliseren van de publieke opinie door middel van artikels, tussenkomsten in het parlement en visuals. De partij kon de bespreking van het voorstel in het Parlement vertragen en de sociale mobilisatie politiek vertalen.

7 Dank aan de Delhaiziens

Deze overwinning zou niet mogelijk zijn geweest zonder de krachtige beweging van de Delhaiziens en de strijd tegen de repressie die ze onderging. Hun strijd toonde aan hoe de huidige wetten worden gebruikt om de sociale strijd te breken. De anti-betogingswet moest een bijkomend middel zijn voor de algemene onderdrukking van de sociale beweging.

8 De pogingen om het middenveld te criminaliseren

Greenpeace-activisten werden vervolgd voor hun actie in de haven van Zeebrugge, op basis van een artikel dat zogezegd niet bedoeld was om gebruikt te worden tegen sociale actie, maar tegen migranten die via de haven naar het Verenigd Koninkrijk willen. Het middenveld was zich er dus van bewust dat een wet - zelfs een wet die zogenaamd alle waarborgen van de wereld geeft – gebruikt kan worden om sociale actie te onderdrukken

9 Vakbonden in actie

De protesten tegen de veroordeling van Bruno Verlaeckt en de 17 Luikse vakbondsleden (waaronder Thierry Bodson, voorzitter van het ABVV) hebben de weg geëffend voor de overwinning van vandaag. Het deed mensen begrijpen dat ze veroordeeld konden worden op basis van een wetsartikel (in dit geval artikel 406 van het strafwetboek) dat zogenaamd nooit gebruikt zou mogen worden om sociale bewegingen te onderdrukken.

Tijdslijn

• 28/4: het wetsontwerp wordt voorgesteld aan de parlementsleden
• 8/5: de juristen van PLN waarschuwen voor de gevaren van het ontwerp
• 10/5: uiteenzetting in het parlement door toenmalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld), de meerderheid verwerpt het voorstel van de PVDA om vakbonden en middenveld uit te nodigen voor een hoorzitting
• 22/5: in Brussel betogen 20.000 mensen in solidariteit met de Delhaiziens en eisen syndicale vrijheid
• 7/6: 1000 mensen verzamelen voor het kabinet van Van Quickenborne
• 13/6: de meerderheid stelt amendementen voor om zo de pil te vergulden, de juristen van het verbreed gemeenschappelijk front wijzen op de inefficiëntie en zinloosheid ervan
• 28/6: betoging met 2500 mensen voor het kabinet van Van Quickenborne
• 11/7: Solidaris en twee secties van de PS verzetten zich tegen het wetsontwerp
• 12/7: in de kamercommissie getuigen de arbeiders-verkozenen van de PVDA gedurende vier uur tegen het wetsontwerp
• 18/7: in een brief aan de weerspannige PS-secties probeert de voorzitter van de PS het wetsontwerp te “verkopen”
• 20/7: de PVDA verhindert een poging van de liberalen om een stemming voor de vakantie te forceren
• 5/10: betoging door het verbreed gemeenschappelijk front, 10.000 mensen zijn in Brussel
• 6/10: de Raad van State geeft de juristen van het verbreed gemeenschappelijk front gelijk
• 4/11: PS-voorzitter Paul Magnette verklaart dat hij de wet niet wil stemmen, ook al verdedigt hij de legitimiteit ervan
• 6/11: Ecolo en Groen volgen hem