763.340 stemmen in heel het land: “De PVDA is een van de winnaars van deze verkiezingen"
De PVDA is onmiskenbaar een van de grote winnaars van de verkiezingen van 9 juni. In heel het land is de partij een speler waar niemand nog omheen kan. Op een persconferentie daags na de verkiezingsoverwinning vertellen Raoul Hedebouw, Peter Mertens, Sofie Merckx en Jos D’Haese hoe de partij de resultaten beoordeelt.
“De PVDA is een van de grote winnaars van deze verkiezingen”, zegt Raoul Hedebouw. “We worden de vierde partij op nationaal niveau. Daarom zijn we relatief vlug uitgenodigd bij de koning. Wij zijn nationaal van 566.000 naar 763.340 stemmen uitgegroeid.”(1)
De voorzitter van de PVDA begon met de Europese resultaten: “Met Rudi Kennes stuurt de PVDA een tweede volksvertegenwoordiger naar het Europees parlement.” Kennes werkte als vakbondsman ook op Europees niveau en weet dus heel goed wat Europa wel en niet doet voor de werkende klasse.
“We zijn fier dat we een arbeider naar het Europees parlement kunnen sturen. Dat parlement heeft nog veel minder dan de andere parlementen een volks karakter, met Rudi brengen we daar verandering in. Rudi zal de megafoon zijn van elke sociale strijd die in ons land en in Europa wordt gevoerd.”
Linkse thema’s
In Vlaanderen zet de PVDA een nooit gezien resultaat neer. In het Vlaams parlement gaat de partij van 4 naar 9 zetels.“Wij zijn overduidelijk een van de grote winnaars in Vlaanderen”, zegt Raoul Hedebouw.
“Wat we ook zeker onthouden van deze campagne, is dat wij belangrijke linkse thema zoals de miljonairstaks op de agenda hebben kunnen zetten”, legt Raoul Hedebouw uit. “De miljonairstaks was een van de hoofdthema’s in de campagne. Alle andere partijen hebben daar standpunt over moeten innemen. En dat in alle landsdelen. Dat toont duidelijk aan dat de bekommernissen van de mensen overal dezelfde zijn. En dus is de vraag wat er nu gaat gebeuren. Ofwel gaan we naar de besparingspolitiek van de N-VA en MR, ofwel wordt er geluisterd naar wat de mensen zeggen over al die thema’s waarvoor ze gestemd hebben. Zoals de miljonairstaks, die geld moet opbrengen om te investeren in pensioenen, in de zorg, in sociale maatregelen.”
Raoul Hedebouw benadrukt ook het profiel van de nieuwe PVDA-verkozenen: “Opmerkelijk is ook dat we arbeiders en jongeren naar de parlementen sturen.Wij hebben jongeren hoog op onze lijsten gezet, omdat wij vinden dat jongeren het recht hebben om vertegenwoordigers te hebben die hun bekommernissen vertolken.” Zo gaat bijvoorbeeld Amina Vandenheuvel uit Antwerpen naar het Vlaams parlement. Met haar 22 is ze een van de jongste parlementsleden ooit. Of Robin Tonniau, die 11 jaar bij Volvo werkte, gaat naar de Kamer.
Resultaat van een lang proces
Ook Peter Mertens, algemeen secretaris van de PVDA, blikte terug op de resultaten. “Hoe komt het toch dat in België de PVDA in alle landsdelen groeit, terwijl in de rest van Europa vooral de krachten van de haat en de verdeeldheid, de extreemrechtse krachten, sterker worden?” Dat is de vraag die Europese journalisten op 9 juni stelden aan Peter Mertens.
“Deze overwinning komt niet uit de lucht vallen”, zegt Mertens. “We bouwen daar al heel lang aan. In 2008 begonnen we met het Vernieuwingscongres. In 2012 braken we door in Antwerpen en Luik. In 2014 en 2019 boekten we federaal en regionaal winst. Vandaag verzilveren we de resultaten van dat proces.”
Mertens wijst ook op het belang van de vele medewerkers: “We zijn heel blij dat er 20.000 mensen aan deze campagne hebben meegewerkt, niet alleen leden. Er was een groot enthousiasme in de campagne. Hoe langer ze duurde, hoe meer vrijwilligers er bijkwamen. Dat is uniek.”
Overwinning in Vlaanderen
Over de resultaten in Vlaanderen vertelt Vlaams fractieleider Jos D’Haese: “De PVDA boekt een mooie verkiezingsoverwinning. Wij verdubbellen ons aantal Vlaamse parlementsleden: van 4 naar 9. Het is ons beste resultaat ooit. We winnen stemmen bij werkende mensen, bij jongeren, bij de brede diversiteit. In de steden en de industriële gebieden – Gent, Antwerpen, Zaventem, Boom en Mechelen – haalden we veel stemmen.
“We zijn de locomotief op links geweest tijdens deze campagne”, gaat Jos D’Haese verder. “De linkse partijen gaan in het Vlaams Parlement samen van 25,5 naar 29,5%. Dat is de beste score voor links in 30 jaar. Daar mogen we trots op zijn, en met de PVDA mogen we trots zijn dat we linkse thema’s op tafel hebben gezet tijdens de campagne.”
De Wever lijdt nederlaag in thuisstad
Een van de meest opmerkelijke resultaten werd wellicht genoteerd in Antwerpen. Daar werd de PVDA met 22,5% de tweede partij en laat ze het Vlaams Belang ver achter zich. “Dat is uniek”, zegt Peter Mertens. “Antwerpen is immers de geboortestad van het Vlaams Belang. Antwerpen is de grootste industriële stad van Vlaanderen, en daar stijgen we met 10%. Met 22,5% worden wij een volkspartij in Antwerpen, mensen stemmen om enorm diverse thema’s en redenen op de PVDA. Ons publiek is heel divers. Heel veel mensen feliciteren ons met dat resultaat, ze zijn blij dat er in Antwerpen opnieuw een linkse stroom is.”
Lees voort onder de video
Dat resultaat opent ook perspectieven voor de gemeenteraadsverkiezingen. “We halen nu in Antwerpen met de drie linkse partijen 43%”, zegt Mertens. “Als CD&V haar verantwoordelijkheid neemt, dan zou er na oktober in Antwerpen een progressief, links bestuur kunnen komen. De enige echte nederlaag die Bart De Wever gisteren heeft geleden, is in zijn eigen thuisstad, in Antwerpen, waar de PVDA gevaarlijk dicht bij N-VA komt. N-VA heeft daar 25%, wij 22,5%.”
Federaal van 12 naar 15 kamerleden
“Voor jullie zit een fiere fractieleidster”, zei Sofie Merckx, PVDA-fractieleidster in de Kamer. “In het federaal parlement gaat de PVDA van 12 naar 15 zetels. Opvallende nieuwkomers zijn daar Annik Van den Bosch, kassierster bij Delhaize, Kemal Bilmez, die bij DHL werkte op de luchthaven in Zaventem, en ook Farah Jacquet, NMBS-treinbegeleidster uit Namen.”
Overwinning in Brussel
In de Europese hoofdstad Brussel stijgt de PVDA naar 20,9%. Dat geeft 16 verkozenen, 15 Franstalig en 1 Nederlandstalig. De PVDA is de grootste partij in deelgemeentes Anderlecht, Sint-Gillis en Molenbeek: jonge en diverse gemeentes waar veel arbeiders wonen.“Dat is een grote overwinning”, zegt Sofie Merckx.
“Onze overwinning in Brussel is een signaal dat gehoord moet worden”, zegt Sofie Merckx. “De PVDA heeft een programma dat wil breken met de traditionele politiek. We richten ons in Brussel vooral op de wooncrisis. Wij willen de huurprijzen in Brussel omkaderen en de almacht van de betonbaronnen breken.”
De PVDA stuurt ook 4 jongeren naar het Brussels parlement, met Soulaimane El Mokadem, Manon Vidal, Mehdi Talbi en Octave Daube. Die laatste, 24 jaar oud en verantwoordelijke in Comac (de studentenbeweging van de PVDA), was actief in de strijd tegen het “Décret Paysage”, een hervorming die duizenden studenten zou geraakt hebben. Onze federale lijsttrekker Nabil Boukili is de populairste Brusselse volksvertegenwoordiger, met 29.627 voorkeursstemmen. Françoise De Smedt, lijsttrekker voor het Brussels Parlement, staat in de top 3 met 16.737 stemmen.
Behoud van sterke positie in Wallonië
Sofie Merckx gaat verder over de resultaten in het zuiden van het land: “In Wallonië zien we twee locomotieven: een ‘Sarkozistische’ locomotief met de MR, en een ‘Macronistische’ locomotief met les Engagés. In dat kader is links achteruit gegaan, maar de PVDA houdt het beste stand. We hebben een kleine daling van 1,5%”, zegt Sofie. “Na onze hoge score in 2019, behouden we dus toch in Wallonië een sterke positie met ons programma en onze breekpunten.”
Raoul Hedebouw reflecteert ook over het resultaat van de campagne aan Franstalige kant: “Doorheen de hele campagne was de vraag of de PVDA in de regering kon of wilde komen. Wij hebben altijd het signaal gegeven aan de PS en Ecolo dat we samen een meerderheid wilden vormen. Maar zij hebben gedurende 9 maanden de deur gesloten. Paul Magnette (voorzitter van de PS, nvdr), noemde ons op een bepaald moment ‘couillons’ (idioten, nvdr). Onze voorstellen zouden ‘onrealistisch’ zijn. De pensioenleeftijd terugbrengen naar 65 jaar, de miljonairstaks, de lonen laten stijgen...het werd allemaal als onmogelijk bestempeld. PS en Ecolo lieten die eisen al voor de verkiezingen vallen uit pure politieke berekening van wat aanvaardbaar zou zijn voor de andere traditionele partijen.”
“Want terwijl die linkse traditionele partijen de deur sloten voor de PVDA, werd ze wagenwijd opengezet voor Les Engagés”, gaat Raoul verder. “PS en Ecolo schoven een programma naar voren waarmee ze samen met Les Engagés een meerderheid zouden kunnen vormen. Les Engagés werden beschouwd als de partner waarmee ze ‘de meest progressieve’ meerderheid konden vormen. Die partij kreeg daardoor ten onrechte het etiket van ‘sociale’ partij. De PS maakte tijdens de campagne veel filmpjes tegen de PVDA, maar had geen enkele kritiek op Les Engagés. Dat was bijna een oproep voor een nuttige stem voor Les Engagés.”
De MR voerde in Wallonië dan weer een politiek van verdeel-en-heers. Uithalen naar de werklozen, de langdurig zieken, … Naar beneden stampen om zo te vermijden dat de mensen naar boven kijken. “Ook hier moet links met een offensief verhaal komen dat de mensen aanmoedigt om naar boven te kijken, naar de superrijken, de speculanten, de meest machtigen. Het zijn de werkende mensen die de rijkdom en diensten van onze samenleving produceren. Te weinig van deze rijkdom gaat naar hen in de vorm van loon, omdat aandeelhouders het gebruiken om hun dividenden te verhogen. Traditioneel links is er niet in geslaagd om deze tegenstrijdigheid aan te pakken door op te roepen tot een herziening van de loonblokkeringswet. Het heeft het veld opengelaten voor de liberalen in de ideeënstrijd.”
Raoul Hedebouw trekt een belangrijke les uit deze verkiezingen: “De hele campagne laat ons zien dat je als linkse partij wordt afgestraft als je geen duidelijke breekpunten meer naar voren durft te schuiven. Het is niet door ons erbij neer te leggen of te zeggen ‘het zou erger zijn zonder ons’ dat we mensen kunnen overtuigen. De PVDA heeft er alles aan gedaan om links te redden door offensief linkse eisen naar voren te schuiven. Wij zijn dan ook de linkse partij die het beste stand houdt in deze verschuiving naar rechts. Als links wil winnen, moet ze de mensen hoop geven met sterke linkse eisen, en die geloofwaardig maken. Voor ons is dat een belangrijke les uit de campagne.”
Niemand kan de PVDA nog negeren
“Het globale resultaat van deze verkiezingen maakt van ons weer één van de belangrijkste partijen in het land”, sluit Hedebouw af. “De PVDA groeit. Niemand zal ons nog kunnen negeren.”
Daarom staat de PVDA klaar om op alle niveaus in gesprek te gaan en haar programma van sociale alternatieven op tafel te leggen. De partij kijkt daarbij in de eerste plaats naar de linkse partijen, om met een open geest en constructief de gesprekken aan te gaan.
(1) Resultaat van de PVDA-lijsten op Europees niveau voor het hele Koninkrijk – cijfer geüpdatet na de laatste resultaten