2021, een jaar van verzet en solidariteit

Dag vrienden,

Gisteren belt er bij mij thuis iemand aan. Een man in een witte camionette met een pakje van bol.com. Voor de buren, die niet thuis zijn. Onze blikken raken elkaar en ik vraag: hoeveel verdien jij hier eigenlijk mee? Hij aarzelt en dan zegt hij: nog geen twaalf euro per uur. Sinds de coronacrisis is hij zeven dagen op zeven op de baan voor bol.com, van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat. Voor een hongerloon.

Dat corona een democratisch virus is dat iedereen gelijk treft, is de grootste leugen van 2020. Rijk wordt rijker, arm nog armer. Dit virus is een klassenvirus.

Aan de ene kant heb je bol.com, eigendom van de Nederlands-Belgische holding Ahold Delhaize. Zij behoren tot de winnaars van deze crisis. Hun nettowinst is verdubbeld, tot meer dan twee miljard euro.

Aan de andere kant heb je de chauffeurs van bol.com, in hun witte camionetten. En de orderpickers die krioelen in gigantische verdeelcentra. Ze lopen 20 kilometer per dag, 225 pakjes per uur, voor amper 10 euro bruto. Mensen van alle nationaliteiten. Ze hokken in wooncontainers op de bol.com-camping en betalen 400 euro voor een eenpersoonsmatras. Dit is moderne slavernij.

Lees voort onder de foto.

Jeff Bezos, de eigenaar van Amazon, die andere pakjesgigant, is één van de rijkste mensen ter wereld. In volle coronacrisis werd hij 78 miljard dollar rijker, terwijl zijn rekkenvullers het zout op hun patatten niet verdienen. Geen wonder dat Amazonwerknemers wereldwijd de straat op trokken, van Duitsland en Polen tot India en Bangladesh.

Bij de steenrijke aandeelhouders van bol.com en Amazon knallen de champagnekurken. Maar hun fortuin is gemaakt op de kap van tienduizenden koeriers en orderpickers, en kleine zelfstandigen die in volle lockdown hun winkel moesten sluiten. Zo pervers is het coronakapitalisme.

De rekening mag ook wel eens naar Fernand Huts gaan

Van pervers gesproken. Door juridisch prutswerk van de Vlaamse regering wordt de terugdraaiende elektriciteitsteller afgeschaft. En dat terwijl de Vlaamse regering op haar erewoord had beloofd om dat voordeel nog 15 jaar lang te behouden. Pure woordbreuk, en de mensen zijn terecht kwaad.

Men belooft nu een compensatie. Wel, wij moeten zien dat de rekening van dit debacle niet opnieuw naar de gewone man en vrouw wordt gestuurd. Want ondertussen blijft een multimiljonair als Fernand Huts elk jaar 12 miljoen euro subsidie cadeau krijgen voor zijn grote zonnepaneel-parken. Deze keer moet de rekening dáár naartoe gaan.

Banken moeten kleine zelfstandigen beter helpen, en niet hinderen

De nieuwe regering beloofde in september om eindelijk werk te maken van een vermogensbelasting op de grootste fortuinen.

We zijn vier maanden later en van die belofte blijft geen spaander heel. Want wat zegt premier De Croo? Dat hij er niet aan dénkt om de superrijken, meer te gaan belasten. “Diegenen die de schouders hebben om ons er weer bovenop te helpen, meer gaan belasten. Dat zou niet de juiste keuze zijn”, klinkt het.

De effectentaks van de regering laat de superrijken buiten schot, dankzij het zoveelste fiscale achterpoortje dat de aandelen op naam buiten beschouwing laat. Maar de kleine spaarder met een levensverzekering, die moet wél effectentaks betalen. Dat is de wereld op zijn kop.

Als wij in plaats van een effectloze taks een echte miljonairstaks voorstellen, zegt Conner Rousseau: “De PVDA is gewoon afgunstig op mensen die rijk worden door te ondernemen.”

Ik vraag me af of Conner Rousseau ons programma eigenlijk wel kent. Wij staan net op de bres voor de kleine zelfstandigen. In woord en daad. Foorkramers gaan over kop, kapperszaken zijn dicht, de cultuursector zit er compleet door en bij de helft van cafés en restaurants dreigt het faillissement. En wat doen de banken? Zij zetten de kleine zelfstandigen nog verder onder druk.

Daarom eisen wij als PVDA dat de banken uitstel van betalingen geven, zonder extra voorwaarden. Wij willen meer steun en minder belastingen voor de kleine ondernemers. Zoals wij in Zelzate doen. Maar dan moeten we ook de politieke moed hebben om de grootste vermogens wél te laten bijdragen. Dat deze regering, mét Groen en sp.a aan boord, elke vermogensbelasting laat vallen is schandalig. “Van de liberalen kun je nog begrijpen dat ze vechten tegen een rijkentaks”, zegt Paul De Grauwe terecht, “maar niet van de socialisten.”

Laten we in 2021 meer dan ooit, samen, opkomen voor een volwaardige vermogensbelasting. Een echte miljonairstaks.

Patij van de daad: meer dan 3.000 vrijwilligers in 600 solidariteitsprojecten

Als de overheid tekortschiet, dan organiseert de werkende klasse zelf de onderlinge solidariteit. In Frankrijk zetten de communisten van de PCF na de Tweede Wereldoorlog de Secours Populaire op, de Volkshulp. Materiële hulp, onderdak voor gezinnen, hulp voor kinderen. Geïnspireerd op dat model hebben wij dit jaar de Winter van Solidariteit opgezet.

Werknemers van Volvo zamelden speelgoed in: ‘de Sint voor elk kind’. Buschauffeurs van De Lijn maakten rijstpap voor een woonzorgcentrum. Staalarbeiders uit Charleroi verzamelden meer dan één ton voedsel voor de voedselbank. Zo hartverwarmend, die generositeit van de werkende klasse in heel het land.

Lees voort onder de foto.

Meer dan drieduizend vrijwilligers met een groot hart hielpen mee in bijna 600 solidariteitsprojecten in heel het land. Wij zijn een partij van solidariteit. Wij zijn een partij van doeners. Dikke merci iedereen.

PVDA vraagt gratis breedbandinternet voor jong en oud

Ook jongeren hebben het niet makkelijk in deze coronacrisis. Onze jongerenbewegingen RedFox en Comac schakelden 600 mensen in om leerlingen met leerachterstand te helpen. Ze zamelden bijna duizend laptops in voor leerlingen die het nodig hebben. Want zonder laptop hou je dat afstandsonderwijs niet vol.

Zonder degelijk internet ook niet. Niets zo ellendig als slechte wifi. Wifi heb je nodig voor de les, maar ook om met je vrienden te chatten, voor een spelletje Among Us of een concert op YouTube. Weet je wat een goede maatregel zou zijn, in deze coronatijden? Gratis breedbandinternet.

Wifi voor iedereen. Dat is haalbaar en betaalbaar. En het zou veel jongeren vooruit helpen.

Laat 2021 het jaar worden van de jongeren, van het zorgpersoneel, van de werknemers en de zelfstandigen. Zij doen onze samenleving draaien.

Lees voort onder de foto.

Wie het Trumpisme wil verslaan moet de ongelijkheid aanpakken

Ik mag hopen dat er in 2021 ook gerechtigheid komt voor Sanda Dia, de student die het leven liet tijdens een studentendoop van Reuzegom. Covid-19 heeft de elitaire maatschappijvisie van Reuzegom naar de vuilnisbak van de geschiedenis verwezen.

De coronacrisis heeft ons geleerd dat het niet de rijkeluiszoontjes zijn die de boel doen draaien. Het zijn niet de aandeelhouders, de speculanten en vermogensbeheerders die in de eerste golf de kastanjes uit het vuur hebben gehaald. Wel de verpleegkundigen, verzorgers, vuilnisophalers, dokwerkers, pakjesbezorgers, winkelbedienden, camionchauffeurs, landarbeiders, leerkrachten, brandweerlui en vele anderen. De werkende klasse heeft ons door deze pandemie gehaald, niet de kletsende klasse.

Sanda Dia is gefolterd, vernederd en vermoord omdat hij een arbeiderskind was. En omdat hij zwart was. We staan daar te weinig bij stil. Een op de vijf van de mensen in de zorgsector heeft roots in de migratie. Hetzelfde in de schoonmaak en in de voeding. De werkende klasse is divers, de helden zijn divers, en het is absurd om ‘eigen volk eerst’ te roepen naar een virus dat in de hele wereld toeslaat. Als we ons laten verdelen, zijn we een vogel voor de kat. Maar samen staan we sterk. Wij zullen geen millimeter wijken voor racisme en fascisme.

Niet hier, en niet in de VS.

Als we het trumpisme willen verslaan, dan moeten we de problemen concreet durven te benoemen: racisme, ongelijkheid, kapitalisme. Je kunt extreemrechts niet bestrijden door het status quo te prediken. We moeten niet terug naar het oude normaal van ongelijkheid en uitsluiting. We hebben een nieuw ‘normaal’ nodig waar iedereen meetelt en waar de werkende klasse het stuur in handen heeft.

Hogere lonen zijn niet het probleem, maar wel de oplossing

De coronacrisis heeft de werkende klasse op het voorplan geplaatst. Na het applaus is het tijd voor structurele loonsverhoging. Hogere lonen zijn niet het probleem, maar juist de oplossing voor de crisis.

We hebben de koopkracht van velen nodig om uit de crisis te komen. De werknemers hebben daar recht op. Op vijf jaar tijd is er 40 miljard euro verschoven van de werknemers naar de aandeelhouders. Nochtans zijn het de werknemers die de rijkdom produceren, niet de aandeelhouders. Het is tijd voor een serieuze loonsverhoging van vijf, zes procent, zoals ook de vakbonden in Nederland en Duitsland vragen. Dat is na deze pandemie niet meer dan logisch.

Ook het minimumloon moet omhoog. Het is niet normaal dat een poetshulp maar 11,50 euro per uur verdient. Wij leggen in het parlement een wetsvoorstel neer om het minimumloon te verhogen naar 14 euro per uur. Want iedereen heeft recht op een menswaardig loon.

Lees voort onder de foto.

Een betere preventieve gezondheidszorg kan levens redden

In deze pandemie hebben heel veel mensen het beste van zichzelf gegeven. We hebben goed opgeleide artsen en fantastische verpleegkundigen in de ziekenhuizen. “Maar onze preventieve gezondheidszorg is veel minder sterk”, zegt de bekende virologe Erika Vlieghe. “Het is geen toeval”, zegt ze, “dat landen als Cuba, Vietnam en Thailand het in deze crisis beter doen.” Al die landen hebben een sterk uitgebouwde, preventieve zorg, dicht bij de mensen.

Voor mijn boek Ze zijn ons vergeten sprak ik met minister KK Shailaya, de razend populaire communistische minister van Gezondheid van de Indiase deelstaat Kerala. Kerala telt 35 miljoen inwoners, maar telt erg weinig Covid-slachtoffers. Het geheim ligt in de wijkgezondheidscentra. Elke wijk heeft er één, en iedereen kan er terecht. In die centra werken 26.000 preventiewerkers, vooral vrouwen. Die kennen Jan en alleman in de wijk en bij de minste coronabesmetting smoren ze de uitbraak in de kiem.

Wat een contrast met ons land. We krijgen de corona-epidemie maar niet onder controle. We zijn niet eens in staat om iedereen snel te vaccineren.

Lees voort onder de foto.

We moeten onze gezondheidszorg grondig herdenken. Dat heeft deze pandemie ons geleerd. Meer lokaal en minder top-down. Meer geïntegreerd en minder versnipperd. Meer testen en tracen en minder lockdown. Een betere preventieve gezondheidszorg kan levens redden.

Kijk naar Cuba, een pionier op dat vlak. In volle lockdown bouwen medische brigades uit Cuba een veldhospitaal in Italië. Een klein land uit het zuiden dat een rijk land uit het noorden helpt. ‘Wij zijn geen helden’, zeggen de Cubanen, ‘we delen wat we hebben.’ Wat mij betreft verdienen de Cubaanse dokters de Nobelprijs voor de Vrede.

Lees voort onder de foto.

Een jaar van vriendschap, van empathie en van verzet

Vrienden, kameraden,

2020 was een jaar met een januskop, een jaar met twee gezichten. Een jaar van corona, sociale lockdown, eenzaamheid en veel frustratie. Maar ook een jaar van solidariteit en sterren die we pas ontdekten toen het donker werd.

Weg met de vleermuisvirussen. Laat 2021 een jaar van hoop, verwondering en leven worden. Een jaar van vriendschap, van empathie en van verzet. Want vanzelf verandert er niets, dat weten we.

Ik hef het glas op jouw gezondheid, want jij staat niet alleen. Samen staan we sterk, leve het socialisme.

Peter Mertens, 17 januari 2021