15 dingen die je moet weten over PFOS

1. De kapitalistische industrie produceert sinds 1949 een bijzondere materie die ontstaat door koolstof aan fluor te koppelen. Maak kennis met PFOS.

2. Het goedje is vet- vuil- en waterafstotend, wat erg handig is om allerlei consumptiegoederen van te maken, maar ook bijvoorbeeld in het schuim dat de brandweer gebruikt om branden te blussen.

3. Klein probleem: PFOS breekt niet af in de natuur. Eens het gemaakt is, blijft het maar circuleren, zelfs in ons spijsverteringsstelsel.

4. Leuk weetje: PFOS is lichtjes geaard, waardoor alle PFOS die ooit aangemaakt is door wind, neerslag, zeestromingen, etc. zich langzaam maar zeker naar de noordpool verplaatst.

5. Minder leuk weetje: het is enorm schadelijk voor mens en milieu. Noteer onder meer: kankerverwekkend.

6. In Zwijndrecht, vlakbij Antwerpen, staat er sinds 1971 zo’n PFOS-fabriek. Die is er gezet door een van de grootste multinationals die deze wereld rijk is: 3M.

7. Bijna het hele noordelijke halfrond (dus alles boven de evenaar) kan in aanraking komen met PFOS made in Zwijndrecht.

8. Vlak bij de fabriek in Zwijndrecht zijn bij muizen de hoogste PFOS-waarden ooit gemeten. De hoogste ooit in levende organismen. Wereldwijd.

9. Sinds juni ... 2021 mogen inwoners van Zwijndrecht geen eieren van eigen kippen meer eten. Het ei werd op die manier hét symbool van de vervuiling in de Antwerpse gemeente. Ook het eten van groenten van eigen kweek wordt sterk afgeraden.

10. De Vlaamse regering weet al lang dat die PFOS daar in alle hoeken en gaten zit, maar pas nu er werken zijn aan een tunnel voor de Oosterweelverbinding rond Antwerpen komt die shit letterlijk en figuurlijk naar boven.

11. Ook Antwerps burgemeester Bart De Wever was op de hoogte sinds september 2017. Toch was het de afgelopen vier jaar bij hem: oogjes toe, oortjes toe, mondje toe

12. Je zou denken: laat die vervuilende multinational daar maar voor opdraaien! Maar nee hoor: in november 2018 tekent Lantis (de overheidsorganisatie die mobiliteitsprojecten rond Antwerpen beheert) met goedkeuring van de Vlaamse regering met 3M een overeenkomst waarin staat – hou je vast – dat ze plechtig beloven dat ze 3M niet aansprakelijk gaan stellen voor de vervuiling met PFOS en dat de overheid 63 miljoen euro op tafel legt voor de berging van de meest vervuilde gronden, maar dat 3M wel moet instaan voor de aanleg van een veiligheidsberm ter waarde van ... 75.000 euro. In ruil voor volledige vrijspraak voor de volledige vervuiling op de Oosterweelsite dus.

13. Met enige tegenzin beslisten N-VA en co. om een onderzoekscommissie op te richten. Enkel de PVDA heeft nooit iets met het schandaal te maken gehad, maar raad eens wie niet mocht deelnemen? De PVDA werd als enige uit de onderzoekscommissie geweerd!

14. Dankzij de druk van onderuit – duizenden mensen stuurden een protestmail naar de fractieleiders van N-VA, Open Vld en CD&V – krijgt de PVDA uiteindelijk tóch een plek in de PFOS-onderzoekscommissie. PVDA-fractieleider Jos D’Haese lanceert meteen een oproep: “Nu hebben we jullie hulp nodig. Welke vragen, getuigenissen of kennis heb jij? Laat het weten via www.pvda.be/pfos.”

15. “Nu er na twintig jaar eindelijk onderzocht wordt hoe ver PFOS zich heeft kunnen verspreiden, zijn drie zaken cruciaal”, zegt Jos D’Haese. “Het onderzoek moet onafhankelijk gebeuren, verder gaan dan een straal van 3 km rond de fabriek zoals nu wordt voorgesteld, en ook de arbeiders die in de vervuilde grond werken moeten worden getest.” En, oh ja, laat 3M nu eens eindelijk opdraaien voor al die rommel!